0 تا 100 راهنمای سفر به قشم که باید بدانید
فهرست مطالب
- معرفی شهر قشم
- آب و هوای قشم
- بافت سنتی قشم
- معماری سنتی قشم
- جاهای دیدنی و گردشگری شهر قشم
- چگونه به قشم سفر کنیم؟
- حمل و نقل عمومی در قشم
- محل های اقامت در قشم
- غذاهای محلی شهر قشم
- رستوران های قشم
- هزینه های سفر به شهر قشم
- مراکز خرید و بازارها در شهر قشم
- جشنواره ها و مراسم آیینی و فرهنگی شهر قشم
- سوغاتی های قشم
- اطلاعات شهری مورد نیاز در قشم
- کلام آخر
در داستانهای تاریخی شنیده بودیم که ملوانان و جهانگردان، برای پیدا کردن گنج و کشف ناشناختهها راهی جزایر کوچک و بزرگ میشدند و تا بارشان را با طلا و نقره پر نمیکردند، به خانه برنمیگشتند. امروز اما داستان فرق کرده است! ردپای انسانها بر سواحل تمام جزیرههای این کره خاکی دیده میشود. در حقیقت امروز این جزیرهها هستند که با داشتن نقاط بکر و دیدنی، حکم گنجی دست نیافتنی را پیدا کردهاند. قشم از جمله این جزایر شگفت انگیز است که توصیف زیباییهایش به راحتی در کلمات نمیگنجد. این خاک بکر و فوق العاده، جلوهای دیگر از طبیعت و شگفتیهایش را در دل خود جا داده است. بدون اغراق سفر به قشم یک ماجراجویی هیجان انگیز است که تجربه آن به یکی از بهترین خاطرات زندگیتان تبدیل خواهد شد. در این راهنمای سفر به قشم، با شما از زیباییها و جاهای دیدنی این جزیره صحبت میکنیم و اطلاعات کاملی را برای گشت و گذار در این منطقه ارائه میدهیم.
برای مشاهده و اجاره سوئیت در قشم کلیک کنید
معرفی شهر قشم
قشم بزرگترین جزیره ایران است. این جزیره در مجاورت تنگه هرمز قرار دارد و به دلیل نزدیکی به بندرعباس و ترددهای فراوان به آن، به عنوان یکی از پرجمعیتترین جزایر خلیج فارس شناخته میشود. مساحت زیاد، تنوع آبوهوایی و پدیدههای طبیعی خاص باعث شده است تا این جزیره از دیرباز یکی از مقاصد محبوب گردشگران باشد. جزیره قشم در همسایگی بندرعباس، بندر خمیر، جزیره لارک، جزیره هنگام، تنب کوچک و تنب بزرگ واقع شده است. این جزیره یکی از مناطق آزاد تجاری کشور محسوب میگردد و قوانین خاص این مناطق نیز در آن برقرار است. در اطراف این جزیره رویایی تا چشم کار میکند، کوههای آهکی به زیبایی هر چه تمامتر دیده میشوند. با وجود کوهها و نقاط مرتفع در گوشه و کنار جزیره، سواحل قشم به دلیل موقعیت مناسب، ظرفیت خوبی برای تبدیل شدن به لنگرگاهها و بنادر تجاری را دارند. همین دلایل سفر به قشم را به یک مسافرت خاطره انگیز تبدیل خواهد کرد.
بخوانید از: غواصی در قشم؛ زیر آبهای خلیج همیشه فارس
آب و هوای قشم
همانطور که میدانید، قشم مانند دیگر جزایر جنوبی ایران آب و هوای گرمی دارد. بیشترین دمایی که در قشم به ثبت رسیده ۴۶ درجه سانتیگراد و کمترین دما ۱۶ درجه سانتیگراد بوده است. به طور کلی آب و هوای این جزیره در بیشتر اوقات سال شرجی و مرطوب است؛ به ویژه در بهار و تابستان که رطوبت به بالاترین میزان خود میرسد. با این حال هوا در پاییز و به ویژه زمستان قشم، خنکای ملایمی دارد و در دی ماه و بهمن، در سردترین حالت خود قرار میگیرد. بدین ترتیب اگر قصد دارید به قشم سفر کنید و با خیال آسوده در هوای مطبوع و مناسب این جزیره به گشت و گذار بپردازید، به شما توصیه میکنیم تا زمستان و پاییز را در نظر بگیرید. با این حال فراموش نکنید که اسفند و فروردین، پرترددترین ماههای سال برای سفر به قشم شناخته میشوند و هزینه اقامت و بلیط هواپیما در این زمان به میزان زیادی افزایش خواهد یافت.
بافت سنتی قشم
جزیره قشم بزرگترین جزیره ایران است که جمعیتی در حدود 85 هزار نفر دارد و در شمال غرب تنگه هرمز واقع شده است. جزیره قشم دارای طولی 115 کیلومتری است و مرکز آن نیز در بخش های شرقی جزیره واقع شده است. نزدیکترین شهر به جزیره قشم نیز که جز خاک های کشور به حساب می آید، شهر بندرعباس است. قشم همانطور که از شهرهای جنوبی انتظار دارید، دارای آب و هوایی گرم و مرطوب است و در فصل های گرمی مانند تابستان، آب هوایش قابل تحمل برای هر کسی نیست، مگر جز مردم بومی این منطقه باشید.
اگر تابحال به شهر قشم سفر نکرده اید، باید در وصف جغرافیای آن چنین گفت که دارای حالتی نیم دایره ای است و در بخش های شرقی آن که نزدیک به مرکز شهر قشم نیز هست، می توانید شاهد زیبایی های بافت سنتی این جزیره خوش آب و رنگ باشید. در بخش شرقی جزیره که با بافت سنتی اش زبان زد خاص و عام است، می توانید بناهایی با بافت سنتی و نخلستان هایی انبوه با مناظری طبیعی و بسیار زیبا را شاهد باشید.
از دیگر بافت های سنتی جزیره قشم که حتما در سفر خود باید از آنها دیدار کنید، می توانیم آرامگاه شاه شهید را نیز نام ببریم. این آرمگاه نیز همانطور که انتظار دارید دارای معماری و طراحی بسیار خاص و شگفت انگیزی است که در بالای تپه باستانی خوربس قرار دارد. همچنین آرامگاه های شیخ شاه عمر و سید حسن بن سید منصور نیز از دیدنی ترین بافت های سنتی قشم هستند.
البته در سفر خود اگر از اسکله باستانی لافت و باسعیدو دیدن نکنید اصلا سفر شما کامل نخواهد شد. این دو اسکله باستانی به دوران ساسانیان تعلق دارند و همچنان نیز مورد استفاده اند. یادگارهایی تاریخی و بسیار ارزشمند که در چندین قرن پیش بنا شده اند و همچنان همانند روز اول پا برجا ایستاده اند.
در بافت سنتی قشم تاریخی هزاران ساله نهفته است و اگر باور نمی کنید، باید پیشنهاد دیدار از خرابه های خوربس را به شما پیشنهاد کنیم. این منطقه که در فاصله 15 کیلومتری مرکز شهر قرار دارد، منطقه ای باستانی و به یادگار مانده از دوران ساسانی است و حتی با قدم زدن در محوطه آن، می توانید حس شکوه و عظمت گذشته اش را دریابید.
سفر ما اما هنوز به انتها نرسیده است و جاذبه های سنتی قشم نیز بی شمارند. جاذبه های تاریخی بافت سنتی جزیره قشم بسیار زیادند و برای آنکه اطلاعات بیشتری در اختیار شما بگذاریم، تنها به ذکر نام آنها اکتفا می کنیم. از دیگر مناطق تاریخی و دیدنی جزیره قشم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- برج تیر انداز
- برج ناقوس
- چاه ترنبک
- خانه زعفرانی
- دژ پرتغالی ها
- دخمه های خوربس
- زیارت خضر و الیاس
- سد ساسانی تل بالا
- سد دم
معماری سنتی قشم
با توجه به اینکه قشم در منطقه جنوب کشور است و دارای آب و هوایی گرم، مردم این منطقه از دیرباز به فکر طراحی منازل خود به بهترین نحو بوده اند تا در فصل های گرم، به راحتی خود را از گرما خلاص کنند. معماری سنتی قشم به گونه ای است که با شرایط اقلیمی سازگاری بسیار مناسبی داشته باشد و مردم این منطقه نیز همگی استادان کهنه کار در چنین طراحی هستند.
وقتی از فاصله دور به بناهای شهر نگاه کنید، خانه هایی قدیمی را به راحتی می بینید و چیزی که بیشتر از همه توجه شما را جلب می کند، بادگیر های بلند بافت سنتی شهر قشم است. ساخت بادگیر در شهرهای کویری به خصوص شهری مانند یزد، تاریخی دور و دراز دارد و چنین معماری به قشم نیز رسیده است. معماری سنتی قشم، طراحی هوشمندانه کهن ایرانیان است.
قشم دارای زیبایی های بسیار زیادی است و قدم زدن در هر گوشه از شهر آن، و یا سواحل نیلگونش، جاذبه های بسیار زیادی دارد. برای مثال در نزدیکی بافت سنتی شهر قشم، جایی که بناهای مسکونی تمام شده و به ساحل نزدیک می شویم، صخره هایی را خواهید دید که پر از خرچنگ های رنگارنگ دریایی است و از منطقه های دیدنی قشم به حساب می آید. و یا برای مثال می توانیم به جنگل های حرا در قشم اشاره کنیم که بین بخش شمالی شهر تا بندر خمیر را پوشانده اند و از دیدنی ترین مناطق روی کره زمین اند.
ساخت مساجد و بقعه های متبرکه از قدیم الایام در ایران رواج داشته است و چنین فرهنگی در قشم نیز از سال های اولیه هجری برقرار بوده است. مسجد های قدیمی در قشم وجود دارد که برخی از آنها عمری به حساب قرن دارند. یکی از قدیمی ترین بناهای موجود در جزیره قشم مسجدی به نام «شیخ رخ» است که عمری بسیار طولانی داشته و بارها بر اثر وقایع طبیعی مورد آسیب بوده است.
این مسجد در اواخر قرن سوم یکبار بر اثر زلزله ویران شد اما مجددا مورد بازسازی قرار گرفت و مسجد شیخ رخ با گنبدی هشت گوشه در همان محل مجددا ساخته شد. در نزدیکی این مسجد گورستانی تاریخی نیز قرار دارد که حتی با نگاهی سرسری هم می توان به عمر طولانی خفتگان این گروستان پی برد، و جالب تر اینکه این گورستان نیز جز جاذبه های تاریخی و سنتی قشم به حساب می آید.
روستای لافت
اگر قصد دارید که در سفر به جزیره قشم یکی از زیباترین بناهای موجود در کشور، و البته خاص ترین محل اقامتی را ببنید، پیشنهاد می کنیم به سمت روستای تاریخی لافت حرکت کنید. در روستای لافت مجتمع های زیستی وجود دارد که با معماری و طراحی خاص خود، چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کنند. حتی در نگاه اول به این بناها می توانید هوشمندی، ذوق و خلاقیت به کار رفته در ساخت این بناها را مشاهده نمائید که چگونه با استفاده از ابزار و مصالحی بومی، بهترین محل های سکونت برای غلبه بر گرمای سوزان جنوب طراحی شده است.
اما آنچه که زیبایی بسیار زیادی به روستای لافت داده است، ترکیب معماری ایرانی و عربی در کنار یکدیگر است. تمامی ساختمان های روستای لافت، که به عنوان بهترین نمونه از بافت سنتی قشم هستند، ترکیبی حیرت انگیز از معماری بومی و عربی را به وجود آورده اند و مشابه با آن را در هیچ کجای دنیا نمی توانید پیدا کنید. مهمترین ویژگی تمام خانه های روستای لافت و البته دیگر بناهای سنتی جزیره قشم، این است که همگی دارای حیاط هایی مرکزی و بادگیر هستند.
تمامی خانه های نیز هر ساله با استفاده از همان مصالح بومی مورد بازسازی قرار می گیرند. در معماری تمام این ساختمان ها نیز هدف اصلی غلبه بر گرمای هوا و در صورت وجود، سرمای هوا بوده است. جالب تر اینکه حتی در اولین نگاه هم می توانید متوجه چیدمان و ترکیب خاص فضاهای موجود در این ساختمان و بناهای سنتی در قشم و روستای لافت بشوید.
اگر علاقه به فرهنگ، تاریخ، آداب و رسوم و بناهای سنتی قشم دارید، بهترین مکان برای دیدار را روستای لافت در این جزیره زیبا به شما معرفی می کنیم، هرچند که زیبایی های سنتی بافت قشم تنها به این روستا ختم نمی شود. از دیگر بناها و بافت های سنتی جزیره قشم، باید حتما به آب انبار های لافت نیز اشاره کنیم؛ که یادگارهایی به جا مانده از دوران مادها و هخامنشیان است.
جاهای دیدنی و گردشگری شهر قشم
جاذبههای طبیعی و گردشگری قشم به قدری محبوب و معروفند که حتی آن دسته از افرادی که هنوز به این جزیره سفر نکردهاند هم با نام و تصاویر آنها آشنایی دارند. در ادامه راهنمای سفر به قشم، برخی از بهترین جاهای دیدنی این جزیره گرم و جذاب را برای سفر به قشم به شما معرفی میکنیم.
بخوانید از: جاهای دیدنی قشم
دره ستارگان قشم
یکی از رویاییترین و منحصر به فردترین جاهای دیدنی قشم، دره ستارگان است که بدون شک باید در لیست دیدنیهای هر گردشگری قرار بگیرد. دره ستارگان مجموعهای از دیوارهها، تندیسهای سنگی و درههای کوچک و بزرگی است که در اثر فرسایش خاک و وزش باد و آب و طوفانها در طول زمان بهوجود آمدهاند. بسیاری از مردم بومی جزیره بر این باورند که در گذشتههای دور، یک ستاره از آسمان به این منطقه سقوط کرده است و به همین دلیل، صخرهها و کوهها به شکل امروزی درآمدهاند. مردم بومی قشم همچنین اعتقاد دارند که شبها در این دره، ارواح سرگردان مشغول رفت و آمد هستند؛ ارواحی که نیمهشب آواز میخوانند و با یکدیگر صحبت میکنند!
البته لازم نیست بابت این موضوع ترس به دلتان راه دهید! تمام صداهایی که نیمهشبها در این دره مرموز به گوش میرسد، ناشی از وزش باد و جریان هوایی است که در میان حفرهها، ستونها و سنگها جریان دارد! در سالهای اخیر دره ستارگان با درههای گرند کانیون آمریکا مقایسه شده است، گرچه بسیاری از زمین شناسان و مورخان، قدمت این پدیده طبیعی را به ۲ میلیون سال قبل نسبت میدهند. این جاذبه گردشگری قشم در بیست کیلومتری غرب جزیره قرار دارد و از طریق جاده قشم به سوزا قابل دسترسی است. فراموش نکنید که برای رسیدن به دره ستارگان ابتدا باید از روستای برکه خلف عبور کنید. امکان بازدید از این جاذبه طبیعی هر روز از ساعت 8 صبح تا 5 بعد از ظهر امکان پذیر خواهد بود.
جنگل حرا قشم
احتمالا برای بسیاری، تصور وجود جنگل در جزیره قشم عجیب و غیرقابل باور است. با این حال در این جزیره جنوبی انبوهی از درختان سبز و پربار دیده میشوند که بخش عظیمی از این جزیره و ناحیه خلیج فارس را در بر گرفتهاند. جنگلهای حرا از جمله متفاوتترین جاهای دیدنی قشم به حساب میآیند که بیش از ۲۴۰۰ کیلومتر از سواحل این جزیره را به خود اختصاص دادهاند. در این جنگل انبوهی از درختان کهنسال با ظاهری متفاوت میرویند که در برخی از ماههای سال، به دلیل بالا آمدن سطح دریا به زیر آب فرو میروند. نکته جالب درباره پوشش گیاهی این منطقه، سازگاری آنها با آب شور دریاست. به گونهای که درختان و سایر گونههای گیاهی و جانوری این جنگل توانستهاند تا در طول سالیان متمادی، در آبهای پر از نمک این ناحیه زندگی کنند و حتی باعث دفع نمک و شیرینتر شدن آبها شوند.
جنگل حرا یکی از مناطق حفاظت شده محیط زیست ایران است که به عنوان یکی از زیستگاههای اصلی آبزیان و انواع پرندگان و ماهیان شناخته میشود. این جنگل در حد فاصل جزیره قشم و بندر خمیر قرار دارد و بازدید از آن با هماهنگی قبلی امکان پذیر است.
جهت اجاره ویلا کلیک کنید.
پارک کروکودیل قشم
برای تمام افرادی که به حیات وحش علاقهمندند، سر زدن به پارک کروکودیل قشم میتواند یک گزینه ایدهال باشد. در این پارک، نزدیک به ۱۰۰ کروکودیل آب شور و حیوانات دیگری مانند طوطی، بلدرچین، طاووس، عقاب تالابی، راسو، بز کوهی و خزندگانی مانند لاکپشت کوهی و مار پیتون برمه نگهداری میشوند. خبر خوب این است که میتوانید با راهنمای سفر به قشم، در این مجموعه از بزرگترین کروکودیل ایران نیز دیدن کنید! این کروکودیل که با نام “خان بابا” معرفی میشود، نزدیک به چهار متر طول و حدود ۴۰۰ کیلوگرم وزن دارد و یکی از محبوبترین خزندگان این پارک است. در پارک کروکودیل قشم همچنین نحوه زندگی، تخمگذاری، چگونگی پرورش نوزادان و نحوه تغذیه این حیوان به بازدیدکنندگان آموزش داده میشود. این پارک هر روز از ساعت 3 بعد از ظهر تا 8 شب پذیرای مسافران و علاقهمندان به دنیای حیوانات و حیات وحش است.
بخوانید از: تجربه تفریحات قشم؛ آدرنالین در جزیره باستانی
غار خربس قشم
بر روی تپهها و کوههای مرتفع روستای خربس، غارهای کوچک و بزرگی دیده میشوند که بسیاری قدمت آن را به زمان مادها نسبت میدهند. این جاذبه متفاوت که به عنوان یکی از جاهای دیدنی هیجان انگیز قشم شناخته میشود، در 15 کیلومتری این شهر قرار دارد. بسیاری از مورخان معتقدند که مردم قدیم در این غارها به عبادت و نیایش مشغول بودند. با این وجود برخی از زمین شناسان بر این اعتقادند که این غارها محلی برای سرپناه و زندگی عادی مردمی بوده است که در این منطقه سکونت داشتهاند. بر روی تپه خربس، ۴ دهانه غار دیده میشود که از درون به یکدیگر پیوسته هستند و در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متری کوه حفاری شدهاند. غارهاى خربس از نظر فضاهاى درونى، شکل و طرح اولیه خود را حفظ کردهاند و خوشبختانه معماری صخرهای آنها تا حد زیادی به همان صورت قدیمی، باقی مانده است.
غارهای خربس در ۱۲ کیلومتری جاده جنوبی قشم قرار دارند و بازدید از آنها هر روز از ساعت ۶ صبح تا ساعت ۲۰ شب امکان پذیر خواهد بود.
چگونه به قشم سفر کنیم؟
جزیره قشم یک خطه توریستی است و هر سال گردشگران فراوانی از نقاط مختلف کشور به آن سفر میکنند. برخی از شیوههای سفر به قشم به شرح زیر هستند:
سفر به قشم با هواپیما
برای سفر به قشم راههای فراوانی وجود دارد، با این حال سفر هوایی به این جزیره بهترین و سریعترین راه است. خوشبختانه شرکتهای هواپیمایی فراوانی از جمله قشم ایر، تابان، ایران ایر، ماهان و ایران ایرتور پروازهای متنوعی را به این جزیره زیبا برقرار کردهاند. مدت زمان سفر هوایی از پایتخت به قشم چیزی حدود یک ساعت و نیم است.
بخوانید از: راهنمای قشم گردی ارزان؛ سفر به جزیره شگفتانگیز رنگها و طعمها
سفر به قشم با قطار
اگر دوست داشتید از راه زمینی به قشم سفر کنید، میتوانید با قطار و یا خودروی شخصی، خود را به این جزیره برسانید. برای سفر با قطار، کافی است تا نسبت به رزرو بلیط بندرعباس اقدام نموده و مسیری 19 ساعته از تهران تا این شهر جنوبی را طی نمایید. در بندرعباس، قایقهای شناور مسافربری پس از حدود یک ساعت شما را به قشم خواهند رساند.
سفر به قشم با خودروی شخصی
برای سفر با خودروی شخصی، نخست باید با ماشین به بندرعباس بروید. پس از دسترسی به بندر عباس، مسیری ۷۰ کیلومتری را طی کنید و وارد بندر پل شوید. از بندر پل میتوانید با استفاده از لندی کرافت (ناوچه حمل اتومبیل) مسیر بندرعباس-قشم را در مدت زمانی حدود ۲۰ دقیقه طی کنید تا به جزیره قشم برسید.
برای مشاهده و اجاره سوئیت در بندرعباس کلیک کنید.
حمل و نقل عمومی در قشم
گرچه هنوز در قشم امکانات مدرن شهری مانند بی آر تی و مترو وجود ندارد، با این حال مسئولان برای حمل و نقل در این جزیره راههای فراوان دیگری را در نظر گرفتهاند که در ادامه راهنمای سفر به قشم، به آنها اشاره میکنیم.
تاکسیهای قشم
یکی از اصلیترین وسایل حمل و نقل در قشم، استفاده از تاکسی است. تاکسیهای قشم در نقاط مختلف شهر از جمله مراکز خرید، هتلها و جاذبههای گردشگری پراکنده شدهاند و شما را به هر نقطه از جزیره میرسانند. با این حال نباید فراموش کنید که نرخ تاکسیهای قشم چندان ارزان نیست و ممکن است در طول سفر، بخش بزرگی از هزینههای شما را در بر بگیرد.
اجاره خودرو در قشم
اگر تصمیم دارید از راههای اقتصادیتر و به صرفه برای رفت و آمد استفاده نمایید، ما به شما توصیه میکنیم که از یکی از نمایندگیهای اجاره خودرو در قشم، ماشین کرایه کنید! فراموش نکنید که هزینه نهایی اجاره خودرو بسیار ارزانتر از مجموع رفت و آمدهایتان با تاکسی است. میتوانید به راحتی و با ارائه کارت ملی و گواهینامه و مقداری پول به عنوان ضمانت، یک خودروی مناسب و جمع و جور برای گشت و گذار در جزیره قشم کرایه کنید! چنین راهی به ویژه هنگام سفر با دوستان و خانوادههای پرجمعیت، ایدهال و مقرون به صرفه خواهد بود.
محل های اقامت در قشم
به دلیل توریستی بودن قشم، در این جزیره تا دلتان بخواهد هتلها و مسافرخانههای کوچک و بزرگ و متنوعی وجود دارند. با این حال هیچ چیز به اندازه اقامت در سوئیتها و خانههای بومی و بناهای تاریخی شهر لذت بخش نخواهد بود. به شما توصیه میکنیم که با مراجعه به وبسایت شب، از اقامتگاهها و اقامتگاه های بوم گردی و خانههای بومی جزیره قشم دیدن کنید و از تخفیفهای ارائه شده برای رزرو آنها استفاده نمایید. همچنین میتوانید در صورت هرگونه سوال با تیم پشتیبانی شب تماس گرفته و سوالات و خواستههای خود را با ما در میان بگذارید.
بخوانید از: یک فهرست 11 تایی برای انتخاب بهترین اقامتگاه قشم
غذاهای محلی شهر قشم
قشم مانند دیگر شهرهای جنوبی، در مجاورت آبهای شور خلیج فارس قرار دارد و همین موضوع باعث شده است تا خوراک و غذاهای این خطه تفاوت بزرگی با سایر نقاط کشور داشته باشد. مهمترین و لذیذترین غذاهای محلی قشم با میگوها و ماهیهای تازه صید شده و ادویههای متنوع طبخ میشوند. در ادامه راهنمای سفر به قشم برخی از خوشمزهترین غذاهای محلی این جزیره را به شما معرفی میکنیم:
چکو میگ (پلو بچه میگو)
یکی از لذیذترین غذاهای قشم، چکو میگو یا چکو میگ است که با میگوهای کوچکی که از سواحل جنگل حرا صید شده است، آماده میشود. در این خوراک، میگوی خشک شده به همراه پیاز و زردچوبه تفت داده میشود. سپس عدس آب پز به همراه دو لیوان آب گرم در این ترکیب قرار میگیرد. بعد از جوش آمدن آب، برنج از قبل خیسشده به مواد اضافه خواهد شد. بعد از دم کشیدن برنج، این غذای خوشمزه آماده میل کردن است!
کلمبا
اگر دوست دارید یکی از متفاوتترین غذاهای قشم را نوش جان کنید، لذت چشیدن کلمبا را از دست ندهید. این خوراک لذیذ از جمله مقویترین غذاهای جنوبی است که با ماهی، گندم پرک شده، سبزی(گشنیز و شوید خرد شده) و روغن حیوانی طبخ میگردد. اهالی قشم گندمهای پرک شده را در آب جوش میریزند تا به اصطلاح لعاب بیندازد. ماهیها را هم در آب نمک و زردچوبه میجوشانند تا استخوانهایش را جدا کنند. سپس گوشت ماهی را با سبزی مخلوط کرده و به گندم در حال جوش اضافه میکنند. این غذا بعد از آماده شدن به همراه روغن حیوانی سرو میشود.
هواری
هواری مانند دیگر غذاهای جنوبی با ماهی و سبزیجاتی مانند شوید، گشنیز، شنبلیله و سیر آماده میگردد. بعد از سرخ کردن پیاز به همراه سبزیجات و ماهیها، برنجی که از قبل خیس خورده است به مواد اضافه میشود. بعد از دم کشیدن برنج، این غذای لذیذ آماده نوش جان کردن خواهد بود. در کنار این خوراک خوشمزه، غذاهای هیجان انگیز دیگری از جمله عنکاس، پودینی کوسه، موفلک، زیبون، نان توموشی، برنج تیشو و …. نیز به عنوان محبوبترین خوراک قشم شناخته میشوند.
رستوران های قشم
خوشبختانه در این جزیره جنوبی، رستورانها و کافههای کوچک و بزرگی وجود دارند که هریک با طبخ غذاهای باکیفیت محلی، عربی و بین المللی، نظر گردشگران را به خود جلب کردهاند. یکی از متفاوتترین و بهترین رستوران های قشم، رستوران قلعه است که توسط مردم بومی جزیره اداره میشود. این رستوران در کنار قلعه پرتغالیها و ساحل جزیره قرار دارد و با وجود ظاهری معمولی، تازهترین و خوشمزهترین غذاها را سرو میکند. رستوران عربی شبهای دفاری یکی دیگر از مجموعههای باکیفیت مستقر در قشم است که برخلاف رستورانهای سنتی، غذاهای خوشمزه آن روی زمین و سفرههای محلی چیده میشوند. خوراک این رستوران بومی شامل انواع غذاهای محلی مانند ماهی شکم پر، قوزی گوشت، قوزی مرغ، هواری ماهی سور، بشقاب دریایی، قلیه ماهی و البته انواع کبابهای ایرانی هستند. رستوران دریایی خاله، رستوران نعیم و رستوران بادیل از دیگر رستوران های معروف قشم هستند که سر زدن به آنها در سفر به قشم به شدت توصیه میشود.
بخوانید از: بهترین کافهها و رستورانهای قشم
هزینه های سفر به شهر قشم
هزینه تهیه بلیط هواپیما برای سفر به قشم و اقامت در این جزیره چندان گران نیست و حتی با وجود محدودیت بودجه، به راحتی میتوانید با تغییر شیوه حمل و نقل و اقامتگاه، سفری متناسب با بودجه خود را تجربه کنید. با این حال فراموش نکنید که به دلیل هوای مطبوع قشم در پاییز و زمستان، سفر به این جزیره در این دو فصل کمی گرانتر از دیگر مواقع سال است. خوشبختانه در قشم انواع هتلها و اقامتگاههای کم هزینه و مقرون به صرفه وجود دارند که میتوان با مشخص کردن بودجه و برنامهریزی هزینهها، بهترین گزینه را در میان آنها انتخاب کرد.
مراکز خرید و بازارها در شهر قشم
یکی از دلایل محبوبیت قشم برای گردشگران، خرید ساده و راحت در این جزیره است. همانطور که گفتیم، قشم یکی از مناطق آزاد گردشگری است که در آن هزینه کالاهای وارداتی بسیار ارزانتر از دیگر شهرهای ایران محاسبه میشود. تنوع فراوان کالاها، قیمت بسیار مناسب اقلام و وجود بازارها و فروشگاههای متنوع در این جزیره باعث شده است که حتی بسیاری از فروشندگان برای تامین اجناس خود راهی قشم شوند. در این جزیره گرم و دلنشین، مجموعهای از بازارهای سنتی و قدیمی و فروشگاههای مدرن وجود دارند که هریک متناسب با نیاز مسافران و شهروندان، کالاهای خود را عرضه میکنند. معروفترین فروشگاههای بهروز و مدرن قشم شامل مراکز خرید سیتی سنتر 1 و 2، مجتمع تجاری سیمرغ قشم و مرکز خرید مرجان میشوند که در آنها انواع کیف، کفش، پوشاک و حتی لوازم خانگی به فروش میرسد.
اما اگر قصد دارید سری به بازارهای سنتی و خوش عطر و رنگ قشم بزنید و برای خود یا اطرافیانتان، سوغات محلی تهیه کنید، میتوانید با قدم زدن در حجرهها و دالانهای بازار درگهان، بازار قدیمی قشم و بازار پردیس، از مغازههای کوچک و بزرگ این مراکز سنتی دیدن نمایید و بهترین خوراکیها و کالاهای محلی را با مناسبترین قیمت تهیه کنید.
بخوانید از: لیست بهترین مراکز خرید قشم
جشنواره ها و مراسم آیینی و فرهنگی شهر قشم
هنگام صحبت در مورد اینکه به کجا سفر کنیم، معمولا قشم به ذهن نمیآیند، اما در حقیقت، در خلیج فارس بزرگترین جزیره دلفینی شکل یعنی قشم به شدت خودنمایی میکند. غارها، درهها و سواحل زیبا، همه دست نخورده و به اندازهای بکر هستند که فرد را به این اندیشه میاندازد که: «آیا من اولین انسانی هستم که به این مکان پا میگذارد؟». قشم بهویژه برای دوستداران طبیعت بهشت برین است. بیدلیل نیست که قشم را جزیره شگفتانگیزها مینامند، زیرا در کنار سواحل و جاذبههای گردشگری فوق العادهاش، فرهنگی بسیار غنی دارد.
زبان
زبان محلی مردم قشم جزیرتی است که ترکیبی از گویشهای ایرانی از جمله لارستان، بندری، مینابی، عربی و برخی از زبانهای هندی، زنگبار و حبشی آفریقایی، انگلیسی و پرتغالی است. مردم محلی لارَک به زبان کُمزاری تکلم میکنند که امروزه در حدود 4000 تا 5000 نفر هستند. این نیز توسط کمزاریها در ساحل کمزار شبه جزیره موساندام در شمال عمان صحبت میشود. این تنها زبان ایرانی است که به طور انحصاری در شبه جزیره عربستان نیز در بین مردم تکلم میشود.
پوشش
پوشش و آداب و رسوم سنتی بخشی از هر فرهنگ محلی است. لباسهای سنتی مردم قشم، به خصوص زنان بسیار ویژه هستند و از ترکیبی از آداب هند، فارسی و آفریقا شکل گرفتهاند. به طور کلی، فرهنگ در مناطق جنوبی و جزایر ایران بر خلاف سایر نقاط کشور است. آنچه بلافاصله به نظر میآید لباسهای زنانه است. لباس سنتی زنان قشم بلند و به نام کِندوره، شلوار با کارهای ویژه سوزنی، روسری رنگارنگ به نام لِیسو، ماسک سنتی برقع (برکا) و حصیر سنتی چیدا. بعضی از زنان نیز لوازم جانبی طلایی رنگ را به ماسک خود اضافه میکنند. در واقع، همه لباسهای سنتی دستساز هستند. همچنین یک روسری نرم با دستبند به نام جِلوی وجود دارد که در مراسم عروسی به جای لِیسو استفاده میشود. بیشتر زنان در قشم دو نوع نقاب یا بُرقِع یا پوشش صورت دارند که تنها برای اهداف مذهبی مورد استفاده قرار نمیگیرد، بلکه از تاریخی دور فرهنگی نهفته در خود دارد. این نقاب شبیه ابرویی کلفت یا سبیل مردانه است و به دلیل اینکه زنان در گذشته در برابر هجوم غریبهها محافظت شوند و آنها زنان را با مردان به اشتباه بگیرند، این نقاب را بر روی صورت خود قرار میدادند. همچنین مدلی دیگری که پوشش دوزی مستطیلی شکل دارد که فقط چشمها را نمایان میکند و از چهره در برابر باد، شن و آفتاب محافظت میکند. زنان همچنین لباسهای بلند رنگارنگ و گلدار بر تن میکنند، اما ممکن است در این بین چادر سیاه هم بر تن زنان ببینید، این نیز ماهیت محافظتی در جهت فریب مردان غریبه را دارد. مردان قشمی نیز به مانند تمامی شهرهای جنوبی کشور لباس بلندی به نام جیما یا دیشداسا میپوشند و یک پارچ سفید در اطراف سر میبندند. تا نزدیک پاها و شلوار سفید بر تن میکنند که کاملا بر حسب جغرافیای محیط (آب و هوای گرم) طراحی شده است.
موسیقی
موسیقی بندری بسیار شاد بوده و دارای سبک منحصر به فردی است که مختص شهرهای جنوبی کشور است. معمولا در مراسم عروسی پخش میشود و رقصی مجزا دارد. این نوع از موسیقی در جزیره قشم نیز با شور و حرارت بیشتری در مراسمهای گوناگون اعم از: عروسی، عزا یا رسوم بومی همچون زار نواخته میشود. سازهایی که معمولا در موسیقی جنوبی مورد استفاده قرار میگیرد، شامل: دف، دُهُل، دایره، عود است. در قشم از دیرباز، مراسم آئینی و جشنوارههای سنتی برگزار میشده است. مراسمی که ریشه در تاریخ و باورهای مردم قدیم این شهر دارند و هنوز با گذشت سالیان دراز، در گوشه و کنار جزیره برپا میشوند. در ادامه راهنمای سفر به قشم به برخی از معروفترین مراسم آئینی و جشنوارههای این جزیره اشاره میکنیم:
مراسم زار
«زار» سنت مذهبی است که ظاهرا در قرن 18 میلادی در مرکز اتیوپی ایجاد شده و بعد از آن در سرتاسر شرق و شمال آفریقا، مصر، سودان، سومالی و جنوب ایران از جمله جزیره قشم و جزایر مجاور گسترش یافت. آیین زار شامل یک فرد (معمولا زن) با یک روح و انجام اقدامات لازم برای سحر و جادو است. بیشتر مراسم زار در روستای سَلَخ برگزار میشود و با نواختن موسیقی خاص که زبان آن ترکیبی نامفهوم از زبانهای سواحل آفریقایی، عربی و هندی است، انجام میگیرد. به علاوه اکثر ساکنین قشم و ساکنان ساحلی جنوب ایران، مسلمانان اهل سنت شافعی هستند.
مراسم عروسی
جزیره قشم از جوامع نسبتا کوچکی ساخته شده است و خانوادهها قبل از اینکه عروسی را برگزار کنند، به خوبی با یکدیگر آشنا میشوند. خانواده داماد پیامی را برای خانواده عروس میفرستد و پس از تصویب خانواده عروس، ترتیبات لازم فراهم میشود. در زمانهای قدیم، دختر هیچ حرفی در مورد این موضوع نداشت، اما امروزه آنها نظرات خود را مورد ازدواج بیان میکنند.
مراسم عروسی برای چندین روز در خانه پدر و مادر عروس و داماد به طور جداگانه برگزار میشود. بخشهای این مراسم عبارتند از: هنا بندان، سعخت (باز کردن و نشان دادن هدایایی که به عروس و داماد داده میشود)، مولودی خوانی، مسابقه شتر، حجله. همه مردم روستا در مراسم عروسی دعوت میشوند.
مراسم قبله دعا در قشم
در قشم، زمانی که باران به اندازه کافی نمیبارد و آب حوضچهها و چاهها تمام شده است و کشاورزان قادر به کاشت نیستند، رهبر مذهبی قشم به سوی مردم میآید و مراسم مشهور قبله دعا را برای درخواست باران انجام میدهد. قدیمیترین محل انجام قبله دعا در زیر درختی به نام کُنار انجام میگرفت. این درخت قدیمی و بزرگ بر روی تپهای در بالای شهر واقع شده بود. در طی مراسم تنها غذای پخته شده میان مردم فقیر توزیع میشود و تنها چند نفر بعد خواندن نماز، غذای باقی مانده را در کنار این درخت میریزند. این غذا توسط حیوانات بیابان، پرندگان خورده میشود. محل انجام مراسم قبله دعا در روستای کابلی صورت میگیرد. کابلی روستایی واقع در غرب قشم است. مردم قشم و دیگر روستاها هر وقت که به روستای کابلی برای ادای مراسم قبله دعا میآیند، تمام شب را آنجا میمانند. سومین و آخرین مکان انجام این مراسم در جنوب شهر و در منطقه نزدیک به برکه بیبی بود.
جشن نوروز صیاد قشم
برخلاف نام این جشن، مراسم نوروز صیاد در روز اول مرداد برگزار میشود. این مراسم به نوعی یک جشن شکرگزاری است که در آن مردم از دریا و نعمتهای آن سپاسگزاری میکنند. برپایی این جشن به ویژه در میان صیادان و ماهیگیران دیده میشود، زمانی که این مردم سختکوش دست از صید میکشند و با پوشیدن لباسهای رنگارنگ، در مجاورت دریا به شادی و پایکوبی میپردازند.
درختان مقدس
برخی از گونههای درخت در قشم مقدس هستند، یکی از آنها درخت انجیر است. مردم به این درختان بزرگ احترام میگذارند، زیرا سایه آنها در هوای گرم برایشان مهم است. آنها ارتباط عمیقی با زندگی و فرهنگ بومی دارند، در نتیجه برخی از درختان نامی از روستای یا منطقه نزدیک به خود را گرفتهاند، به مانند درخت آرزو که خواستههای مردم را اجابت میکند.
چاههای تلا
چالهها و بعضی از درختان اطراف در بندر تاریخی لفت برای مردم قشم مقدس هستند. تعداد آنها 366 چاه است و هر کدام نامی خاص دارند و مردم هر روز فقط از یکی از آنها استفاده میکنند. امروزه تنها در حدود 100 چاه در روستا باقی مانده است.
جشن نخل و خرما قشم
همگی میدانیم که درخت نخل و میوهاش خرما، چه جایگاه ویژهای در میان مردمان خونگرم جنوب دارند. بسیاری از خوردنیهای خوشمزه این خطه به کمک این میوه شیرین و دلچسب درست میشوند. ضمن اینکه بخش زیادی از مردم قشم زندگی خود را با کاشت و فروش خرما میگذرانند. علاوه بر این، بسیاری از صنایع دستی و محصولات بومی جزیره از شاخ و برگ درختان نخل ساخته میشوند. این موضوع باعث شده است تا مردم قشم یک هفته از سال را به جشن و سپاسگزاری از درختان نخل و خرما اختصاص دهند.
بخوانید از: موسیقی، فرهنگ، آداب و رسوم مردم جزیره قشم
سوغاتی های قشم
مگر میشود راهی جنوب و جزیره قشم شد و دست خالی و بدون سوغاتی مسیر برگشت به خانه را در پیش گرفت؟ به شما اطمینان میدهیم که خرید سوغاتی در قشم، یکی از لذتهای هیجان انگیزی است که نظیرش را جایی تجربه نخواهید کرد. در قشم انواع صنایع دستی و محصولات حصیری از جمله کیف، سبد، ظروف و سینی در رنگها و طرحهای مختلف بافته میشوند؛ محصولاتی که میتوانند انتخابی ایدهال برای خرید سوغاتی باشند. در کنار این محصولات، مردم بومی قشم بخشی از فعالیتهای خود را در بافتن فرش، گلیم و قالیچههای رنگارنگ قرار دادهاند. پوشاک محلی از دیگر کالاهای تولید شده توسط مردم جزیره است که با الگوهای نخی و پارچههای خنک در بازار عرضه میشوند. پوشیدن این لباسها به ویژه در گرمای شرجی قشم، همچون آبی بر روی آتش است! علاوه بر این موارد، در قشم انواع ادویههای رنگارنگ و خوش عطر و طعم به فروش میرسند که مشابه آنها در کمتر منطقهای از ایران پیدا میشود. ادویههایی که به غذاهای جنوبی، مزههایی دل انگیز و فراموش نشدنی میبخشند.
در نزدیکی سواحل جزیره، ماهیگیران و برخی مردم محلی از صنایع دستی دریایی نیز رونمایی میکنند. این محصولات شامل انواع صدفها، حلزونهای خشک شده، مرجانهای رنگی و زیورآلاتی هستند که با خلاقیت مردم بومی شهر در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند.
جهت مشاهده اقامتگاه هرمز کلیک کنید.
اطلاعات شهری مورد نیاز در قشم
مهمترین نکته در راهنمای سفر به قشم، اطلاعات شهری این جزیره است که هر مسافری باید نسبت به آنها آگاه باشد. برخی از مهمترین شمارهها و نشانیهای مراکز مهم قشم به شرح زیر هستند:
- کد تلفن جزیره قشم
۰۷۶۳
- آدرس فرودگاه بین المللی قشم
قشم، روستای دیرستان
- شماره تلفن فرودگاه بین المللی دیرستان قشم
۳۵۳۳۵۰۴۰
بیمارستانهای مهم قشم
- بیمارستان پیامبر اعظم (ص)
نشانی: قشم، بلوار پیامبر اعظم (ص)، بلوار شهیده طیبه صادقیان. شماره تماس ۳۵۲۱۲۵۳۰
- مرکز سلامت شهید ذاکری
نشانی: قشم، بلوار منتظری، بین غفاری و دانش. شماره تماس ۳۵۲۲۲۷۵۹
- مرکز سلامت جامعه سوزا
نشانی: سوزا، جنب اداره آموزش و پرورش شماره تماس ۳۵۳۴۷۷۳۹
- مرکز سلامت جامعه طبل
نشانی: طبل، بعد از سه راهی سلخ شماره تماس ۳۵۳۳۸۴۱۴
کلام آخر
در این راهنمای سفر به قشم، با شما از دیدنیهای این جزیره بکر و تاریخی صحبت کردیم و به آداب و رسوم، غذاها، سوغات و سایر نکات مهم این خطه گرم و شرجی پرداختیم. با این حال نباید فراموش کنید که هیچ چیز مانند قدم زدن بر سواحل ماسهای قشم و تجربه کردن لحظات نابش، به درستی حق مطلب را درباره این جزیره منحصر به فرد ادا نمیکند. خوشبختانه در جزیره قشم، خانهها و اقامتگاههای بومگردی کوچک و بزرگی وجود دارند که میزبان مسافران خواهند بود. میتوانید برای اجاره ویلا، اقامتگاه و رزرو آپارتمان در قشم از سایت شب نیز کمک بگیرید.
سوالات متداول
چه زمانی از سال برای سفر به قشم توصیه میشود؟
قشم آب و هوای گرم و شرجی دارد و به همین دلیل، بهترین زمان سفر به آن در اواخر فصل پاییز، زمستان و اوایل فصل بهار است.
قشم چه سوغاتی هایی دارد؟
صنایع دستی حصیری، پوشاک محلی و ادویههای جنوبی از جمله سوغات پرطرفدار جزیره قشم به حساب میآیند.
چگونه میتوان از طریق مسیر زمینی به قشم سفر کرد؟
برای سفر زمینی به قشم نخستین مسیر، استفاده از قطار است. در این شیوه سفر، باید با قطار خود را به بندرعباس برسانید و سپس با قایقهای شناور مسافربری عازم قشم شوید.
سلام لطفا اطلاهاتتون بروز کنید غار خربس و پارک کروکودیل ها الان ۲ سال هست که تا اطلاع ثانوی تعطیل هستن
سلام دوست عزیز حتما
ممنون از توجهتون