فهرست مطالب
این مقاله برای شکموهایی است که گذرشان به مشهد افتاده یا قرار است بیفتد. البته منظورمان آن شکموهای ریسک‌پذیری است که دوست دارند غذاهای جدید و متفاوت را امتحان کنند و شکم‌گردی در سفر برایشان به اندازه گشت‌وگذار در جاهای دیدنی مشهد اهمیت دارد. محبوب‌ترین غذاهای سنتی مشهد کدامند؟ شله مشهدی، شیشلیک کباب، آش لخشک و دیگچه از محبوب‌ترین غذاهای سنتی مشهد محسوب می‌شوند. شله مشهدی چگونه درست می‌شود؟ برای تهیه این غذا به گوشت سردست، پیاز، بلغور، نخود، ماش، لوبیاچیتی، لوبیا قرمز و دارچین نیاز دارید. بهترین رستوران‌های مشهد برای چشیدن غذاهای سنتی این شهر کدامند؟ رستوران ارم، پسران کریم و قصر درویش از بهترین رستوران‌های سنتی مشهد محسوب می‌شوند.
بیشتر ما غذاهای سنتی مشهد را با شله و شیشلیک می‌شناسیم؛ اما پایتخت معنوی ایران غذاهای سنتی خوشمزه دیگری هم دارد که در این مقاله با آن‌ها آشنا می‌شوید.
برای رزرو ویلا و سوئیت نزدیک حرم کلیک کنید
پرطرفدارترین غذاهای سنتی مشهد؛ شله با قیمه یا شیشلیک؟
در این قسمت محبوب‌ترین غذاهای محلی مشهد را معرفی می‌کنیم که هم گردشگران ایرانی و هم خارجی برای آن سرودست می‌شکنند. پیشنهاد می‌کنیم حتی اگر شکمو نیستید، سفر خود به مشهد را بدون امتحان کردن دو غذای زیر به پایان نبرید:
شله مشهدی
شله حضور فعالی در مراسم سنتی و مذهبی مشهد دارد و به‌نوعی میراث ملی هم محسوب می‌شود. قدمت پخت این آش غنی و خوشمزه، به دوران قاجار می‌رسد و مثل بسیاری از آش‌های پرجزئیات ایرانی، پخت آن به حوصله و وقت زیاد نیاز دارد. اگر در ماه‌های محرم و صفر یا رمضان گذرتان به مشهد بیفتد، می‌توانید این غذای خوشمزه را به رایگان و فراوان نوش جان کنید؛ چون انتخاب بسیاری از مشهدی‌ها برای نذری، شله است.
این غذا با گوشت سردست گاو یا بره، حبوباتی مثل ماش، نخود، پیاز، لوبیاسفید و لوبیا قرمز، عدس، بلغور گندم، برنج و دارچین درست می‌شود. ابتدا گوشت، پیاز و ادویه را جداگانه و تا آستانه له شدن گوشت می‌پزند و بعد از له کردن، به حبوبات پخته شده اضافه می‌کنند. مشهدی‌ها شله را با قیمه، نان سنگک و سبزی تازه سرو می‌کنند. همنشینی قیمه و آش شله‌قلمکار مثل دوغ و گوش‌فیل اصفهان در نگاه اول کمی عجیب است؛ اما بعد از خوردن نظرتان را عوض می‌کند.
کباب شیشلیک یا شیش کباب
اگر به شاندیز مشهد بروید و شیشلیک مشهور آن را امتحان نکنید، مثل این است که اصلاً به شاندیز نرفته باشید. شیشلیک یکی از محبوب‌ترین کباب‌های ایرانی است که در روسیه و ناحیه قفقاز (ارمنستان، آذربایجان و گرجستان) هم طرفدار زیاد دارد. این کباب را با عنوان شیش کباب هم می‌شناسند؛ چون با استفاده از 6 تکه گوشت دنده گوسفند طبخ می‌شود.
شیشلیک از لاکچری‌ترین غذاهای سنتی مشهد است و رستوران‌های سنتی مشهد آن را هم با برنج و هم بدون آن سرو می‌کنند. مثل هر کباب گوشت دیگر، رمز خوشمزه شدن شیشلیک هم مزه‌دار کردن گوشت‌ها با آب‌لیمو، ادویه و فلفل و دادن استراحت به آن‌ها برای حداقل 12 ساعت است.
آش‌های لذیذ و معروف مشهدی
مشهدی‌ها مهارت خاصی در پخت آش‌های خوشمزه و متنوع دارند و شله مشهدی، تازه یک چشمه از این مهارت است. در این بخش، شما را با سایر آش‌های خوشمزه مشهدی آشنا می‌کنیم:
آش لخشک؛ آش رشته در لباسی متفاوت
آش لخشک مشهدی ورژن متفاوتی از آش رشته است. بیشتر ترکیبات آش رشته یعنی عدس، اسفناج، پیاز و سیر در این آش هم وجود دارد و آنچه آن را با آش رشته متفاوت می‌کند، رشته‌های پهنی با نام لخشک است. لخشک هم مثل رشته آشی با استفاده از آرد خمیر و خشک شده درست می‌شود.
ریشه آش لخشک به گناباد می‌رسد؛ اما مشهدی‌ها هم آن را دوست دارند و درست می‌کنند. تزیین این آش هم مثل آش رشته با نعناع و سیرداغ است و می‌توانید آن را خالی یا با نان میل کنید.
اشکنه کشک یا قروت مشهدی
اشکنه قروت یکی از اقتصادی‌ترین غذاهای سنتی مشهد است؛ اما طعمی عالی و فواید زیادی برای بدن دارد. این آش که در شهرهای دیگر با عنوان کالجوش هم شناخته می‌شود، ترکیباتی ساده و دم‌دستی دارد و می‌توان به چشم یک غذای فوری هم به آن نگاه کرد. برای تهیه آن، ابتدا مقداری پیاز را سرخ می‌کنند و بعد به آن نعناع و زردچوبه اضافه می‌کنند و تفت می‌دهند. در مرحله بعد، کشک و آب اضافه می‌شود. برخی برای غنی‌تر کردن این غذا، در آن مغز گردو هم می‌ریزند.
آش ماست مشهد
آش ماست در سرتاسر ایران با کمی تفاوت درست می‌شود و ازآنجایی‌که پخت آن در پایتخت معنوی ایران سبک خاص خود را دارد، آن را در فهرست بهترین غذاهای سنتی مشهد گنجانده‌ایم. آش ماست بیشتر در سبزوار طبخ می‌شود و لپه، سیر، سینه مرغ، ماست، پیاز، شوید، نعناع، برگ‌بو، زعفران و ادویه به آن جان می‌بخشند.
آش کوفته‌قلقلی
اگر بخواهیم به شما تصور درستی از آش کوفته‌قلقلی مشهد بدهیم، باید بگوییم که نوعی آش سبزی با کوفته گوشت قلقلی است که طعم بی‌نظیری دارد. مشهدی‌ها از میان حبوبات، لپه را برای پخت این آش انتخاب می‌کنند و با آن ماست می‌خورند تا خوشمزه‌تر شود.
برای پخت این آش، ابتدا پیاز را سرخ و بعد به آن برنج خیس‌خورده، لپه، ادویه و سبزی آش اضافه می‌کنند. در مرحله بعد، گوشت چرخ‌کرده و پیاز رنده شده را به صورت توپک‌های ریز در می‌آورند و داخل آش می‌ریزند.
بخوانید از: آشنایی با فرهنگ بومی مشهد و آداب و رسوم مردم آن
خورشت‌ها و خوراک‌های مشهدی
بعد از خوردن آش به عنوان پیش‌غذا، اشتها کمی تحریک می‌شود و نوبت به خوردن خوراک اصلی می‌رسد. در میان غذاهای سنتی مشهد، خوراک‌ها و خورشت‌های متنوعی وجود دارد که می‌توانید به عنوان غذای اصلی میل کنید.
خورشت ریواس
این خورشت ترش، خوشمزه و مقوی مشهد فصلی است و در فصل ریواس طبخ می‌شود. اگر خوش‌شانس باشید و در بهار تا اوایل تابستان به مشهد بروید، می‌توانید خورشت ریواس مشهدی را نوش جان کنید. این خورشت با استفاده از ریواس تازه، نعناع، جعفری و گوشت گاو یا گوسفند تهیه می‌شود و آن را با برنج ایرانی سرو می‌کنند.
دیزی سنگی سنتی مشهد
دیزی سنگی هم از جمله غذاهای سنتی مشهد است که در شهرهای دیگر هم طبخ می‌شود؛ اما طبخ آن در ظروف سنگی سنتی مشهد، آن را متفاوت می‌کند. پخت دیزی در ظروف سنگی، باعث می‌شود که به تمامی مواد آن حرارت یکنواخت و ملایم برسد. این روش خواص مواد غذایی را به‌خوبی حفظ می‌کند و باعث می‌شود دیزی خوب جا بیفتد.
دیزی سنگی مشهد با همان مواد آبگوشت یعنی گوشت گوسفندی، سیب‌زمینی، حبوبات و گوجه‌فرنگی درست می‌شود.
یتیمچه مشهدی
یتیمچه هم وضعیت مشابهی با آش ماست و دیزی دارد و در مشهد به روش متفاوت طبخ می‌شود. یکی از ویژگی‌های یتیمچه که همه اقوام ایرانی روی آن اتفاق‌نظر دارند، علت نام‌گذاری آن است. این غذا به دلیل نداشتن گوشت، به‌نوعی ضعیف و یتیم به حساب می‌آید؛ اما مشهدی‌ها آن را طوری درست می‌کنند که خوشمزه و دلپذیر باشد.
یتیمچه مشهدی با ترکیب بادمجان، گوجه‌فرنگی، پیاز، لوبیا، عدس، نخود، نعناع خشک، کشک و ادویه تهیه می‌شود. برای طبخ آن، پیاز، بادمجان و گوجه را جداگانه سرخ و به حبوبات پخته شده اضافه می‌کنند. یتیمچه از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی مشهد است و با کشک و سیر و نعناع داغ سرو می‌شود.
توگی سرداغی
توگی سرداغی نوعی حلیم است که ماده اصلی آن ارزن است. البته بحث با شکر یا نمک در مورد این حلیم وجود ندارد و به علت داشتن کشک، پیاز، سیر، عدس، جعفری، نعناع و زردچوبه طعم آن نمکی است. نام توگی از نوعی دیگ با همین نام گرفته شده که در گذشته این غذا را داخل آن می‌پختند.
برای درست کردن توگی ابتدا پیاز را با نعناع و زردچوبه تفت می‌دهند و بعد به آن آب و ارزن را اضافه می‌کنند. بعد از نیم‌پز شدن ارزن‌ها، عدس پخته شده و کشک اضافه می‌شود.
بخوانید از: صفر تا 100 راهنمای سفر به مشهد
پلوهای سنتی مشهدی
اگر اهل برنج و خورشت یا خوراک نیستید و پلوهای ترکیبی را ترجیح می‌دهید، می‌توانید یکی از غذاهای زیر را به عنوان غذای اصلی انتخاب کنید.
پلو مخلوط مشهدی
پلو مخلوط مشهدی نوعی لوبیاپلوی غنی شده با هویج، رب و گوشت چرخ‌کرده است. در میان غذاهای سنتی مشهد، این غذا در خود مشهد طرفداران زیادی دارد و البته پخت آن نسبت به پلوهای دیگر زحمت زیادی را می‌طلبد.
برای پخت پلو مخلوط، ابتدا با گوشت چرخ‌کرده و پیاز گوشت کوفته‌قلقلی درست می‌کنند. بعد از سرخ کردن کوفته‌ها، آن را با برنج؛ هویج رنده شده، لوبیاسبز، پیاز و رب گوجه‌فرنگی ترکیب و دم می‌کنند. برای تزیین این غذا ممکن است از خلال بادام و گردو استفاده شود.
رشته‌پلو مشهدی
رشته‌پلو مشهدی هم نسخه‌ای غنی شده از این غذا است که به جز ترکیب ثابت رشته‌پلو در همه جای ایران یعنی برنج و رشته‌پلویی، گوشت چرخ‌کرده قلقلی یا سینه مرغ هم دارد. مشهدی‌ها برای تزیین این غذا از زعفران، کشمش و پیازداغ استفاده می‌کنند و رشته‌پلو یکی از انتخاب‌های آن‌ها برای ایام نوروز است.
ساطری پلو
ساطری پلو شباهت زیادی به پلو مخلوط مشهدی دارد، با این تفاوت که در آن خبری از لوبیاسبز نیست. ساطری پلو هم از مجلسی‌ترین غذاهای سنتی مشهد است و برای پخت آن، ابتدا گوشت را جداگانه طبخ می‌کنند. بعد هویج و کشمش را هم جداگانه سرخ و به گوشت اضافه می‌کنند. در مرحله بعد ترکیب گوشت، هویج و کشمش را لابه‌لای برنج خیس‌خورده می‌ریزند و می‌گذارند تا دم بکشد.
بخوانید از: از زعفران تا زرشک؛ لیستی از بهترین سوغات مشهد
دسرهای مشهدی
تعجبی ندارد که در مهد زعفران، بیشتر دسرها با این چاشنی جادویی ایرانی درست شوند. در ادامه، به معرفی تعدادی از دسرهای خوشمزه که بعد از غذاهای محلی مشهد سرو می‌شوند، می‌پردازیم.
دیگچه مشهدی
بیشتر دسرهای سنتی مشهد با هدف رساندن انرژی ازدست‌رفته به روزه‌داران و در ایام ماه رمضان درست می‌شوند و دیگچه گل سرسبد آن‌ها است. البته مقوی بودن آن باعث شده که برای صبحانه هم انتخاب مناسبی باشد. برای پخت دیگچه، مشهدی‌ها ابتدا برنج را می‌جوشانند و بعد به آن شیر اضافه می‌کنند و صبر می‌کنند تا بپزد. قبل از دم کشیدن برنج، به آن ترکیب هل، دارچین، گلاب، کره و زعفران اضافه می‌کنند.
کوکو شیرین
کوکو شیرین مشهدی همان کوکوسیب‌زمینی است که آرد ذرت و شیره گلاب هم دارد. برای طبخ کوکو شیرین، سیب‌زمینی پخته، تخم‌مرغ و آرد ذرت را ترکیب و بعد سرخ می‌کنند. بعد از آماده شدن کوکو، روی آن شیره‌ای که با گلاب و شکر درست شده، می‌ریزند. این دسر معمولاً بعد از مجلسی‌ترین غذاهای سنتی مشهد سرو می‌شود و می‌توانید آن را هم به صورت گرم و هم سرد میل کنید.
چنگالی
چنگالی یکی از غذاهای اختصاصی شرق کشور است و می‌توان آن را به دو روش سیستانی یا خراسانی درست کرد. برای پخت این دسر ساده و اقتصادی، ابتدا نان بیات خرد شده را داخل روغن داغ می‌ریزند و بعد به آن شکر، شیره نبات یا عسل اضافه می‌کنند و ورز می‌دهند تا به یک ترکیب سفت و خمیرمانند برسند.
ماقوت
ماقوت مشهدی در اصل مسقطی زعفران است و در مهد فراوانی زعفران، محبوبیت زیادی دارد. برای تهیه ماقوت از زعفران، نشاسته، گلاب، خلال پسته و بادام استفاده می‌شود و ازآنجایی‌که مقوی است، در سفره‌های افطار ماه رمضان مشهدی‌ها حضور فعالی دارد.
بخوانید از: بهترین کافه های مشهد را بشناسید؛ از هاشمیه تا وکیل‌آباد
بهترین رستوران‌ها برای چشیدن طعم غذاهای محلی مشهد
اگر دنبال بهترین رستوران مشهد برای امتحان کردن غذاهای سنتی مشهد هستید، این بخش را بخوانید.
رستوران ارم شاندیز
رستوران ارم یکی از خوشنامترین رستوران‌های شاندیز مشهد است که انواع کباب‌ها و غذاهای سنتی مشهد را سرو می‌کند. این رستوران در تراس، آلاچیق و سالن از مشتریان خود پذیرایی می‌کند و دکوراسیونی سنتی-مدرن دارد. اگر می‌خواهید شیشلیک مشهد را با کیفیت بالا امتحان کنید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً به این رستوران سر بزنید.
آدرس رستوران ارم شاندیز: شاندیز، نبش امام رضا 28
تلفن: 05134284000
ساعت کاری: 11:30 صبح تا 11:30 شب
رستوران پسران کریم
رستوران پسران کریم هم یکی از خوشنامترین رستوران‌های مشهد است که بین گردشگران طرفداران زیادی دارد و می‌توانید غذاهای سنتی مشهد را با کیفیت بالایی در آن امتحان کنید. این رستوران در سطح شهر مشهد و نزدیک به برخی از جاذبه‌های مهم آن مثل باغ ملک‌آباد، کوهسنگی و … چند شعبه دارد.
آدرس شعبه اصلی رستوران پسران کریم: بلوار خیام، بعد از چهارراه هدایت، بین خیام 61 و 63
تلفن: 05131919
ساعت کاری: 11 صبح تا 4 عصر، 7:30 تا 11 شب
رستوران قصر درویش
رستوران درویش یکی از قدیمی‌ترین رستوران‌های مشهد است که انواع کباب و خورشت ایرانی و شیشلیک مشهدی آن طرفدار زیاد دارد. این رستوران در نزدیکی پارک کوهسنگی مشهد واقع شده و بعد از بازدید از این جاذبه، می‌توانید در رستوران قصر درویش تجدید قوا کنید.
آدرس رستوران قصر درویش: مشهد، بین کوهسنگی 3 و 5
تلفن: 05138451800
ساعت کاری: 12 ظهر تا 11 شب
غذاهای سنتی مشهد؛ طعم‌های متفاوت و اعتیادآور
در این مقاله به معرفی غذاهای سنتی مشهد مثل شله، شیشلیک، آش لخشک، خورش ریواس و یتیمچه مشهدی پرداختیم و گفتیم که هر غذا چه ترکیباتی دارد. اگر می‌خواهید هنگام شکم‌گردی در مشهد خیالتان از بابت محل اقامت راحت باشد، وارد صفحه اجاره ویلا و سوئیت در مشهد شوید و اقامتگاهی که با بودجه و سلیقه شما همخوانی دارد را رزرو کنید.
سؤالات متداول درباره بهترین غذاهای سنتی مشهد
بهترین غذاهای سنتی مشهد کدامند؟
شله، شیشلیک، آش لخشک، یتیمچه، کوکوی شیرین، پلو مخلوط و توگی سرداغی از محبوب‌ترین غذاهای محلی مشهد محسوب می‌شوند.
بهترین غذاهای سنتی مشهد را در کدام رستوران‌ها بخوریم؟
برای صرف این غذاها با کیفیت بالا، می‌توانید به رستوران ارم شاندیز، پسران کریم یا قصر درویش مراجعه کنید.
بهترین دسر مشهدی چیست؟
دیگچه، کوکو شیرین و ماقوت از بهترین دسرهای مشهدی محسوب می‌شوند.
