فهرست مطالب
درست است که به اصفهان لقب نصف جهان را داده‌اند، اما کاشان، این شهر زیبای کویری هم می‌تواند بدون اغراق نیم دیگر جهان را از آنِ خود کند. سفر به کاشان برابر است با قدم زدن در کوچه‌های قدیمی و دیدن خانه‌های خشتی و لذت بردن از فرهنگی عمیق و چند هزار ساله. و البته معاشرت با مردمی خون گرم و مهمان نواز که در تمام فصل‌های سال، پذیرای گردشگران مختلف هستند.
پس بار سفر می‌بندیم و راهی این شهر جذاب می‌شویم؛ به جاهای دیدنی کاشان سری می‌زنیم و چند ساعتی را در تاریخ این دیار هزار رنگ می‌گذرانیم.
تاریخچه شهر کاشان
کاشان آنقدر بنای فرهنگی و تاریخی دارد که سفر به آن به تنهایی می‌تواند همه چیز را درباره گذشته‌اش بگوید. با این حال بد نیست که پیش از سر زدن به جاهای دیدنی کاشان، کمی هم درباره تاریخچه شهر با شما صحبت کنیم.
کاوش‌های باستان‌شناسی در شمال کاشان و منطقه تپه سیلک نشان می‌دهند که تمدن‌هایی از زمان نوسنگی در این شهر وجود داشته است. از حدود هزاره پنجم پیش از میلاد، مردم کاشان در محدوده این تپه باستانی مشغول زندگی بودند و به کوزه‌گری، پخت ظروف و تزئین آن‌ها با نقوش و خطوط جانوری می‌پرداختند.
در قرن هفتم، مغول‌ها به ایران حمله کردند و مردم خطه کاشان نیز از خرابی‌های این جنگ ویران‌بار در امان نماندند. گرچه ویرانی مغولان چشمگیر و غیرقابل جبران بود، اما بعد از استقرار دولت ایلخانی و توجه پادشاهان آن به تشیع، کاشان بار دیگر رونق گرفت.
ساکنان کاشان بعد از سلطنت ایلخانیان و در زمان حکومت تیموریان، هنر و ذوق همیشگی خود را به حد اعلا رساندند و این شهر را پررونق و آباد و دانش‌پرور کردند. تعداد مدارس در این زمان گسترش یافت و علم و صنعت جایگاه ویژه‌ای در میان مردم باز کرد.
کاشان در دوران صفویان، به دلیل تشیع پادشاهان و نزدیک بودن به اصفهان، به مسیر رونق و ترقی خود ادامه داد. بسیاری از آثار موجود در زمینه معماری و هنر این شهر، از دوران صفویه به جا مانده است. در زمان قاجار و پهلوی، مردم کاشان در کنار پیشرفت‌های جدیدی که از غرب نشات می‌گرفت، با صنایع، هنرها و دانش‌های جدید آشنا شدند و مشاهیر متعددی در زمینه‌های علمی، ادبی و هنری از این شهر برخاستند.
در ادامه به معرفی جاهای دیدنی کاشان در فصل‌های مختلف سال میپردازیم:
جاهای دیدنی کاشان در بهار
هیچ فصلی به اندازه بهار، برای سفر به کاشان مناسب و دلپذیر نیست. این شهر، آب و هوایی نسبتا کویری دارد و در نتیجه بهارِ آن، دل انگیز و فراموش نشدنی است. برخی از جاهای دیدنی کاشان در بهار به شرح زیر هستند:
جهت اجاره اقامتگاه کاشان کلیک کنید.
باغ فین کاشان
قطعآ بیشتر مسافران کاشان، باغ فین را اولین جاذبه گردشگری برای بازدید و گشت و گذار می‌دانند. این باغ زیبا یکی از 9 باغ ایرانی ثبت شده در سازمان جهانی یونسکو به شمار می‌رود. درختان بلند باغ، معماری سلطنتی و فضای کلی این مجموعه باعث شده است تا بسیاری، از آن با عنوان “باغ شاه” نیز یاد کنند. باغ فین 23 هزار متر مربع مساحت دارد و از بناهای متعددی مانند کوشک صفوی، حمام‌ها، عمارت هشتی، خلوت کریم خانی، اتاق شاه نشین و … تشکیل شده است.
اما ویژگی منحصر به فرد باغ فین در کنار طبیعت بی‌نظیرش، معماری جذاب و متفاوت آن است که احتمالا به دست دانشمند دوره تیموریان، غیاث الدین جمشید کاشانی، و یا شیخ بهایی ساخته شده است. فضای بهشتی و استفاده از رنگ‌های شاد و متنوع در اجزای ساخته شده در باغ، از جمله دلایلی است که بدون اغراق چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره خواهد کرد.
باغ فین کاشان همچنین از نمونه‌های تحسين‌برانگيز مهندسی آب در ایران شناخته می‌شود. جالب است که بدانید حوض جوش این باغ که در زمان قاجاریان ساخته شده است، 160 حفره دارد و مكانيزم آن طوری طراحی شده است كه آب از هشتاد حفره آن می‌جوشد و از هشتاد حفره ديگر، به داخل حوض فرو می‌رود.
برای دیدن این باغ سحرانگیز و متفاوت، تنها کافی است که مسیر خیابان امیرکبیر را پیش بگیرید. این باغ هر روز از ساعت 9 صبح تا 16 بعد از ظهر باز است. با این حال اگر قصد دارید تا در روزهای تعطیل و خاص به این باغ سر بزنید، حتما از باز بودن آن مطلع شوید.
بخوانید از: راهنمای سفر به کاشان
حمام فین؛ از بهترین جاهای دیدنی کاشان
مهم‌ترین جاذبه باغ فین، حمام فین است که احتمالا بیشتر شما با تاریخچه و وقایعی که در آن گذشته است، آشنایی دارید. شهرت این حمام بیشتر از معماری زیبا و نقش‌ونگارهای متنوعش، به قتل بزرگمرد تاریخ ایران، امیرکبیر برمی‌گردد. صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار که در تاریخ ۲۰ دی ۱۲۳۰ به دلیل توطئه‌های برخی از نزدیکان شاه در این مکان به قتل رسید.
حمام فین در حقیقت از دو حمام کوچک و بزرگ تشکیل شده است. حمام کوچک در دوره صفویه و حمام بزرگ در دوره قاجار و به دستور مستقیم فتحعلی شاه ساخته شده است. حاکمان و اشخاص بلندمرتبه، از حمام بزرگ استفاده می‌کردند و خدمه و افراد عادی برای استحمام به سراغ حمام کوچک می‌رفتند. در هر دو حمام، بخش‌های مختلفی مانند خزینه، رختکن، گرم‌خانه و آب‌نما وجود دارد.
علاوه بر این در هر دو حمام کانال‌هایی وجود دارد که از آن‌ها برای عوض‌کردن آب استفاده می‌کردند. جالب است که بدانید دیوارهای حمام از آهک، ماسه و ساروج ساخته شده‌اند تا گرمای آب و هوا هنگام استحمام به هدر نرود.
قمصر کاشان
یکی از جاهای دیدنی کاشان که گردشگران برای دیدن آن از یک سال قبل برنامه‌ریزی می‌کنند، شهر قمصر است. این شهر زیبا، خلوت و آرام در فاصله 30 کیلومتری جنوب کاشان قرار گرفته و خاک آن در اردیبهشت ماه، محل رشد گل‌های خوش‌عطر محمدی است. گل‌هایی که برای ساکنان قمصر، یک منبع درآمد هم به حساب می‌آیند.
هر سال در قمصر کاشان، از اوایل اردیبهشت تا 25 این ماه مراسم گلاب‌گیری برگزار می‌شود. در این مراسم، مردم محلی شهر، صبح زود راهی باغ‌های گل شده و گل‌های محمدی را از شاخه جدا می‌کنند. بعد از جدا کردن گلبرگ‌ها، آن‌ها را به خانه‌ها می‌برند و در دیگ‌های مخصوصی که برای گلاب گرفتن ساخته شده است، قرار می‌دهند.
اگر به مراسم گلاب‌گیری نرسیدید، می‌توانید از مغازه‌های کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف شهر پراکنده شده‌اند، گلاب تازه تهیه کنید. با این حال در کنار گلاب‌گیری، شهر قمصر دیدنی‌های فراوان دیگری نیز دارد. برخی از جاذبه‌های گردشگری شهر قمصر شامل باغ پرندگان، خانه احسانی ها، امامزاده پیر داوود (ع)، موزه گلاب، کاروانسرای عباسی و قله گرگش می‌شوند.
بخوانید از: بهترین زمان گلاب‌گیری
مسجد جامع کاشان
مسجد جامع کاشان یا همان مسجد جمعه، یکی دیگر از جاهای دیدنی کاشان است که زمان ساخت آن را به دوران سلجوقیان نسبت می‌دهند. در متون تاریخی آمده است که قبل از اسلام، بنای این مسجد آتشکده بوده و بعد از ایمان آوردن مردم به دین اسلام، به شکل مسجد تغییر پیدا کرده است.
مسجد جامع کاشان مرکز بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین هیئت مذهبی این شهر است و بیشتر مراسم مذهبی و عزاداری در آن برگزار می‌شود.
نشانی
خیابان بابا افضل، محله میدان کهنه، کوچه شهیدان دقیقی
آتشکده هارپاک
یکی از قدیمی‌ترین آتشکده‌های ایران، آتشکده هارپاک است که در نزدیکی کاشان و در روستای کوچک ابیانه قرار دارد. زرتشتیان در زمان هخامنشیان از این آتشکده به عنوان محلی برای عبادت استفاده می‌کردند. در بخش میانی آتشکده، آتشی روشن وجود داشت که مسیر کاروان‌ها را روشن می‌کرد. برای روشن نگه داشتن آتش، مردم از زغال‌سنگ‌هایی استفاده می‌کردند که در اطراف روستا پراکنده شده بودند.
در حال حاضر از این بنای تاریخی تنها یک تالار کوچک به جا مانده است. می‌توانید هنگام بازدید از روستای تاریخی ابیانه، بخش‌های باقی مانده از این آتشکده را در کوچه‌های روستا پیدا کنید.
خانه تاریخی بروجردی ها
در کنار ابنیه تاریخی، کاشان به دلیل خانه‌های قدیمی و منحصر به فردش نیز شهرت دارد. خانه‌هایی که از معماری ناب و اصیل ایرانی صحبت می‌کنند و راوی تاریخی غنی هستند. خانه بروجردی‌ها نمونه‌ای از این خانه‌های قدیمی است که به عنوان یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی کاشان نیز معرفی می‌شود.
ساخت خانه از سال 1292 هجری قمری و در زمان قاجاریان آغاز شد. جزئیات فراوان در طراحی، معماری، تزیینات نقاشی و گچبریِ این خانه، باعث شد تا ساخت آن چیزی حدود 18 سال به طول بینجامد. در ساخت این مجموعه همچنین بیش از 150 بنّا، هنرمند گچ‌کار، آینه‌کار و افراد دیگر به کار گرفته شده‌اند.
این خانه متعلق به یکی از تاجران ثروتمند و نام‌آشنای کاشان، حاج سید حسن نطنزی بوده است. برخلاف نام خانه بروجردی‌ها، این خانه به اهالی بروجرد تعلق ندارد و دلیل نام‌گذاری آن را تنها به خاطر تجارت صاحب خانه با اهالی این شهر عنوان می‌کنند.
آثار هنری چشمگیر، نقاشی‌های هنرمندانه و کاشی‌کاری‌های رنگارنگ از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد این خانه تاریخی به حساب می‌آیند.
نشانی: کاشان، محله سلطان میراحمد، خیابان علوی
شماره تماس: ۰۳۱۵۵۲۲۳۷۷۷
جهت مشاهده و اجاره سوئیت در اصفهان کلیک کنید.
روستای ابیانه
اگر هنگام سفر به کاشان هوس کردید تا از روستایی متفاوت و جذاب دیدن کنید، کافی است تا راهی جنوب کاشان شوید و سری به روستای ابیانه بزنید. ابیانه یکی از روستاهای مرتفع نزدیک به کاشان است که خانه‌های آن به صورت پلکانی ساخته شده‌اند. این روستا در دامنه کوه‌های کرکس قرار دارد و به همین دلیل بهترین زمان بازدید از آن در فصل بهار و تابستان است.
در ابیانه خانه‌ها با خاک و خشت سرخ ساخته شده‌اند و مردمِ آن، پس از گذشت سال‌ها همچنان با پوشش محلی و رنگارنگ خود در کوچه‌ها تردد می‌کنند. همین موضوع باعث شده است تا هر سال گردشگران فراوانی از سراسر ایران و حتی خارج از کشور از این روستای جذاب دیدن کنند.
ابیانه در 70 کیلومتری جنوب کاشان قرار دارد و باید برای رسیدن به آن از روستاهای هنجن، یارند، کمجان، برزه و طره عبور کرد.
چهارطاقی نیاسر (آتشکده نیاسر)
از دیگر جاهای دیدنی کاشان در بهار، چهارطاقی یا آتشکده نیاسر است که یک جاذبه گردشگری بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به تاریخ به حساب می‌آید. اما پیش از معرفی این بنای تاریخی، بهتر است کمی درباره چهارطاقی‌ها صحبت کنیم. چهارطاقی که با نام‌های چهار قاپو و چهار دروازه نیز شناخته می‌شود، بنایی چهارگوش است که نقشه مربعی شکل دارد. چهارطاقی‌ها از زمان ساسانیان و اشکانیان ساخته شده و محلی برای عبادت به حساب می‌آمدند.
چهارطاقی نیاسر بخشی از یک آتشکده دوره ساسانی است که به دستور اردشیر بابکان (موسس سلسله ساسانی) روی یکی از صخره‌های غربی مشرف به شهر نیاسر ساخته شده است. در کنار برگزاری مراسم مذهبی، از این بنا برای رصد ستارگان و نگارش تقویم نیز استفاده می‌کردند.
چهارطاقی نیاسر در شمال‌غربی شهر کاشان واقع شده است. این آتشکده بالاتر از چشمه اسکندریه و در فاصله ۴۰۰ متری غار نیاسر قرار دارد.
جاهای دیدنی کاشان در تابستان
گرچه هوای تابستان کاشان، گرم و خشک است اما می‌توان در این فصل از دیگر دیدنی‌های این شهر که به صورت سرپوشیده وجود دارند هم بازدید کرد.
خانه تاریخی احسان
اگر دوست دارید چند شبی را به سبک ایرانیان قاجار زندگی کنید و بدانید که آن‌ها چطور در خانه‌هایی متفاوت زندگی می‌کردند، غذا می‌خوردند و می‌خوابیدند، کافی است تا چند روز مهمان خانه تاریخی احسان باشید. این خانه جذاب، از جمله جاهای دیدنی کاشان به حساب می‌آید که ساخت آن را به زمان فتحعلی شاه قاجار نسبت می‌دهند. بسیاری از مورخان و تاریخ شناسان، این خانه را یکی از سالم‌ترین بناهای زمان قاجار می‌دانند.
این خانه به «حاج میرزا آقا احسان»، یکی از تجار نیکوکار کاشان تعلق داشته و مانند تمام خانه‌های قدیمی این شهر، با حیاطی زیبا و معماری بی‌نظریش به جا مانده است. حیاط این خانه در روزهای تابستان، مملو از درخت‌های سرسبزی است که بر شاخه‌هایشان، خرمالوهای نارنجی رنگ دیده می‌شود. خانه احسان در منطقه تاریخی کاشان قرار دارد و هم اکنون به عنوان یک اقامتگاه کوچک از مسافران پذیرایی می‌کند.
نشانی: میدان کمال‌الملک، ابتدای خیابان فاضل نراقی
بازار سنتی کاشان
مگر می‌شود به کاشان سفر کرد و سری به بازار سنتی آن نزد؟ بازار سنتی کاشان یکی از بناهای ارزشمند این شهر است که از خیابان بابا افضل شهر شروع شده و در نهایت به دروازه دولت می‌رسد. در گوشه و کنار این بازار، هنرمندان کاشانی به فعالیت‌هایی مانند مسگری، رنگرزی، کفش دوزی، فرش فروشی، بزاری و حتی خیاطی مشغولند.
این بازار جذاب در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است و در آن مکان‌های تاریخی مانند تیمچه امین الدوله، تیمچه سید آقا، تیمچه صباغ، آب انبار بالا بازار، آب انبار درب زنجیر، حسینیه سوراخ ریسمان و مسجد کفش دوزها برای بازدید وجود دارد.
نشانی
مسیر ۱: میدان کمال الملک، خیابان بابا افضل
مسیر۲: دروازه دولت، خیابان اباذر
تیمچه امین الدوله
در میانه بازار سنتی کاشان، تیمچه‌ای وجود دارد که معماری بنای آن بدون اغراق یک شاهکار هنری است. تیمچه در اصل به معنای کاروانسرای کوچک است اما در بازارها معمولا به جایی گفته می‌شود که تاجران در آن فعالیت می‌کنند. تیمچه امین الدوله نیز یکی از مکان‌های اصلی بازار کاشان برای فروش فرش‌های دستباف شناخته می‌شود.
سقف این تیمچه با تزیینات هنرمندانه و مقرنس‌کاری پوشیده شده است و در قسمت میانی آن، یک حوض آب نیز دیده می‌شود. در ایام محرم از این تیمچه برای برگزاری مراسم مذهبی و عزاداری استفاده می‌کنند.
موزه اسباب بازی و خیمه شب بازی کاشان
خوشبختانه کاشان آنقدر دیدنی‌های متنوعی دارد که سفر و گشت و گذار در آن حتی یک لحظه هم فرصت سر خاراندن برایتان نخواهد گذاشت. موزه اسباب بازی و خیمه شب بازی یکی از جاهای دیدنی کاشان است که قدیمی‌ترین عروسک‌های محلی و خیمه شب بازی ایران (با قدمت ۱۵۰ سال) در آن نگهداری می‌شوند.
این موزه در زیرزمین یکی از خانه‌های قدیمی شهر برپا شده است و بازدید از آن بدون شک شما را به یاد دوران خوش کودکی می‌اندازد. موزه اسبا بازی و خیمه شب بازی در کوچه چهل دختران و روبه‌روی خانه طباطبایی‌ها قرار دارد و ساعت بازدید آن از 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است.
جهت مشاهده و اجاره سوئیت در نطنز کلیک کنید
غار نیاسر (غار تالار رئیس)
نیاسر یکی از شهرهای زیبا و سرسبز از توابع کاشان شناخته می‌شود که در آن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی فراوانی وجود دارد. غار نیاسر یا غار رئیس یکی از این نمونه‌هاست که قدمت آن را به زمان اشکانیان نسبت می‌دهند. این غار در شمال غربی کاشان و در نزدیکی شهر نیاسر واقع شده است و 950 متر طول و 60 متر عمق دارد.
بسیاری از مورخان با پیدا کردن ظروف قدیمی و آثار به جا مانده از این غار، حدس میزنند که مردم گذشته از این محل برای دعا و نیایش استفاده می‌کردند. فراموش نکنید که در غار نیاسر تونل‌های و مسیرهای تودرتویی وجود دارد و بهتر است بدون اطلاع و راهنمایی از مسیرهای آن استفاده نکنید.
برای بازدید از غار نیاسر می‌توانید هر روز از ساعت 8 صبح تا 6 بعد از ظهر به این مجموعه مراجعه کنید. در این غار امکان غواصی نیز وجود دارد و بازدیدکنندگان می‌توانند در روزهای یکشنبه و دوشنبه در این مکان غواصی کنند.
شهر زیرزمینی نوش آباد (مجموعه اویی)
یکی دیگر از جاهای دیدنی کاشان در تابستان، شهر زیرزمینی نوش آباد است که سابقه آن به ۱۵۰۰ سال پیش و زمان ساسانیان باز می‌گردد. در طول تاریخ بخش‌هایی از شهر به دلیل زلزله و سیلاب‌‌ها تخریب شده‌اند و تنها قسمت‌های کوچکی از آن برای بازدید در دسترس هستند.
جالب است که بدانید این شهر زیرزمینی در اصل برای حفاظت از جان و مال مردم در مواقع ناامنی احداث شده بود و در زمان ساخت آن هیچ وسیله مدرنی برای کندن زمین و نقشه‌برداری وجود نداشت. شهر زیرزمینی نوش آباد از 3 طبقه تشکیل شده است و در هر کدام از طبقه‌ها بقایایی از تله‌های دفاعی، راه‌های تهویه هوا و وسایل کاربردی برای سرپناه مردم دیده می‌شود.
جاهای دیدنی کاشان در پاییز
یکی از فصل‌های جذاب برای سر زدن به جاهای دیدنی کاشان، پاییز است. هوای کاشان در این فصل به ویژه در مهر خنک‌تر می‌شود و رفت و آمد در شهر و کوچه‌هایش راحت‌تر خواهد بود.
خانه تاریخی عادل کاشان (اقامتگاه نه چم)
خانه عادل یا اقامتگاه نه چم، از جمله بناهای تاریخی کاشان به حساب می‌آید که در سال‌های اخیر به عنوان اقامتگاهی کوچک، پذیرای مسافران است. این خانه یک بنای خشتی دو طبقه است که در آن معماری منحصر به فرد، طراحی و تزیینات فوق‌العاده زیبا و هنرمندانه دیده می‌شود.
بخش‌های دیدنی اقامتگاه نه چم شامل اتاق‌های سه دری، پنجره‌های رنگی، تزیینات نقاشی، گچ‌بری، آینه‌کاری و بادگیرهای اطراف ساختمان هستند. خانه عادل در مرکز بافت قدیمی شهر کاشان و در خیابان فاضل نراقی، کوچه “نه چم” قرار دارد.
حمام سلطان امیر احمد
یکی دیگر از جاذبه‌های محبوب و معروف کاشان، حمام سلطان امیر احمد است که بسیاری ساخت بنای اولیه آن را به زمان سلجوقیان نسبت می‌دهند. این مجموعه تاریخی بدون اغراق یکی از زیباترین حمام‌های سنتی ایرانی است که با سقف‌های طاقدار، موزاییک‌های رنگی و نقاشی‌های نفیس چشم‌ها را به خود خیره می‌کند.
فضای داخلی این حمام با کاشی‌های فیروزه‌ای و طلائی تزئین شده است و در قسمت پشت بام آن، گنبدهای متعددی دیده می‌شود که روی آن‌ها شیشه‌های محدب آبی رنگ خودنمایی می‌کنند. این شیشه‌ها در حقیقت به تامین نور حمام کمک می‌کردند.
بنای حمام سلطان امیراحمد در سال 1150 به دلیل زلزله تا حد زیادی تخریب شد. با این حال در زمان صفویان و قاجاریان، بنای امروزی روی خرابه‌های حمام قدیمی ساخته شد. این جاذبه تاریخی در خیابان علوی، کوچه سلطان امیراحمد واقع شده و از ساعت 9 صبح تا 4:30 بعد از ظهر پذیرای گردشگران است.
خانه تاریخی طباطبایی ها
بسیاری از مورخان، معماران و حتی هنرمندان، خانه تاریخی طباطبایی‌ها را زیباترین خانه ایرانی می‌دانند و از آن با نام عروس خانه‌های ایران یاد می‌کنند. این عمارت باشکوه از جمله بناهای تاریخی در زمان قاجاریان است. خانه طباطبایی‌ها به دستور مالک آن، سید جعفر طباطبایی (که تاجر فرش بود) و با معماری بی‌نظیر علی مریم کاشانی در مدت 10 سال ساخته شد.
این خانه بزرگ و زیبا بیش از 4700 متر مربع مساحت داشته و از 40 اتاق، 4 حیاط، 4 سرداب، 3 بادگیر و 2 رشته قنات برای تامین آب تشکیل شده است. اما به طور کلی بنای خانه 3 قسمت اصلی دارد که در قدیم با نام‌های اندرونی، بیرونی و خدمه از یکدیگر جدا می‌شدند.
در خانه طباطبایی‌ها، شیشه‌های رنگی پنجره‌ها، گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های دیواری همگی به طرز استادانه‌ای طراحی و اجرا شده‌اند. جالب است که بدانید طرح گچ‌بری‌های این خانه از نقش‌های فرش ایرانی و گل و مرغ اسلیمی الهام گرفته شده است.
خانه طباطبایی‌ها در خیابان علوی قرار دارد و از ساعت 9 صبح تا 4:30 بعد از ظهر پذیرای بازدیدکنندگان است.
مسجد مدرسه سلطانی
مسجد مدرسه سلطانی یکی دیگر از جاهای دیدنی کاشان است که سر زدن به آن در خنکای پاییز، لذت دیگری دارد. مانند بسیاری دیگر از جاذبه‌های کاشان، بنای این مجموعه به زمان قاجاریان و پادشاهی فتحعلی شاه برمی‌گردد. بنای اولیه این مجموعه در گذشته به عنوان مدرسه مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ گرچه در حال حاضر این بنا به عنوان مسجد و حوزه علمیه امام خمینی تغییر کاربری داده است.
مسجد مدرسه سلطانی در میدان کمال الملک و در حاشیه بازار کاشان قرار دارد و از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر بازدید از آن امکان پذیر است.
مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان
یکی دیگر از بناهای تاریخی و تلفیقی کاشان، مسجد و مدرسه آقا بزرگ است که به عنوان تنها مسجد 5 طبقه در دنیا شناخته می‌شود. مسجد آقابزرگ از جمله باشکوه‌ترین آثار مربوط به دوران قاجار به حساب می‌آید و به دلیل معماری نفیس، تزئینات گچ‌بری، نقاشی، مقرنس کاری و کاشی کاری‌های هنرمندانه در دسته بناهای منحصر به فرد ایران قرار می‌گیرد. در حال حاضر از بخشی از ساختمان این مجموعه به عنوان حوزه علمیه طلاب استفاده می‌شود.
مسجد و مدرسه آقابزرگ در خیابان فاضل نراقی، کوچه مسجد آقابزرگ واقع شده است و بازدید از آن از ساعت 9 صبح تا 7 بعد از ظهر امکان پذیر خواهد بود.
جاهای دیدنی کاشان در زمستان
برخلاف تصور عموم، بهترین زمان برای بازدید از جاهای دیدنی کاشان تنها به فصل بهار خلاصه نمی‌شود. در کاشان جاذبه‌های طبیعی متنوعی نیز وجود دارد که اتفاقا بهترین زمان برای سر زدن به آن‌ها، زمستان است.
تپه سیلک
اگر دوست دارید که از بازمانده‌‌ای 8 هزار ساله دیدن کنید و با اولین تمدن شهرنشینی فلات ایران آشنا شوید، تنها کافی است که راه تپه سیلک را در پیش بگیرید و سری به این منطقه باستانی که در جنوب غربی کاشان قرار دارد بزنید. تپه سیلک ویرانه به جا مانده از زیگورات ایران باستان است که زمانی به عنوان نیایشگاه مردم ایران باستان مورد استفاده قرار می‌گرفت.
آثار به جا مانده از این محدوده نشان می‌دهند که تمدن این منطقه بین 7 تا 8 هزار سال قدمت دارد. جالب است که بدانید کوزه‌های سفالی و ظرف‌های قدیمی پیدا شده در تپه سیلک معمولا با شکل حیواناتی مانند شیر، پلنگ، گوزن، آهو و ماهی نقاشی و تزئین می‌شده‌اند. شواهدی که نشان می‌دهند در گذشته، رودخانه‌ای در اطراف تپه سیلک وجود داشته است و این حیوانات در حوالی این محدوده زندگی می‌کردند.
در خرابه‌های به جا مانده از تپه سیلک همچنین چندین اسکلت انسان به همراه اشیای قیمتی پیدا شده است که هم اکنون در موزه لوور پاریس، موزه ملی ایران و موزه‌ای که در کنار این مجموعه باستانی قرار دارد نگهداری می‌شوند. تپه سیلک در جاده کاشان-فین، خیابان امیرکبیر واقع شده و بازدید از آن از ساعت 9 صبح تا 6 عصر امکان پذیر است.
کویر ابوزید آباد
مگر می‌شود که به کاشان بیایید و سری به کویرهای اطراف آن نزنید؟ مخصوصا کویر ابوزید آباد که در آن تا چشم کار می‌کند سکوت است و تپه‌های شنی داغ روان، و چشم‌اندازهای وسیع بی‌نظیر و آسمانی پر ستاره که تماشایش در تاریکی شب، به هیچ چیز شباهت ندارد!
کویر ابوزید آباد در شمال شرقی کاشان واقع شده و دسترسی به آن از شهر نطنز نیز امکان پذیر است. این کویر در حقیقت بخش کوچکی از بیابان بزرگ «بند ریگ» را تشکیل می‌دهد و در اطراف آن جاذبه‌هایی مانند روستای ابیانه، کوه یخاب، شهر زیر زمینی اویی، شهر تاریخی نوش آباد و قلعه کرشاهی قرار دارد. می‌توانید برای اقامت در این کویر، به کاروانسرای ابوزید آباد مراجعه کنید و یا کمپ خود را در میان شنزارها برپا نمایید.
کویر بند ریگ (مرنجاب)
یکی از پاتوق‌های اصلی علاقه‌مندان به کویر، کویر بند ریگ یا همان کویر مرنجاب است که در شمال شهرستان آران و بیدگل و در حوالی کاشان قرار دارد. در اطراف این کویرِ پوشیده از تپه‌های شنی و ریگزار، کاروانسرای مرنجاب نیز دیده می‌شود که ساخت آن را به زمان صفویان نسبت می‌دهند.
بسیاری از مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های قدیمی می‌گویند که کندن چاه در زمین‌های ماسه‌ای این کویر به قدری مشقت بار بوده است که این محدوده به نام “مرد رنج آب” شناخته می‌شده و با مرور زمان، نام مرنجاب را به خود گرفته است.
تپه‌های شنی کوچک و بزرگ با شن‌های روان و آسمانی صاف و پر ستاره، تنها بخش کوچکی از تجربه ناب سفر به کویر بند ریگ هستند. فراموش نکنید که حتما هنگام سر زدن به این منطقه از یک راهنمای محلی و باتجربه کمک بگیرید. این کویر از مسیر کمربندی آران و بیدگل، خروجی بلوار ارتش آغاز می‌شود.
بخوانید از: بهترین مناطق ایران برای کویرگردی
آرامگاه شاعر معاصر سهراب سپهری
به شما پیشنهاد می‌کنیم که در پایان سفرتان به کاشان، سری هم به آرامگاه شاعر و نقاش معاصر ایران، سهراب سپهری بزنید. سهراب سپهری، شاعرِ نام آشنای هشت کتاب، که در آن مجموعه‌ای از لطیف‌ترین اشعار ادبیات فارسی گردآوری شده است، در سال 1307 در روستای مشهد اردهال کاشان چشم به جهان گشود.
این هنرمند برجسته علاوه بر سرودن شعر، به نقاشی و نویسندگی نیز می‌پرداخت. سهراب سپهری همچنین به دلیل علاقه به فرهنگ‌های مختلف، در سال‌های زندگی‌اش راهی کشورهایی چون هند، پاکستان، افغانستان، چین و ژاپن شد و تجربیات خود را در غالب سفرنامه‌هایی کوتاه منتشر کرد.
سهراب سپهری در اردیبهشت 1359 به علت بیماری سرطان خون، چشم از جهان فرو بست و در زادگاه خود، روستای مشهد اردهال کاشان، به خاک سپرده شد. آرامگاه این شاعر در مجاورت آرامگاه علی ابن محمد باقر و در صحن امامزاده سلطان علی قرار دارد.
کلام آخر، کاشان؛ شهر کویر و تاریخ
صحبت از جاهای دیدنی کاشان تمامی ندارد. حتی کوچه‌های این شهر قدیمی و تاریخی مانند موزه‌ایست که در آن خانه‌های خشتی و باستانی هنوز استوار و پابرجا مانده‌اند و قدمت چندین هزار ساله این شهر را به رخ می‌کشند. برای دیدن کاشان، باید سفری چند روزه را برنامه‌ریزی کنید تا بتوانید با حوصله به تماشای دیدنی‌های آن بروید. همچنین می‌توانید برای اجاره ویلا، اقامتگاه و رزرو آپارتمان در کاشان از سایت شب کمک بگیرید.
سوالات متداول
جاهای دیدنی کاشان شامل چه مکان‌هایی می‌شوند؟
باغ و حمام فین، کویر ابوزید آباد، کویر بند ریگ، تپه سیلک و ارامگاه سهراب سپهری در کنار موزه ها، خانه ها و شهرهای زیرزمینی که مفصل در این مقاله اشاره شد از جاهای دیدنی کاشان به حساب می‌آیند.
کاشان در کدام دوره تاریخی بیشتر از هر زمان دیگری رونق گرفت؟
رشد و ترقی هنر و معماری کاشان بیشتر از هر زمان دیگری در دوران صفویان و قاجاریان اتفاق افتاد.
زیباترین خانه‌های قدیمی کاشان شامل چه بناهایی می‌شوند؟
خانه طباطبایی‌ها، خانه بروجردی‌ها، اقامتگاه نه چم و خانه تاریخی احسان از جمله زیباترین خانه‌های قدیمی در شهر کاشان هستند.
