تخت جمشید شیراز، در گرداگرد اساطیر

مرکز تمدن اساطیری ایران «تخت جمشید» است، بنایی ویران شده که دیر زمانی مهد بزرگترین امپراتوری بوده که تاکنون زمین به خود دیده است. گردشگرانی که تازه وارد این مکان می شوند با چنین تفکری سفر خود را شروع می کنند، «زمانی در گذشته دور، پادشاهانی پا بر این سرزمین نهادند که ثبت کننده رویدادها و تحولاتی شدند که به افسانه و واقعیت بدل شد. آنان با چنان اندیشه های بی مانند به جلو تاختند که بعد از گذر همه این سال ها، همچنان بوی تازگی می دهند. این تازه بودن، دل در گرو مفهمومی دارد به نام «اساطیر»، یعنی همیشه در جریان بودن به مثابه هویتی کشف شده، ولی با رازهای ناگفته»؛ به تخت جمشید خوش آمدید.

سفر اساطیری به تخت جمشید

تخت جمشید در استان فارس یکی از محبوب ترین نقاط سفر به ایران و جهان است. رفتن به این مکان، سیاحتی از جنس سفری معمولی نیست، بلکه برخورد با مفاهیمی است که با جان آدمی در ارتباط است که می توان گذشته آن را بارها و بارها برای خود بازگو کرد.

در هر مذهب یا فرهنگ اغلب بیش از یک اسطوره یا افسانه در دل خود دارد. اسطوره های ایران در مورد کیهان، خیر و شر، جهان فیزیکی و طبیعت انسانی است، اما این مورد به جاذبه های تخت جمشید معمولا با اقتدار سیاسی همراه است. سه منبع اصلی مربوط به این موضوع وجود دارد:
مورد اول هخامنشیان و ساسانیان به همراه کتیبه ها و سنگ نوشته های ارزشمند و باستانی است. گزینه دوم افسانه های سلطنتی که عمدتا از منابع یونانی الهام گرفته شده است و آخرین مورد ادبیات حماسی و شاهنامه است.

نزدیک به 500 سال قبل از میلاد، امپراطوری هخامنشی بر حدود 44٪ جمعیت انسانی آن زمان حکمفرمایی می کردند. از طریق ساتراپی ها، پادشاهان ایرانی سرزمین وسیعی را کنترل کردند که دائما در حال گسترش آن بودند. آنان بناها و آثار معماری برجسته و متعددی را ایجاد کردند که تخت جمشید مهمترین آن است.

ریشه تاریخی و افسانه ای تخت جمشید

خرابه‌های این بنای تاریخی از نام پادشاه افسانه‌ای شاهنامه وام گرفته شده است. شخصیت اسطوره‌ای در ادبیات فارسی است که فردوسی چند بار در شاهکار حماسی خود به او اشاره کرده است. به عبارتی، جمشید شاهزاده‌ای عادل بود که بیش از 700 سال حکومت کرد و تاج و تختش چنان سنگین بود که توسط غول های اسطوره ای حمل می شد. در زمان کشف تخت جمشید همگان بر این تصور بودند که این بنا متعلق به جمشید است، با اینکه در شاهنامه بسیار از ویژگی های شخصیتی او همچون: عدالت و خرد ورزی به داریوش اول نزدیک است، با این حال هنوز این موضوع مورد شک و تردید است.

با این حال، جمشید در شاهنامه به دلیل کارهای بسیار نیک از سوی اهورامزدا به شاهی برگزیده می شود و او حامل چیزی بود به نام «فَر کیان». این مورد در حجاری های تخت جمشید، داریوش را در حال گرفتن حلقه پادشاهی از اهورامزدا نشان می دهد که بر بالای اثر نماد «فروهر» (مظهر سیر و سلوک و آخر مرحله عروج انسان و نزدیکی به پروردگار) خودنمایی می کند. این مثال نشان دهنده وجه مشترک این مفهوم اسطوره ای است.

امپراطوری هخامنشی (اولین امپراتوری ایران) کشور امپریالیستی آسیای غربی بود که توسط کورش بزرگ بنیان نهاده شد و در بین سال های 550-330 بر جهان حکومت می کردند. سرزمین امپراتوری وسیع بود، از شبه جزیره بالکان در غرب تا دره رودخانه هندو در شرق استوار است. 

تاریخچه پرآوازه تخت جمشید

تخت جمشید، پایتخت امپراطوری هخامنشیان در حدود 60 کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع شده است. پرسپولیس ( کلمه ای یونانی به معنای شهر پارسی ها) یا پرشیا، شهر مهمی در دنیای باستانی است که از منظر هنر و معماری منحصر به فرد خود شناخته می شود. این مکان از سال 1931 تا 1939 توسط ارنست هرزفلد، فریدریش کروفت و اشمیت کشف شد. اما باقی مانده هایش به عنوان میراث جهانی در سال 1979 ثبت شد.

داریوش بزرگ سازنده تخت جمشید، برنامه ساختمانی عظیمی در پرسپولیس را به عهده داشت که تحت پیروانش خشایارشاه و اردشیر اول ادامه داشت تا زمانی که توسط اسکندر غارت و سوزانده شد.

طرح داریوش در تخت جمشید، از جمله ساخت بنا بر روی سکویی وسیع شامل 125،000 متر مربع بود. بر روی این سکو که از زمین بالاتر است از چهار گروه ساختارها: مکان های مسکونی، خزانه داری، قصر های تشریفاتی و استحکامات دفاعی تشکیل شده است. اهداف و ماهیت ساخت این مکان همچنان مورد بحث است. منابع اولیه نشان می دهد که داریوش در حال ساختن قلعه نظامی مهمی است. بعضی از محققان معتقدند که این مکان دارای ارتباط مقدس با ایزد باستانی «میترا (مهر)» و همچنین پیوندهایی با نوروز، جشنواره سال نو ایران است. مطالعات عمیق تر نشان از آن دارد که تخت جمشید مهمترین مرکز اداری، اقتصادی و اعتقادی امپراطوری ایران بوده است. 

 برای رزرو سوئیت در شیراز کلیک کنید.

راز و رمز اهورا مزدا در تخت جمشید

اهورامزدا در همه آثار هخامنشی و حتی بعد از آن در دوره ساسانیان به شمایل عقاب نمایش داده می شوند که تمثیل آن در فروهر (بدن عقاب با سری شبیه به پادشاهان پارس) نشان داده شده است. این نماد در دوران داریوش به وضوح در همه اثار او نمایان می شود که حامل این پیام است که داریوش در عین حال که معتقد به خدای یگانه (اهورامزدا) است ولی نگاهی نیز به دیگر خدایان دارد. این مورد می تواند مرتبط به دیدگاه شخصی داریوش از یک سو و توجه به اعتقادات مردم از سویی دیگر دانست.

با این حال بعد از او دیگر پادشاهان به ویژه اردشیر یکم اهمیت بیشتری به خدایان دادند، آنان در آثار مربوط به خود در تخت جمشید از شیر به عنوان نماد  میترا (مهر) و گاو نماد آناهیتا استفاده کردند. همچنین نماد آسمانی مهر، خورشید و آناهیتا، ماه است. در میان، آنچه بیش از هر چیز دیگری به چشم می آید، این است که پادشاهان هخامنشیان به دلیل ویژگی های شخصیتی و نژادی خود را نزدیک ترین فرد به خدای بزرگ می دانستند و مشروعیت سلطنت خود را از او وام می گرفته اند.

برای مثال، سنگ نوشته در ورودی دروازه ملل، خشایارشاه چنین می گوید: « اهورامزدا خشایارشاه را شاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمان‌روا از میان فرمان‌روایان بی‌شمار». همچنین کتبیه ای در کاخ «ه» در تخت حمشید از زبان اردشیر یکم چنین می گوید: «اهورامزدا، مرا و شهریاری مرا و آنچه که من کردم، جاودان دارد»

این می تواند این معنا را برساند که پادشاهان هخامنشی خود را الگوی دینی و فرستاده خداوند می دانستند که وجه تمایز آشکاری نسبت به دیگر انسان ها داشتند. پادشاهان در تخت جمشید نسبت به دیگر انسان ها بزرگ تر به تصویر کشیده شده اند که بیشتر این نقش برجسته ها در حال مبارزه با نیروهای افسانه ای هستند. به طور خلاصه، اهورامزدا به عنوان خالق جهان و شادی برای بشریت، گسترش دهنده عدالت و ادراک شر به عنوان خشم و دروغ است. پادشاهان قاعده زمینی خود را در نبرد کیهانی و اسطوره ای بین حقیقت و دروغ به طور متقابل متصور شده و معتقد بودند که آنها توسط اهورامزدا انتخاب شده اند.

تخت جمشید قبل از ویرانی

دوران با صلابت تخت جمشید تا قبل از حمله اسکندر مقدونی در سال 324 پیش از میلاد ادامه داشت. زمانی که اسکندر مقدونی به همراه سپاهیان خود به ایران و تخت جمشید حمله کرد، خانه‌ها را غارت کرد و میراث ارزشمند تخت جمشید را به آتش کشید. نفرت اسکندر مقدونی باعث شد تا کاخ خشایار شاه را هم به آتش بکشد و شعله‌های این آتش به دیگر قسمت‌های تخت جمشد سرایت کرد و کل مجموعه در اتش سوخت.
قبل از نابودی تخت جمشید، کاخ‌ها و عمارت‌های با شکوه هخامنشیان زیبایی بی‌نظیری داشتند و داخل مجموعه همچون شهرک بود و فواصل بین کاخ‌ها خیابان کشی شده بودند. معماری و مهندسی ساختمان‌ها و عمارت‌ها بسیار فرارتر از زمان خود بودند و یکی مهم‌ترین ویژگی‌های تخت جمشید همین مورد است.

قدمت تخت جمشید چند سال است؟

این بنای باشکوه تاریخی را می‌توان برجسته‌ترین و مهم‌ترین اثر تاریخی دوران باستان در ایران دانست. قدمت این مجموعه عظیم بیش از 2500 سال است و شهرت این اثر جهانی است و در بسیاری از موزه‌های معروف جهان نمونه آثار کشف شده در تخت جمشید نگهداری می‌شود. تخت جمشید در سال 1979 میلادی به عنوان دومین اثر تاریخی و فرهنگی در ایران به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شده است.

تخت جمشید کجاست و بهترین زمان سفر چه فصلی است؟

مجموعه تاریخی تخت جمشید در نزدیکی مرو دشت شیراز، در استان فارس قرار گرفته است. منطقه باستانی تخت جمشید در شمال شرقی شیراز قرار گرفته و فاصله شیراز تا تخت جمشید حدودا 70 کیلومتر است .برای بازدید از این مجموعه تاریخی باید به سمت مرودشت حرکت کنید. توجه داشته باشید که در ایام تعطیلات ترافیک زیادی را در این مجموعه خواهید داشت.

بهترین زمان سفر به تخت جمشید نیمه دوم سال تا اواخر فروردین ماه است. در این ایام می‌توانید در ساعات ابتدایی روز یا بعد از ظهر پس از خنک‌تر شدن هوا از این مجموعه بازدید کنید.

نقوش برجسته و سنگ تراشی های تخت جمشید

یکی از مهم‌ترین آثار کشف شده در منطقه باستانی تخت جمشید سنگ نوشته‌ها و نقش برجسته‌هایی است که از قسمت‌های مختلف کاخ‌ها و بناهای این منطقه کشف شده است. این کتیبه‌ها رازهای زیادی را از دوران هخامنشیان به نمایش می‌گذارد. این آثار کشف شده، از دوران پادشاهی داریوش اول، خشایار شاه، و اردشیر اول است که هر کدام در زمان‌های مشخصی می‌زیستند.

همچنین نقوش برجسته تخت جمشید قبر روی همه کاخ‌ها دیده می‌شود. از پله‌های ورودی کاخ آپادانا تا چهارچوب‌ها و پنجره‌ها و کاخ‌های اصلی، اثری از این نقوش برجسته دیده می‌شود. در این نقوش برجسته سربازان و پادشاهان هخامنشی به چشم می‌خورد، همچنین خدمتگزاران و کسانی که از سرزمین‌های دیگر پیششکش و هدایا برای پادشاهان آورده‌اند به چشم می‌خورد.

ستون‌های تخت جمشید

از معروف‌ترین و عظیم‌ترین سازه‌های باقی مانده در تخت جمشید می‌توان به ستون‌ها و سر ستون‌های کشف شده در این منطقه اشاره کرد. این ستون‌های سنگین و بلند شیوه ساخت و مهندسی پیشرفته‌ای دارند. این ستون‌ها بخش کوچکی از کاخ‌های هخامنشیان هستند و از 72 ستون کاخ آپادانا، تنها 14 ستون باقی مانده است.

این ستون‌ها ارتفاعی 20 متری دارند و وزن آن‌ها نزدیک به 85 تن است. این ستون‌ها و سرستون‌ها به نمادی از تخت جمشید تبدیل شده اند و در تصاویر منتشر شده از تخت جمشید می‌توان این ستون‌ها و سرستون‌ها را مشاهده کرد.

کاخ اختصاصی داریوش یا تچر

یکی از کاخ‌هایی که در جنوب غربی کاخ آپادانا قرار گرفته است، کاخ با شکوه تچر یا کاخ اختصاصی داریوش نام دارد. در یکی از کتیبه‌های تخحت جمشید از این کاخ به عنوان هدیش نیز یاد شده است و نام تچر هم به معنای زمستان یا زمستانی است. یکی از اولین کاخ‌هایی که داریوش دستور به ساخت داد؛ همین کاخ تچر است. این کاخ باشکوه یک تالار مرکزی با 12 ستون دارد که از سمت شمال دو اتاق چهار ستونی و از جنوب یک ایوان 8 ستونی دارد. در سمت غربی کاخ نیز پلکانی دو طرفه وجود دارد که نقش برجسته‌ای مربوط به زمان اردشیر سوم دارد.

دانستنی‌های تخت جمشید

ساخت این بنای تاریخی به 2500 سال پیش بازمی‌گردد و به همین دلیل برخی ویژگی‌های خاص دارد که بسیار فراتر از زمان خود ساخته و مهندسی شده است. یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز تخت جمشید طراحی و اجرای ستون‌های کاخ‌های مختلف است. این ستون‌های سنگی به وسیله سرب داغ به یکدیگر متصل شده‌اند و یکی از دلایلی که برخی از ستون‌ها با گذشت 2500 سال، باز بلایای طبیعی و غیرطبیعی جان سالم به در برده‌اند و همچنان استوار ایستاده‌اند.

دیگر ویژگی منحصر به فرد تخت جمشید سیستم کانال کشی و لوله کشی آب و فاضلاب تخت جمشید است که توجه همگان را برانگیخته است. این سیستم یکپارچه به صورتی طراحی شده که در مواقع سیل و باران‌های پی در پی را خروج آب آزاد باشد و در این زمان هیچ آسیبی به این عمارت تاریخی وارد نخواهد شد.

موزه تخت جمشید

یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های ایران، همین موزه تخت جمشید است. عمارتی که در حال حاضر به عنوان موزه شناخته می‌شود در اصل کاخ ملکه بوده است. این کاخ در سال 1311 کاوش شد و در همان سال‌ها به عنوان موزه تخت جمشید انتخاب شد.

کاخ ملکه به دستور خشایار شاه ساخته شده است که شامل یک تالار اصلی و تعداد زیادی اتاق می‌باشد که هر کدام ورودی‌های جداگانه‌ای دارد و نقوش متفاوتی بر روی این ورودی‌ها حک شده است. تالار اصلی این موزه نیز چهار ورودی دارد که در هر 4 ورودی نقش برجسته‌ای از پادشاهان هخامنشی دیده می‌شود. در این موزه آثار و ابزار آلات مختلفی که در تخت جمشید کشف شده است، به نمایش عمومی درآمده است.

جهت اجاره سوئیت در شیراز کلیک کنید.

جاذبه‌های دیدنی اطراف تخت جمشید

جاهای دیدنی اطراف تخت جمشید کم نیستند و در این منطقه مقبره‌ها و سنگ نوشته‌های بسیار زیادی وجود دارد. یکی از این جاذبه‌های تاریخی، نقش رستم است که در فاصله 6 کیلومتری تخت جمشید قرار گرفته است. این منطقه یادگارهایی از حکومت ایلامیان تا ساسانیان را در خود جای داده است و مهم‌ترین آثار به جا مانده در نقش رستم به آرامگاه‌های سنگی پادشاهان هخامنشی که در دل کوه قرار دارد تعلق گرفته است.

مجموعه ارزشمند پاسارگاد که یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان است در فاصله 73 کیلومتری تخت جمشید قرار گرفته است. این مجموعه تاریخی و ارزشمند به عنوان آرامگاه کوروش کبیر شناخته می‌شود. همچنین باغ پادشاهی پاسارگاد، آرامگاه کمبوجیه و چند کاروانسرا در این منطقه قرار گرفته است.

پلکان ورودی تخت جمشید

پلکان‌های ورودی تخت جمشید ترکیبی از هنر و معماری خاص و پیچیده‌ای است. یک جفت پلکان که در قسمت غربی مجموعه تخت جمشید قرار گرفته است. هر کدام از این پلکان‌ها 111 پله در اندازه‌های یکسان دارد. این پله‌ها با نظم و زیبایی خاصی به هم چفت شده‌اند و در حال حاضر برای آسیب نرساندن به این پله‌ها در سمت دیگر تخته‌‌های چوبی قرار دادند تا گردشگران از این قسمت وارد مجموعه تخت جمشید شوند.

دروازه ملل تخت جمشید

زمانی که از پلکان‌های تاریخی تخت جمشید بالا بروید، به سازه‌ای عظیم خواهید رسید که دروازه ملل نام دارد. این دروازه محل ورود تمامی افرادی بوده که قصد داشتند به این مجموعه وارد شوند و از این دروازه به سمت دیگر کاخ‌ها رهسپار می‌شدند. همچنین مهمان‌هایی که قصد ملاقات با پادشاهان مختلف را داشتند در این محل به انتظار می‌نشستد تا زمان اجازه ورود فرا برسد.
گاو، عقاب و شیر را می توان در کاخ دروازه ملل در نهایت نمادگرایی مشاهده کرد. دو موجود افسانه ای غول پیکر در ورودی تالار از مهمانان پذیرایی می کنند، انها دارای سر انسان، پاهای گاو، بدن شیر و بال های عقاب مانند هستند که در اوج هنر و شکوه تصویر سازی شده اند. این نگاه مذهبی هخامنشیان در بستر موجودات و پدیده های طبیعی شکل گرفته اند.

خزانه تخت جمشید

در جنوب کاخ صد ستون آثاری از یک بنای بسیار بزرگ مشاهده می‌شود که به عنوان خزانه بزرگ تخت جمشید از آن یاد می‌شود. این گنجینه نیز در زمان حمله اسکند به صورت کامل تاراج شد و به آتش کشده است. این قسمت یکی از اولین کاخ‌هاییبوده است که کاربری اداری داشته است و محل نگهداری لوح‌های سنگی و امور مربوط به کارگران بوده است.

کاخ صد ستون

یکی از کاخ‌های بزرگ و باشکوه تخت جمشید، کاخ صد ستون است. این کاخ بزرگ ده ردیف ستون داسته و به همین علت به این نام یاد می‌شود. این بنا در زمان پادشاهی خشایار شاه آغار شده و در زمان اردشیر یکم به پایان رسیده است. تالار صد ستون بسیار بزرگ بوده است و نزدیک به 4600 متر مربع وسعت دارد که در زمان ساخته خود یکی از عظیم‌ترین تالارهای پادشاهی در جهان بوده است.

کاخ آپادانا

در این میان، آپادانا کاخی بزرگ است که احتمالا برای برگزاری جشن ها و انجام تشریفات اداری بنا گشته بود. 1000 متر مربع مساحت با 72 ستون (که متاسفانه تنها 14 ستون باقی مانده است) که هر یک به ارتفاع 24 متر، وظیفه پشتیبانی از سقف را بر عهده داشتند. سرستون ها به شکل گاو، عقاب یا شیر به نهایت زیبایی و معناگرایی حجاری شده اند که اوج هنر معماری هخامنشیان را بازگو می کنند.

بشنوید از پادکست کوله گرد و سفر به شیراز

پوشش و آرایش سربازان هخامنشی

آرایش ریش خاندان سلطنتی نیز بلند تر از دیگران نمایش داده می شود، ولی نوع پوشش (لباس و کلاه) در همگی ثابت است. همچنین در بسیاری از حجاری های تخت جمشید، پادشاهان با گلی در دست که بسیاری از کارشناسان آن را نیلوفر آبی (لوتوس) می دانند، نمایش داده می شوند. اما اگر با نگاهی اسطوره ای به این نشان بنگریم، رد مفاهیم زرتشتی را می یابیم. در اوستا کتاب مقدس زرتشتیان، گیاه بَرسَم (گل انار) نماد سروش، ایزد نگهبان اهورامزدا است که مبارزه با دیوان وظیفه اوست. پادشاه با گرفتن این گل در دست در کنار ادای احترام به این ایزد و توجه به حضور آن دارد، همچنین از او برای دوری و مبارزه با دیوان کمک و یاری می طلبد.

بررسی برخی از کتیبه‌ها و نقش‌ها

 در نقش رستم اردشیر یکم، شاهد دریافت حلقه پادشاهی از اهورامزدا است. همانطور که اهورامزدا، اهریمن را زیر پا می گذارد، پادشاهان باستانی با دشمنان خود چنین می کنند. بنابراین فتوحات و سیاست های پادشاهان ایران باستان با تبیین آنها در اسطوره ها امری قانونی و مذهبی به خود می گیرد.برخی از کتیبه های سلطنتی این فرضیه را پشتیبانی می کنند. پادشاهان اعمال خود را در پس زمینه ای اساطیری تنظیم می کنند، با تأکید بر انتخاب آنها به عنوان پادشاه و حمایت از سوی اهورامزدا. داریوش اول می گوید: «به همین دلیل اهورامزدا دیگر خدایان مرا کمک کردند، چون من خصمانه نبودم، پیرو دروغ نبودم و با عدالت رفتار کردم».

کتیبه های دیگر با تاکید بر اهورامزدا به عنوان خالق، نشان می دهد که او همان خدای زرتشت بود: «خدای بزرگ اهورامزدا، این زمین را ایجاد کرد، آسمان را ایجاد کرد، انسان را ایجاد کرد و شادی را برای مردم آورد، او داریوش را شاه کرد». تصور او از خشم به عنوان روح بد یا اهریمن به طور مشابه تفکری زرتشتی به نظر می آید: « من دوست مردی هستم که پیرو دروغ نباشد. در من خشم حاکم نمی شود، من سخت بر خود مسلطم».

مشهورترین نقش برجسته تخت جمشید

یکی از مشهور ترین نقوش در تخت جمشید مربوط به شیری است که به گاوی حمله می کند. برای تفسیر، این نقش برجسته به عنوان نماد شکست زمستان توسط بهار قلمداد می شود. موضوعی که این واقعیت را تداعی می کند که تخت جمشید مرکز عمده جشن سال نو بود که هر ساله در بهار برگزار می شد. اگر گاو به عنوان اصل نجات دهنده در نظر گرفته شود، شیر باید به عنوان نیروی پویا که آزادی را فعال می کند، تفسیر شود. در زبان نمادین سومر، شیر حیوان خورشید است. درست همانطور که نور خورشید هرگز تغییر نمی کند، شیر، نور روشن از آگاهی ابدی را به تصویر می کشد. گاو نشان دهنده اصل قمری است که آگاهی در حوزه زمان را نشان می دهد. در حالی که نماد شیر آگاهی ابدی و بدون تغییر است، نماد گاو، مانند نورِ ماه به دنبال چرخه ابدی مرگ و رستاخیز است.

در آثار مورخان یونانی هم همچون هرودوت و پلوتارک، نشانی از زرتشتی بودن هخامنشیان دیده نمی شود و آن را بیشتر یک آئین کهن ایرانی می دانند. با این حال، با کشفیات که تاکنون در تخت جمشید انجام شده است، هنوز رازهای ناگفته این بنای حیرت انگیز جای بسی کنجکاوی های بسیار است.

سوالات متدوال

فاصله تخت جمشید تا شیراز چه مقدار است؟
مجموعه تاریخی تخت جمشید تا شیراز در حدود 70 کیلومتر فاصله دارد و در منطقه مرودشت قرار گرفته است.

جاذبه‌های دیدنی اطراف تخت جمشید کدامند؟
اطراف مرودشت و تخت جمشید جاذبه‌های تاریخی فراوانی وجود دارد. نقش رستم، پاسارگاد یا مقبره کوروش کبیر از مهم‌ترین جاهای دیدنی اطراف شیراز هستند.

بهترین زمان سفر و بازدید از تخت جمشید چه فصلی است؟

به دلیل گرمای هوا بهترین فصل سفر به تخت جمشید فصل بهار است و بهترین ساعت هم برای بازدید اوایل صبح است که آفتاب و گرمای هوا اذیت نمی‌کند.

کاخ اختصاصی داریوش چه نام دارد؟
کاخ اختصاصی داریوش، تچر یا هدیش نام دارد که به دستور داریوش در نزدیکی کاخ آپادانا ساخته شده است.

قدمت تخت جمشید چند سال است؟
مجموعه تاریخی تخت جمشید بیش از 2500 سال قدمت دارد و یکی از آثار تاریخی مهم ایران و جهان محسوب می‌شود.