فهرست مطالب
برای اجاره ویلا و سوئیت در سمنان کلیک کنید
درباره لهجه و زبان مردم شهر بسطام
بسطام شهر «باغ های زردآلو» در فاصله 6 کیلومتری از شمال شرقی شهرستان شاهرود و در استان سمنان قرار دارد. بر طبق شواهد علمی این شهر دارای تاریخی بیش از 5000 سال قبل از میلاد است. همین قدمت تاریخی به زبان و لهجه مردمان شهر بسطام اعتباری دوچندان بخشیده است. به طور کلی، زبان مردم این منطقه به مانند همه ایرانیان «فارسی دری (پهلوی)» است که از لهجه شاهرودی وام گرفته است. به دلیل عوامل گوناگون فرهنگی، تاریخی و اجتماعی، گویش این ناحیه جدا از مناطق دیگر استان سمنان است. دلیل این مورد را می توان به ریشه نژادی مردمان این دیارکه به ساکنین مناطق خراسان جنوبی و کاشمر مرتبط هستند، دانست. اتفاقات تاریخی باعث دگرگونی زندگی و فرهنگ مردم و کوچ اجباری آنها شده است. درست است که گذر تاریخ، لهجه و زبان مردم بسطام را تغییر داده است ولی هنوز حافظ ریشه های ابتدایی خود می باشد. شناخت اصول، قواعد و سبک دستور زبان بسطامی کار بسیار دشواری است. به این دلیل که در گذر تغییرات تاریخی و عدم رسیدگی و بررسی دقیق، نوع زبان این منطقه نفوذ ناپذیر است. این گویش چنان تفاوت های آشکاری با دیگر لهجه های ایران دارد که به هیچ عنوان آشنا نمی آید. به همین علت، مسافران و گردشگرانی که پا به شهر بسطام می گذارند، به هیچ عنوان لهجه این منطقه برای‌شان قابل درک نیست. پراکندگی ساختار زبانی و وجود انواع لهجه ها در استان سمنان، کار را بی نهایت سخت می کند، برای مثال: اطراف دامغان و نزدیک به بسطام، مردم با «گویش قومسی» تکلم می کنند، ولی با وارد شدن به شهر بسطام، گویش دیگری شنیده می شود. اشکال زبانی از روستا به روستا، شهر به شهر متغییر است.با این حال، لهجه بسطام را می توان مشتق گرفته از لهجه شاهرودی دانست، ولی با این نکته که هنوز لهجه ای ویژه و مختص به همین شهر می باشد و تفاوت آن کاملا قابل تشخیص است. لهجه بسطامی با اینکه خوش آهنگ به نظر می رسد، ولی یادگیری آن بسی دشوار است. برای آموزش قواعد این زبان باید به ریشه های زبان طبری که گویش شاهرودی از آن مشتق شده است، رجوع کرد. لهجه بسطام حاوی واژه های است که مفاهیم گسترده ای را القا می کنند. وارد کردن این واژه ها به زبان فارسی باعث گسترش و خلوص هر چه بیشتر زبان ملی کشور می شود. این مورد را می توان در فرهنگ امثال بازخوانی کرد، به مانند: آسته بشه، همیشه بشه، که در فارسی به معنای آهسته برو، همیشه برو (به افرادی اطلاق می شود که همیشه در امور عجله دارند) است. خب، شهر بسطام که آبش از قنات و چشمه و محصولاتش از: غلات، حبوبات، میوه و لبنیات می باشد و آثار باستانی‌اش، آرامگاه بایزید بسطامی، بقعه امام زاده محمد، مسجد جامع، برج کاشانه و چندین بنا که مربوط به دوران سلجوقیان است، دارای لهجه بسیار شیرینی است که هر رهگذری را سر شوق می آورد، همانطور که خاقانی چنین می گویند: ور به بسطام شدن نیز ز بی سامانیست پس سران بی سر و سامان شدنم نگذارند اگر موافقین کمی درباره جاذبه های دیدنی و تاریخی این شهر بیشتر بدونیم.بخوانید از: با سفر به شاهرود در استان سمنان، به قلب جنگل و کویر بروید
بخوانید از: آیین گل هاکنی در شهر مجن
مجموعه آرامگاه بایزید بسطامی
آرامگاه بایزید بسطامی، عارف بزرگ قرن سوم هجری، یکی از نقاط دیدنی شهر بسطام به شمار میاد و در روزهای مختلف سال، گردشگران بسیاری از این مجموعه دیدن میکنند. اینجا همچنین پاتوق توریستهایی است که از کشورهای مسلمان اطراف برای زیارت میان.
این آرامگاه از 2 مسجد تشکیل شده که هرکدوم به معماری و گچ بری های هنرمندانه ای مزین شده ان.
اولین مسجدی که با اون رو به رو میشید قدیمی‌ترین قسمت آرامگاه بایزید شناخته میشه. خادمان این مجموعه اینطور تعریف میکنند که این مسجد محلی بوده که بایزید در اون نماز می‌خونده. محراب مسجد به قدری قدیمیه که دور اون رو با شیشه محصور کردند تا آسیبی بهش وارد نشه. درباره اینجا تو قسمتهای دیگه براتون بیشتر توضیح میدیم!
مسجد دوم هم برای نماز جماعت و برگذاری جشن ها و عزاداری های عمومی ساخته شده بوده و از اون برای کاربری های سیاسی استفاده میشده.
بخوانید از: ریگ جن، کویری وهم انگیز و اسرار آمیز
گنبد غازان خان
گنبد غازان خان، در حقیقت گنبد فیروزه ای رنگیِ که در مجموعه آرامگاه بایزید قرار داره.
بر اساس اسناد تاریخی، غازان خان، پادشاه ایلخانی، گنبدی در آرامگاه بايزيد بنا میکنه و تصمیم میگیره جسد بايزيد رو به اون منطقه منتقل کنه. اما یک شب بایزید به خوابش میاد و در خواب نارضایتی خودش رو از این تصمیم اعلام میکنه. همین موضوع باعث منصرف شدن غازان خان میشه.
در حال حاضر این قسمت به موزه عرفان شرق تغییر کاربری داده.در زير گنبد هم سردابي وجود داره كه برای رسیدن به اون باید از پله های شرقی حیاط وارد شد.
مدرسه شاهرخیه
یکی دیگه از مکانهای تاریخی مجموعه بایزید، مدرسه شاهرخیه است. این مدرسه ی 2 طبقه در زمان شاهرخ تیموری ساخته شده و 28 اتاق، ایوان و حتی زورخونه داره! اتاق های این مدرسه همگی به یک اندازه هستند و برای طلاب علوم دینى مورد استفاده قرار میگرفتند.حمام تاریخی بسطام
حمام تاریخی بسطام، بنای مستطیلی شکلیِ که در جنوب شرقی مدرسه‌ی شاهرخیه قرار داره. این بنا در دوران قاجار احداث شده و به سبک حمام های قدیم از قسمت “گرم خانه” ، ” رختکن” و “خزینه” تشکیل میشه. ورودی حمام در داخل کوچه واقع شده و در طول سالهای اخیر هم چندین بار مورد مرمت قرار گرفته.بخوانید از: جنگل ابر شاهرود؛ بهشت خنک تابستانی ماجراجویان
مسجد جامع بسطام
در قسمت جنوبی آرامگاه بایزید بسطامی، مسجد جامع بسطام قرار گرفته. اگر از علاقه مندان معماری باشین، حتمآ با دیدن تزئینات، آجر کاری و گچبری های ظریف اینجا شگفت زده میشین.
ساخت این بنا به زمان سلجوقیان بر میگرده. زمانی که مذهب تسنن در ایران رواج داشته و اسامی ابوبکر و عمر و عثمان در قسمتهایی از دیوارهای اینجا به ثبت رسیده بوده. بعد از رواج مذهب شیعه این اسامی حذف میشن و به جای اونها اسم امام علی (ع) نوشته میشه.
در مسجد همچنین کتیبه‌ای وجود داره که نام مؤسس مسجد جامع در اون درج شده. ضمن اینکه بر اساس دیوار نوشته های محراب مسجد، در سال 1242 هجری و در زمان فتحعلی شاه قاجار ،ساختمان این بنا به شکل امروزی مورد تعمیر و مرمت قرار میگیره.
برج کاشانه
یکی دیگه از دیدنی های بسطام که اون رو با برج طغرل شهر ری هم مقایسه میکنن، برج کاشانه است. این برج فاصله کمی با آرامگاه بایزید داره و میتونین پیاده این مسیر رو طی کنین. البته ورودی اینجا از داخل مسجد جامع برقراره.
ارتفاع برج کاشانه 20 متره و در وسط اون چاه بسیار عمیقی وجود داره. برای رسیدن به بالای برج هم باید از پله‌های بسیار کوچک و راهروی تاریک داخل عبور کرد.
هر چند تاریخ ساخت این برج دقیقا مشخص نیست، اما عده ای از مردم اون رو به زمان غازان خان مغول نسبت میدن و میگن که اسم اصلی اینجا “غازانه” بوده و در طول زمان به کاشانه تغییر کرده. عده دیگه ای هم بر این عقیده هستند که این بنا در زمان زرتشتیان به عنوان آتشکده شهر شناخته میشده و بعدها برای دیده بانی مورد استفاده قرار میگرفته.
سایت شب، رزرو آنلاین ویلا، سوئیت و اقامتگاه 