فهرست مطالب
سالانه سفرهای بسیاری در سراسر جهان انجام می شوند. افراد مقاصد مختلفی را در نظر می گیرند، امکانات را می سنجند و سپس تصمیم خود را می گیرند و راهی می شوند. در این میان ردپایی که انسان از خودش در مقاصد برجای می گذارد، توجه بسیاری را به خود جلب می کند. یکی از مسائلی که در امر سفر همواره برای کارشناسان مطرح بوده است کاهش آسیب های زیست محیطی ناشی از گردشگری و فعالیت های مربوط به آن می باشد.
اهمیت رابطه ی محیط زیست و سفر موجب پیدایش اصطلاحاتی همچون سفر سبز یا اکوتوریسم گردیده است که پیش از این در مطلب سفر مسئولانه؛ یک حس لذت بخش و آگاهانه به آن پرداخته ایم. شنیدن این اصطلاحات اقامت در یک کلبه در میان جنگلی نا شناخته، سفر به قلب طبیعت و تعابیری این چنینی را برای افراد تداعی می کند اما در واقع این تنها بخش کوچکی از یک نوع خاص از سفر سبز را تشکیل می دهد. به یاد داشته باشید که برای تجربه ی سفر سبز احتیاجی به قربانی کردن خواسته هایتان در مورد سفر ندارید. می توانید به هر جایی که دوست دارید سفر کنید، در مکان های مختلف از یک کلبه ی کوچک تا لوکس ترین هتل اقامت داشته باشید و از بهترین امکانات و تسهیلات برخوردار شوید و در عین حال یک مسافر سبز باشید. تمام آنچه که به آن احتیاج دارید به کارگیری راهکارهایی برای حفاظت از محیط مقصد مورد نظر شماست.
اگر مایل هستید در آینده به عنوان یک مسافر سبز به سفرهایتان بروید راهکارهای این مطلب را به کار بگیرید.
مسافرت سبز چیست؟
پیش از آنکه به ارائه ی راه هایی جهت داشتن سفر سبز بپردازیم نیاز است که تعریف روشنی از این اصطلاح متداول داشته باشیم.
اصطلاح سفر سبز به طور کلی به اهمیت حفاظت از محیط طبیعی و فرهنگی مکان مورد بازدید می پردازد و توجه به گونه های گیاهی و جانوری، آداب و رسوم جوامع و مسائل مربوط به آنها را شامل می شود.
چرا سفر سبز؟
با وجود نزدیک به یک میلیارد گردشگر که در طول سال به مقاصد مختلفی روانه می شوند، موضوغ به حداقل رساندن اثرات منفی بر طبیعت و فرهنگ موجود در زمین باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد چرا که تاثیرات شما بر روی مقصد به طور کلی بر شرایط کل زمین تاثیر می گذارد.
از سوی دیگر اقدام به این گونه سفر ها ساده ترین و ضروری ترین راه برای حفظ مقاصدی است که دوستشان دارید و حفظ آنها برایتان مهم است. کافیست به این مساله توجه داشته باشید که با خروج شما از مقصد همچنان افرادی در آن محل به زندگی خود ادامه می دهند و نیاز به محیط برای بقا دارند. همچنین مسافران دیگری بعد از شما به مقصد وارد می شوند که حق استفاده از امکانات آن را دارند و با نگاه دورتر می توانید به این فکر بیافتید که این محل مقصدی برای نسل آینده ی شما نیز خواهد بود.
با نگاهی دقیق تر متوجه این موضوع خواهید شد که این سفرها نه تنها گران تر از سفرهای معمولی تمام نمی شوند بلکه در بسیاری موارد به عنوان راهی برای کاهش هزینه هایتان به شمار می رود.
اقدامات لازم قبل از ترک خانه
اقدامات لازم برای داشتن یک سفر سبز از زمانی آغاز می شود که شما تصمیم می گیرید به سوی یک مقصد خاص حرک کنید. قبل از اینکه سوار وسیله ی نقلیه شوید بهتر است نکات زیر را مدنظر قرار دهید:
* در بستن کوله بارتان دور وسایل اضافی و غیر ضروری را خط بکشید. این وسایل تنها بار شما را سنگین می کنند و مصرف سوخت در حمل و نقل را افزایش می دهند. پس هم به جیب شما آسیب می زنند و هم به محیط زیست.
* لوازم یک بار مصرف را از وسایل خود حذف کنید و سعی کنید لوازم روزمره تان را به کار بگیرید. لیوان، حوله، ملحفه و بسیاری موراد دیگر را می توان از انواع غیر یک بار مصرف انتخاب کرد.
* مراقبت از محیط در سفر تنها به مقصد معطوف نمی شود بلکه مبدا شما نیز در فرایند سفر قرار دارد. پس قبل از خروج از محل زندگیتان تمام وسایل مصرف کننده ی انرژی را خاموش کنید و از عدم اتلاف انرژی اطمینان حاصل نمایید.
انتخاب اقامت گاه سبز
این تصور که اقامت گاه های سازگار با محیط زیست کمترین امکانات را در اختیار شما قرار می دهند را فراموش کنید. امروزه در سراسر دنیا هتلها، کمپ ها و انواع دیگری از اقامت ها وجود دارند که همه ی شرایط زیست محیطی را در نظر می گیرند و طیف وسیعی از امکانات را با قیمت های متفاوت در اختیار شما قرار می دهند.
پیش تر در مطلب راهکارهایی برای انتخاب اقامت مناسب در سفر انواع اقامت هایی را که می توانید در سفر تجربه کنید به شما معرفی کردیم. حال اگر می خواهید سفری سبز داشته باشید باید با توجه به نکات پیشین، مسائل زیر را هم در انتخاب اقامتگاه در نظر بگیرید.
* آیا اقامتگاه مدنظر شما توسط یک فرد بومی تاسیس شده و مدیریت می شود و یا حداقل کارمندانی از جامعه ی بومی در آن به کار مشغولند؟
* چه نوع برنامه ی بازیافتی در مورد موادی مانند پلاستیک، آلومینیوم، کاغذ و … در محل مورد نظر انجام می شود؟
* آیا در خدمات اقامتگاه از لوازمی همچون حوله به صورت یکبار مصرف استفاده می شود و یا امکان تعویض هر روز آن وجود دارد؟
* چه برنامه ای برای کاهش مصرف وجود دارد؟ این برنامه ها می توانند استفاده ی کارآمد از نور روز، تنظیم فشار آب و یا استفاده از انرژی های بادی و خورشیدی را شامل شوند.
* این اقامتگاه چه مزایایی را نصیب جامعه ی محلی می کند و چه ارزش هایی را برای آن قائل است؟
حمل و نقل
اینکه چه شیوه ای را برای رسیدن به مقصد انتخاب می کنید در اثرات شما بر محیط بسیار موثر است. به این منظور توجه به راهکارهای زیر می تواند کمک کننده باشد:
* در برخی مسیرهای پروازی در دنیا هواپیماهایی به کار گرفته شده اند که کمترین میزان دی اکسید کربن را تولید می کنند. در صورت امکان می توانید آنها را برای رفتن به مقصد انتخاب نید.
* برای سفرهای کوتاه تر به ویژه در مناطق دارای خطوط ریلی مناسب، به جای هواپیما از قطار استفاده کنید.
* به هنگام اجاره ی خودرو کوچکترین نوع آن را که احتیاجات شما را برطرف می کند انتخاب کنید. از خودروهایی که با وسایل اضافه تنها وزن سنگین پیدا کرده اند دوری کنید. چرا که تنها هزینه ی سوخت و میزان آلودگی را افزایش می دهند و فایده ی دیگری ندارند. در برخی مواقع می توانید از خودروهای الکتریکی و خورشدی که آسیب کمتری برای محیط دارند استفاده کنید.
* در مقصد برای جابه جایی حتی الامکان از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده کنید تا علاوه بر رعایت مسائل زیست محیطی در هزینه هایتان هم صرفه جویی کنید.
در زمان اقامت
همه چیز مربوط به ویژگی های محل اقامت شما نمی شود. حتی اگر یک اقامتگاه سبز را برای ماندن انتخاب کرده اید باز هم باید شرایطی را رعایت کنید تا دوست بهتری برای محیط مقصد به شمار بیایید. این راهکارها شاید به نظر تکراری به نظر برسند اما باز هم باید به آنها توجه نمود.
* به هنگام استفاده از منابع مقصد نهایت صرفه جویی را اعمال کنید. مثلا می توانید زمان دوش گرفتن خود را کاهش دهید.
* وقتی محل اقامت خود را ترک می کنید دستگاه سرمایش یا گرمایش محیط، تلویزیون و لامپ ها و سایر وسایل الکتریکی را خاموش کنید.
* سعی کنید استفاده از لوازم یک بار مصرف را به حداقل ممکن برسانید و اگر مجبور به استفاده شدید بقایای آن را از محل اقامت جمعآوری کنید و تحویل مراکز بازیافت بدهید.
* در صورت کمپ در طبیعت به نکات زیر توجه کنید
فقط در محل های تعیین شده و استاندارد کمپ خود را برپا نمایید.
در روشن نمودن آتش نهایت دقت را به عمل آورید.
در مدیریت زباله های خود وسواس بیشتری به خرج دهید و کمترین اثر را از خود برجای بگذارید.
گشت و گذار مسئولانه
گشت و گذار قسمتی از سفر است که عمده ی خاطرات ما را تشکیل می دهد. برای داشتن یک گشت و گذار مسئولانه توجه به نکات زیر ضروری به نظر می رسد:
* اگر قصد سفر با تور یا استفاده از تورهای بازدید در مقصد را دارید همواره چندین سوال را مد نظر قرار دهید:
گروهی که با آن سفر می کنید شامل چند نفر است؟ این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که گرو های کوچک تر اثرات کمتر و قابل کنترل تری را از خود در مقصد به جای می گذارند.
راهنمای این تور یک فرد بومی است و به فرهنگ محیط آشنیی دارد یا خیر؟ راهنمای مجرب و بومی اطلاعات مفید تری از فرهنگ و باید ها و نباید های مقصد را در اختیار شما قرار می دهد و از ایجاد پدیده ی رنجش در گردشگری جلوگیری می کند. استفاده از راهنمای بومی علاوه بر فواید اقتصادی برای جامعه ی میزبان، کاهش آسب ها و تداخلات فرهنگی را نیز به همراه دارد.
* به هنگام پیاده روی یا دوچرخه سواری تنها از مسیرهای مشخص شده و امن حرکت کنید و سعی در باز کردن مسیر جدید مگر در مواقع نیاز نداشته باشید.
* در طبیعت فاصله ی خود را از حیوانات حفظ و شکار در مناطق شکار ممنوع را فراموش کنید.
* لوسیون ها و موادی را هم که روی پوست خود استفاده می کنید مورد بررسیقرار دهید. در مواقعی که قصد شنا یا غواصی دارید مواد شیمیایی روی پوست شما ممکن است حیات جانداران را به خطر بیاندازد.
* سعی کنید احتیاجات خود را با محصولات محلی بر طرف کنید و کمترین استفاده را از انواع صادراتی کالاها داشته باشید. ب این وسیله می توانید به اقتصاد محلی نیز کمک کنید.
* سوغات و صنایع دستی را از تولیدکنندگان بومی بخرید و از خرید محصولاتی که از مواد حیوانی و گیاهی در حال انقراض درست شده اند اجتناب کنید.
* قبل از سفر با فرهنگ محلی آشنا شوید. سعی کنید چند کله ای از زبان محلی را بیاموزید تا بتوانید ارتباط بهتری را با فرهنگ محیط داشته باشید. از آداب و رسوم خاص، قوانین و نحوه ی پوشش نیز اطلاعاتی را به دست آورید تا رفتار ضد فرهنگ از خود نشان ندهید.
سفر همیشه با خاطرات و لذت هایی همراه است که تا همیشه در ذهن شما می مانند. با مراقبت از امکانات و منابع مقصد می توانید علاوه بر خاطرات خوشی که برای خودتان رقم می زنید کمترین آسیب را متوجه مقصد سازید. کافیست راهکارهایی که به آنها اشاره شد را به کار بگیرید و سفری متفاوت را تجربه کنید.
