0 تا 100 سفر به یزد؛ معرفی کامل شهر و امکانات آن
فهرست مطالب
- معرفی شهر یزد؛ شهر بادگیرها
- تاریخچه شهر یزد
- آب و هوای یزد
- فرهنگ یزد
- بافت سنتی و تاریخی یزد
- معماری و طراحی خانه های سنتی و قدیمی یزد
- جاهای دیدنی و گردشگری شهر یزد
- چگونه به یزد سفر کنیم؟
- حمل و نقل عمومی در یزد
- محل های اقامت در یزد
- غذاهای محلی شهر یزد
- رستوران های یزد
- هزینه های سفر به یزد
- مراکز خرید و بازارهای یزد
- جشنواره ها و مراسم آیینی و فرهنگی شهر یزد
- سوغاتی های یزد
- اطلاعات شهری مورد نیاز در یزد
- سخن آخر؛ یزد شهر بادگیرها
یزد یکی از متفاوتترین مقاصد محبوب گردشگری برای مسافران است. در این شهر جذاب، خبری از دریا و ساحل و لنجهای کوچک و بزرگ نیست و برخلاف شهرهای شمالی، اثری از جنگلهای انبوه و درختان پر برگ دیده نمیشود. با این حال یزد یک خطه تاریخی ناب است که در آن خانههای خشتی و آثار باستانی، هزاران قصه کهن را در دل خود جا دادهاند. در این راهنمای سفر به یزد، با شما از این شهر گرم و دوست داشتنی صحبت میکنیم و تمام آنچه که باید از این سرزمین تاریخی بدانید را با شما در میان خواهیم گذاشت.
برای اجاره بوم گردی یزد کلیک کنید.
معرفی شهر یزد؛ شهر بادگیرها
یزد برخلاف تصور عموم، یکی از پرجمعیتترین شهرهای ایران به شمار میرود. این شهر بر اساس آخرین سرشماریها، 550 هزار نفر جمعیت دارد که حدود 40 هزار نفر از آنها را جمعیت روستایی تشکیل میدهند. اغلب مردم این شهر مسلمان و شیعه مذهب هستند؛ با این حال بخش بزرگی از شهروندان یزد به آئین زرتشت گرایش دارند. در حقیقت بسیاری از مراسم باستانی و جشنوارههای سنتی زرتشتیان همچنان در این شهر به قوت خود باقی است و توسط پیروان این دین الهی برگزار میگردد. زبان رسمی و رایج یزد، زبان فارسی است که با گویش و لهجه شیرین یزدی بیان میشود. در کنار زبان فارسی ساکنان زرتشتی شهر به زبان دری زرتشتی نیز تسلط دارند و آیینها و مراسم خاص را با زبان مخصوص خود برپا میکنند.
تاریخچه شهر یزد
بسیاری از مورخان قدمت یزد را به زمان ساسانیان نسبت میدهند؛ زمانی که یزدگرد ساسانی دستور داد تا شهری به نام “یزدان گرد” بنا کنند و در آن مردم به زندگی، کار و نیایش مشغول شوند. تاریخنویسان نیز یزد را امنترین شهر تاریخی ایران میدانند. به دلیل موقعیت جغرافیایی یزد، این شهر توانسته است از بلایای طبیعی، جنگها و بسیاری از تحولات تاریخی در امان بماند. شهر یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان است. چنین سابقهای باعث شده است که این شهر یکی از جذابترین مقاصد گردشگری در ایران شناخته شود. بافت تاریخی شهر در بیشتر کوچهها و محلههای یزد به خوبی دیده میشود. محلههای قدیمی همچون فهادان، کوچه بیوک، خرمشاه، یعقوبی، میر قطب، شش بادگیری و سرجمع از جمله مناطق بسیار تاریخی یزد به شمار میروند که سر زدن به آنها، چیزی شبیه به سفر در ماشین زمان است. تاریخ استان یزد می تواند به حدود 5000 سال قبل از میلاد برسد. در ابتدا، به نام ایساتیس شناخته می شد. با این حال، نام فعلی از نام پادشاه ایرانی «یزدگرد اول» گرفته شده است. در طول زمان ساسانی، یزد مرکز ترویج دین زرتشتی بود. امروزه نیز این استان بیشتر اقلیت های زرتشتی کشور را در خود جای داده است.
همانطور که استان در نقطه ملاقات دو بیابان بزرگ واقع شده است، از هر گونه حمله خارجی محافظت شده است. حتی در عصر میانه، بسیاری از مردم در طول تهاجم مغول ها به این شهر مهاجرت کرده بودند. مارکو پولو در سال 1272 از این شهر بازدید کرد و یزد را به عنوان «شهری خوب و شریف با حجم زیادی از بنگاه های تجاری» توصیف کرد.
در قرن 14میلادی، یزد پایتخت سلسله پادشاهی مظفریان بود. همچنین در قرن شانزدهم صفويه و در قرن هجدهم سلسله قاجار بر آن حکومت می کردند.
بخوانید از: راهنمای سفر به یزد در بهار؛ شهر شیرینی، آتش و آفتاب
آب و هوای یزد
یکی از نکات مهم در راهنمای سفر به یزد، توجه به آب و هوا و جغرافیای این منطقه است. یزد در مرکز فلات ایران و در حاشیه دشتهای کویر و لوت قرار دارد. این شهر از شمال و غرب به استان اصفهان، از شمال شرقی به استان خراسان، از جنوب غربی به استان فارس و از جنوب شرقی به استان کرمان محدود میشود. بهطور کلی آب و هوای یزد به دلیل واقع شدن بر روی کمربند خشک جهانی، گرم است. این شهر در زمستانها، هوای بسیار سرد و خشکی دارد و تابستانها گرمای هوا، کوچههای قدیمی و خشتی را داغ و سوزان میکند. نوسان شدید دمای هوا بین شب و روز از دیگر نکاتی است که میتواند گردشگران یزد را در برخی از فصول سال غافلگیر نماید. آبوهوای یزد در اوایل بهار، مطبوع و دلپذیر است و سفر در این زمان، لذت بخش و فراموش نشدنی خواهد بود. در فصل پاییز آبوهوای یزد دوباره رو به خنکی میرود و کوچههای قدیمی شهر، بار دیگر با هجوم مسافران رنگ و بوی دیگری به خود میگیرند. بنابراین بدون تردید میتوان گفت که اوایل بهار و اواسط پاییز، بهترین فصل سفر به یزد است. یزد در جغرافیایی کویری و در دشتی بین دو کوه خرانق و شیرکوه قرار گرفته است. خشکی بیش از حد، تبخیر فراوان آب، دور بودن از دریا، بارندگیهای محدود و کاهش آبهای سطحی و زیرزمینی، سبب شده است تا در این شهر و استان، وضعیت کشاورزی چندان مناسب نباشد. با این حال وجود ذخایر عظیم معدنی مانند آهن چغارت، مرمر و بورق باعث شده است تا تحولات اقتصادی و عمرانی فراوانی در یزد رونق بگیرد.
فرهنگ یزد
مردم استان یزد فارسی صحبت می کنند، در عین حال دارای لهجه شیرین و مخصوص به خود نیز هستند که آنها را کاملا متمایز از دیگر نقاط کشور می کند. بیشتر مردم مسلمان و بخش کوچکی از مردم نیز پیرو دین زرتشتی هستند. مردم یزد دارای مراسم و آداب و رسوم مختلفی هستند که هر کدام را از سلسله حاکمان در طول تاریخ به ارث برده اند. استان یزد جشن های مختلفی مانند: نوروز، آیین گهنبار، شب پله را جشن می گیرد. همچنین مردم یزد بسیار مهماننواز هستند و فرهنگی غنی دارند.
بخوانید از: آشنایی با آداب و رسوم و فرهنگ بومی مردم یزد
بافت سنتی و تاریخی یزد
اولین سوالی که ممکن است در ذهن هر کس به وجود بیاید این است که چرا بافت سنتی و تاریخی یزد به چنین شهرت و مقامی دست پیدا کرده؟
در واقع علت اصلی این موضوع معماری منحصر به فرد و دست نخورده تاریخی و سنتی این منطقه است. مدت زمان زیادی از ثبت جهانی معماری و بافت سنتی این شهر نمی گذرد. 18 تیر ماه سال 96 بود که بافت تاریخی یزد به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد.

بافت تاریخی یزد ترکیبی زیبا و هنرمندانه از کوچه ها، خانه ها، ساباط ها و بناهای خشتی قدیمی است. یزد سرزمین خشت های خام است.علاوه بر ثبت جهانی بافت سنتی و تاریخی یزد، 1700 اثر تاریخی یزد نیز در کنار بافت سنتی و تاریخی این شهر به عنوان یک اثر ملی حیرت انگیز به ثبت رسیده اند.
چرا بافت سنتی یزد معماری به خصوصی دارد؟
همانطور که می دانید در گذشته به دلیل کمبود امکانات مردمی که در مناطق مختلف زندگی می کردند نوع زندگی خود را بر اساس شرایط و وضعیت آب و هوایی منطقه سکونت خود طراحی می کردند. یزد همواره منطقه ای کویری، کم آب و گرم و خشک بوده و هست و بافت سنتی باید به نحوی طراحی می شده تا با شرایط سخت زندگی در این منطقه همخوانی داشته باشد.
هم زیستی مسالمت آمیز مردمان این منطقه از ابتدای سکونت در این سرزمین جاری بوده و مردم این منطقه تواسنته اند با طبیعت خشک و کویری این منطقه زندگی کنند. شاید بتوان گفت که رمز موفقیت اهالی یزد برای زندگی در چنین موقعیت جغرافیایی سخت کوشی و قناعت بوده. بنابراین احتمالا می توانیم خلاقیت مردمان یزد را از بافت سنتی و کوچه ها و خانه های تاریخی و قدیمی این منطقه تشخیص دهیم.

ویژگی ها و مشخصات بافت سنتی یزد
بازارها و کوچه های بافت سنتی و تاریخی یزد کاملا بر اساس شرایط جغرافیایی این منطقه طراحی شده اند. گذرگاه ها و بازارهایی مسقف (به نام ساباط) که برای ایجاد سایه برای رهگذران و عابران به صورت سرپوشیده ساخته می شده است. آفتاب در این سرزمین بسیار تند می تابد و این گذرگاه های مسقف می تواند رهگذران گرمازده و آفتاب خورده را پناه بدهد.
یکی دیگر از ویژگی ها و مشخصات بافت سنتی یزد استفاده از بادگیر در خانه ها است. سیستم های تهویه طبیعی که با عبور هوا از محفظه های به خصوص هوا را خنک کرده و در تابستان ها به خنک شدن خانه ها کمک می کند.
برخی دیگر از ویژگی های بافت سنتی یزد که در گوشه و کنار این مناطق قدیمی دیده می شود بافت متراکم و فشرده و خانه های بدون فاصله و در هم تنیده، کوچه های کوچک، باریک و سرپوشیده و نوع معماری بناها بر اساس جهت وزش باد و تابش خورشید است.

تمرکز بافت سنتی یزد در کدام بخشهای آن است؟
اوج هنر و بافت سنتی یزد و معماری تاریخی آن را می توانید در محله فهادان (یوزداران) مشاهده کنید. این محله یکی از قدیمی ترین محله های یزد است. در واقع بافت سنتی یزد از شمال به خیابان دولت آباد، از سمت جنوب به خیابان کاشانی، از شرق به فهادان و از غرب به خیابان مطهری محدود می شود و تمام این منطقه در محدوده بافت سنتی و تاریخی یزد قرار می گیرد. سفر به یزد قدم به بکرترین لحظات تاریخ است.آنچه که در این قسمت از بافت سنتی و تاریخی یزد (مربوط به قرن 7 هجری قمری) می توانید ببینید شامل این موارد است:
- آب انبارهای قدیمی به همراه بادگیر برای خنک و تازه نگه داشتن آب
- خانه های سنتی با بادگیرهای خنک کننده هوای خانه
- استفاده از سکو برای جلوی درب منازل به جهت استراحت رهگذران و همنشینی با همسایگان
- کوچه هایی با بافت تاریخی یزد و ساباط های سرپوشیده
- مغازه هایی با معماری و بافت سنتی
- گنبد، پله ها و سقف مدرسه رضاییه (زندان اسکندر)
- مخازن و ظرفهای قدیمی برای نگهداری

شهرت و محبوبیت یزد به چه دلیل است؟
آنچه واضح است این است که تنها یک عامل بافت سنتی یا ارزش تاریخی این شهر نمی تواند دلیل کافی برای محبوبیت و زیبایی این شهر باشد. آنچه یزد را امروزه به یکی از بزرگترین کانون های گردشگری در کشور تبدیل کرده تنها بافت و معماری تاریخی و سنتی آن نیست، بلکه ترکیبی از ویژگی های منحصر به فردی است که در این شهر نهفته. کویرهای زیبا، آسمان پرستاره، مکان های تاریخی دیدنی ومساجد زیبای این شهر، شن های روان و از همه مهمتر فرهنگ مردم و جو ساکن در شهر یزد را به یک شهر جادویی و دوست داشتنی تبدیل کرده است.

معماری و طراحی خانه های سنتی و قدیمی یزد
همانطور که اشاره کردیم بافت سنتی مناطق تاریخی یزد مطابق معماری مناطق کویری و به تناسب شرایط جغرافیایی این منطقه طراحی شده است. این مسئله شامل خانه های بافت سنتی نیز می شود. در این شهر در هر محله به صورت جداگانه حمام، آب انبار، مسجد و حسینیه، بازار، دسترسی به قنات از طریق جوی های آب و برخی بناهای دیگر وجود داشته و برخی از این موارد همچنان نیز موجود هستند. آب انبارها، بازارها، خانه ها، مساجد و حسینیه ها در بیشتر موارد از بادگیرها بهره می برند. اما خانه های این مناطق از اجزای بیشتری برخوردارند.
خانه های مناطق سنتی و تاریخی یزد به سمت قبله ساخته می شده اند. این خانه ها از معماری به خصوصی بهره می برده و از عناصر مختلف تشکیل می شده اند. حیاط بیرونی، حیاط داخل خانه، دالان، تختگاه، تالار، بادگیر، سردر، زیرزمین، حوضخانه، ایوان، پایاب، کرسی خانه، هشتی، اتاق کار، اتاق خواب، اتاق ناشتا، سه دری، پنج دری، ارسی، بالاخانه، پستو، آشپزخانه، منبع آب و آبدارخانه برخی از بخش های خانه های بافت سنتی یزد هستند.
برخی از این قسمت های خانه ها فضاهای تابستانی خانه و برخی دیگر مخصوص فصل های سرد و زمستانی بوده اند. آنچه در معماری یزد قابل مشاهده است، استفاده از مصالح مناسب با شرایط جغرافیایی، رعایت زیبایی بناها و اهمیت آسایش اهل منزل است.

نقش و اهمیت بادگیر در معماری یزدی
آنچه که باعث شد ابتکاری به نام بادگیر در معماری سنتی یزد جایگاه ویژه و مهمی به دست بیاورد شرایط آب و هوایی و اقلیمی این شهر بوده است. هوای گرم تابستان در این شهر کویری به حدی آزاردهنده بوده که مردم این منطقه به فکر چاره ای برای آن افتاده اند. چاره ای به نام بادگیر برای خنک تر کردن خانه ها، مساجد و آب انبارها. جالب است بدانید که این ابتکار که اکنون بسیار مورد تحسین معماران سراسر جهان قرار گرفته بعد از شهر یزد در دیگر شهرهای گرمسیری ایران نیز مورد استفاده بوده و هنوز هم اثراتی از این ابتکار را در معماری شهرهای دیگر ایران می بینیم.
یزد به شهر بادگیرها شهرت دارد و علت آن استفاده بسیار زیاد از آن در خانه های یزد است. از آنجایی که بادگیرها در مناطق کویری کمک بسیار زیادی به خنک سازی هوای خانه ها می کنند در هر خانه ای مورد استفاده قرار گرفته اند.
بادگیرها و گنبدها و مناره ها را می توان نماد معماری استان و شهر یزد دانست. نحوه کار بادگیر به این شرح است که آن ها جریان باد را گرفته و آن را با سرعت زیاد به پایین می کشیده اند و در اثر حرکت و گردش هوا در بادگیرها هوای خنک وارد خانه ها و آب انبارها می شده است. این بادگیرها که به صورت یک وجهی و چهار وجهی ساخته می شده اند علاوه بر عملکرد خنک کنندگی به زیبایی و شکوه معماری خانه های یزد نیز کمک شایانی می کرده اند. اگر قصد سفر به یزد را دارید حتما برای اقامت در یزد از سایت شب دیدن کنید.
جاهای دیدنی و گردشگری شهر یزد
شهر یزد از دیرباز به عنوان یکی از زادگاههای معماری اصیل ایرانی شناخته میشده است. اغراق نیست که اگر بگوییم نیمی از جاهای دیدنی یزد، شامل خانهها و بناهای تاریخی میشوند. در ادامه راهنمای سفر به یزد برخی از جاذبههای گردشگری این شهر را به شما معرفی میکنیم:
میدان ساعت یزد، یادگار دوران قاجار
در روزگاران قدیم، نصب ساعت بر فراز برجهای بلند شهر، موضوعی عادی و متداول بود. ساعتهای بزرگی که معمولآ در مرکز شهر قرار میگرفتند و به رهگذران، ثانیهها و دقایق را یادآوری میکردند. چنین جاذبه تاریخی نیز در یزد ساخته شده است و یکی از دیدنیهای متفاوت این شهر به حساب میآید. میدان ساعت یزد در حقیقت اولین برج ساعتی ایران شناخته میشود که در زمان قاجار ساخته شده است. بنای این میدان، برجی مستطیلی شکل و خشتی است که در چهار طرف آن، ساعتهای بزرگ و سفید رنگی دیده میشوند. کاشیکاریهای رنگارنگ و معماری متفاوت میدان ساعت باعث شده است تا بسیاری از گردشگران، از این جاذبه شهر به عنوان یکی از دیدنیهای شگفت انگیز یزد یاد کنند.
بخوانید از: جاهای دیدنی یزد به همراه آدرس
برج سکوت، دخمه زرتشتیان
برای علاقهمندان به تاریخ، سر زدن به برج سکوت یا دخمه زرتشتیان، میتواند یک ماجراجویی هیجان انگیز و شاید کمی ترسناک باشد. دخمههای زرتشتیان، در اصل گورستانهای باستانی پیروان این آئین هستند که در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد، در حوالی منطقه صفائیه و بر روی کوهی رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه قرار گرفتهاند. در روزگاران کهن، زرتشتیان جسم بیجان فردی که درگذشته بود را در درون این دخمه قرار میدادند؛ زیرا بر این باور بودند که اجساد نجس هستند و دیگر نباید بر روی زمین باقی بمانند. جسم بیجان اجسادی که در دخمه قرار میگرفتند، خوراک پرندگان و کرکسهای آسمانها میشدند و باقی مانده استخوانها، درون چاه دخمه انبار میگشتند. جالب است که بدانید بخشهایی از دخمه با خشت خام و گچ ساخته شده است تا مواد آلوده به زمین نشت نکند. ممکن است با خواندن چنین ماجرایی از دیدن این جاذبه تاریخی صرف نظر کنید. اما خیالتان راحت باشد! بیش از ۴۰ سال است که این دخمهها از کار افتادهاند و دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرند! پس میتوانید با خیال راحت به این جاذبه کهن سر بزنید و تاریخ شگفت انگیز آن را مرور و مشاهده کنید.
خانه لاری
این خانه مربوط دوران قاجار است و در ناحیه فهادان یزد واقع شده است. ساختار خانه لاری از سبک دوران خود الهام گرفته است که شامل دو قسمت جداگانه: بخش داخلی و بخش بیرونی (این بخش دارای حیاط است) تشکیل شده است. بخش شمالی خانه در زمستان استفاده می شد و بخش جنوبی در تابستان. بخش جنوبی شامل: سالن و بادگیر است. اتاق آینه، آشپزخانه و انبار در قسمت شرقی خانه در پاییز و اتاق های سمت غرب خانه در بهار استفاده می شد. امروزه خانه لاری به عنوان موزه دارای جاذبه گردشگری بالایی است.
مدرسه ضیاییه یزد
مدرسه ضیاییه، همچنین به عنوان زندان اسکندر نیز شناخته می شود که ساخته مولانا ضیاالدین حسین رازی است. ساخت این مکتب در سال 631 هجری شمسی آغاز شد و بعد از او، پسرانش ساخت و ساز بنا را ادامه دادند تا در 705 هجری به پایان رسید. در شبستان مدرسه، محرابی وجود دارد که ور تا دور آن را ایوان ها تشکیل داده اند. گنبد خشتی این ساختمان با نقاشی های آبرنگی بسیار چشم نواز آذین داده شده اند. این نوع معماری از زمان مغولان در ایران معمول شده است.
مجموعه امیر چخماق:
میدان امیرچخماق یادگاری از دوره تیموریان واقع در بافت تاریخی شهر است که از آن به عنوان نماد شهر یزد نیز نام میبرند. این میدان مسجد، تکیه، بقعه، آب انبار و بازار را در خود جای داده و یکی از شاخصترین جاذبههای گردشگری یزد به حساب میآید. با قدم زدن در گوشه و کنار میدان امیرچخماق در سفر به یزد، در حقیقت بخشی از تاریخ سرزمینمان را مرور میکنید. همچنین در نزدیکی این میدان زورخانه صاحب الزمان قرار دارد که در ساعت خاصی از روز گردشگران (چه خانمها و چه آقایان) اجازه تماشای مراسم مخصوص آن را دارند. رفتن به این زورخانه را حتما در برنامه بازدیدتان قرار دهید چرا که بدون شک یکی از خاصترین تجربههای شما از سفر به یزد خواهد شد.
باغ دولت آباد:
اگر بخواهیم به مهمترین بایدهای دیدنی در سفر به یزد اشاره کنیم بدون شک یکی از این جاذبهها باغ دولت آباد است. باغ دولت آباد که نام آن در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، بلندترین بادگیر جهان را با ارتفاع تقریبا ۳۴ متر در خود جای داده است. این باغ زیبا با فضای سرسبز و تماشایی خود اوقات خوش و مفرحی را برای مسافران رقم میزند و خاطرهای فراموش نشدنی از سفر به یزد به جا میگذارد.
آتشکده یزد ( آتشکده ورهرام یا بهرام):
حتی اگر تا به حال به شهر یزد و این آتشکده نرفته باشید به احتمال خیلی زیاد نام و داستان آن را شنیدهاید. میتوان گفت شهرت آتشکده یزد که به آتشکده ورهرام یا بهرام نیز معروف است به خاطر وجود آتشی است که بیش از ۱۵۰۰ سال است خاموش نشده و از پشت شیشه برای گردشگران قابل تماشاست. آتشکده یزد یکی از اصلیترین و شناخته شدهترین جاذبههای گردشگری یزد است که در آن میتوان با بخشی از آداب و رسوم و آیین زرتشتیان آشنا شد. این عمارت با نقش زیبای فروهر بر پیشانی، در حیاطی بزرگ با درختان سرسبز قرار دارد و حوضی میان آن خودنمایی میکند.
برای اجاره ویلا کلیک کنید.
قلعه سریزد، اولین بانک جهان
در بسیاری از کتابها و برنامههای علمی با آثار و شواهدی از گذشتگان آشنا شدهایم که باور وجود آنها برای ما در چنین زمانی، سخت و دشوار است. قلعه سریزد نمونه این آثار تاریخی است که اغلب مورخان از آن به عنوان نخستین بانک و صندوق امانت در دنیا یاد میکنند. قلعه سریزد از جمله جاهای دیدنی یزد است که در فاصله ۴۵ کیلومتری این شهر قرار گرفته و سالیان طولانی مسئولیت حفاظت از جان و مال مردم را به عهده داشته است. قدمت این قلعه خشتی و گلی که به عنوان یکی از کهنترین و عظیمترین بناهای تاریخی شناخته میشود، به زمان ساسانیان و قرن سوم میلادی باز میگردد. قلعه سریزد نزدیک به ۴۶۸ اتاق برای ذخیره اموال مردم از جمله غلات، مواد غذایی، طلا و جواهر داشته است و همین موضوع باعث شده تا لقب کهنترین صندوق امانات جهان را به خود اختصاص دهد.
قلعه نارین
قلعه نارین که همچنین به عنوان قلعه نارنج شناخته می شود، یکی از مهم ترین آثار تاریخی یزد است که قبل از اسلام ساخته شده است. این قلعه قدیمی در بالای تپه ای است که کل شهر را می توان از آنجا مشاهده کرد. این قلعه با خشت و گِل ساخته شده است. قلعه نارین در 5 مرحله بنا گشته است که قدیمی ترین بخش آن در زیر زمین ساخته شده و پایین ترین سطح خانه محسوب می شود.
غار اشکفت یزدان
این غار باستانی و مقدس زرتشیان در نزدیکی روستای هفتهر در 70 کیلومتری شهرستان اردکان واقع شده است. وارد شدن به غار به دلیل شکل ورودی آن سخت است، اما هنگامی که شما داخل می شوید، منطقه وسیعی را مشاهده خواهید کرد که تا 1000 نفر را در خود جای می دهد.
در داخل غار چندین استخر پر آبِ کوچک و بزرگ و بقایایی از ساختمان ها نیز دیده می شود. خاکستر زیادی در داخل غار وجود دارد که نشان از این دارد که برافروختن آتش مقدس برای سال های متمادی در این غار به عنوان آیین مذهبی صورت می گرفته است.
چاپارخانه میبد
چاپارخانه میبد در شمال استان یزد و در شهرستان میبد قرار داد که ناریخ آن به دوره هخامنشیان باز می گردد. این محل جایی بود که خدمات پستی انجام می گرفت. به این صورت که سواران که حامل نامه یا پیامی بودند به این چارپارخانه می آمده و اسب خسته خود را با اسب های تازه نفس عوض می کردند؛ هدف آنها رساندن نامه به ایالات (ساتراپی ها) مورد نظر بود. به طور کلی، وظیفه چاپارخانه حفظ و تحویل اسب های تازه نفس و جوان بود. این نقش اسب ها برای ارسال و تبادل پیام ها و اشیاء با سرعت بالا مهم بود. بنابراین، چاپارخانن ها نیز به مانند مراکز نظامی دارای ارزش بالایی بودند.
خانه یخ میبد
قدمت این خانه یخ قدیمی به دوران قاجار می رسد. یخچال خانه میبد یکی از معدود خانه های یخ باقی مانده در استان یزد است که از خشت ساخته شده است. این خانه یخ از دیوارهای بالا ، یک استخر کوچک با آب یخ زده، یک مخزن و یک گنبد تشکیل شده است. گنبد بزرگ خشتی این خانه محل نگهداری یخ بود که برای مردم شهر و مسافران استفاده می شد.
مسجد جامع فرجی
روستای فرجی در 25 کیلومتری جنوب شرقی یزد قرار دارد و در جاده یزد بافق است. جاذبه های این روستا شامل: قلعه باستانی، مخزن آب های قدیمی، مسجد و قبرستان شهیدان است. مسجد جامع فرجی بنایی قدیمی با نشانه های نادر از فرهنگ و تمدن اسلامی است که به قرن اول میلادی می رسد. این بنا، قدیمی ترین مسجد در ایران و یا شاید در جهان است که دارای نمای بیرونی فوق العاده بی نظیر است. شبستان مسجد دارای 8 ستون است که به سمت قبله قرار گرفته اند، همچنین مناره از گِل ساخته است که ارتفاع زیادی ندارد و بنا دارای پله هایی است که به سقف مسجد می رسند. ویژگی مهم مسجد جامع فرجی در این است که آن را با خشت و گل اند.
معبد آتش ورهام (بهرام)
معبد آتش سوزی ورهرم در سال 1935 با کمک مالی زرتشتیان یزد و ارتش هند تاسیس شد. این معبد از معماری زیبا عصر هخامنشی الهام گرفته شده است. این بنای یادبود در مرکز حیاطی وسیع و پر درخت قرار دارد. در جلوی ساختمان، تصویر حک شده «فروَهَر» قابل مشاهده است. اهمیت این معبد یا آتشکده به خاطر مدت زمانی است که آتش در داخل آن در حال سوختن است؛ گفته می شود از 1520 سال پیش تاکنون آتش آن همچنان برافروخته است.
چگونه به یزد سفر کنیم؟
خوشبختانه برای سفر به یزد راههای متعددی وجود دارد. سریعترین راه برای رسیدن به این شهر باستانی، استفاده از هواپیما است. فرودگاه بین المللی شهید صدوقی در شمال غرب یزد به تمام شهرهای بزرگ ایران پرواز دارد و پروازهای خارجی نیز از همین فرودگاه انجام میشوند. مدت زمان سفر با هواپیما از تهران به یزد حدود ۱ ساعت بوده و قیمت بلیط بسته به زمان متفاوت است. استفاده از مسیر ریلی و راه آهن، شیوه دیگری برای سفر به یزد است که از پایتخت تا این شهر چیزی حدود 8 ساعت طول میکشد. ایستگاه راه آهن یزد در میدان راه آهن واقع شده و با دیگر شهرها نیز مسیرهای ریلی متنوعی دارد. اما علاقهمندان به سفر در جاده، میتوانند از طریق اتوبوس و یا خودروی شخصی نیز به این شهر سفر کنند. سفر با اتوبوس ارزانترین راه سفر به یزد شناخته میشود که از سمت اتوبان تهران- قم آغاز شده و پس از گذر از کاشان، به این شهر منتهی خواهد شد. سفر با اتوبوس از تهران به یزد حدود ۷ ساعت طول میکشد.
حمل و نقل عمومی در یزد
یکی دیگر از نکات مهم در راهنمای سفر به یزد، جابهجایی مسافران در سطح شهر و استفاده از از وسایل حمل و نقل عمومی است. در این شهر تاریخی، تاکسیها و اتوبوسهای مسافربری وظیفه اصلی حمل و نقل مسافران شهری را برعهده دارند. در یزد ۳ ایستگاه مسافربری اتوبوس وجود دارد که در شهرک صنعتی، بلوار دولت آباد و میدان امام حسین واقع شدهاند. همچنین در یزد پنج دستگاه اتوبوس بی آر تی تعبیه شده است که حجم وسیعی از مسافران را در نقاط مختلف شهر جابهجا میکنند.
محل های اقامت در یزد
یزد یکی از مقاصد محبوب گردشگری کشور شناخته میشود و از جمله شهرهای پر رفت و آمد برای گردش، کار و حتی تحصیل به حساب میآید. استقبال مسافران از این شهر باعث شده است تا انواع هتلها، خانهها و اقامتگاههای متنوع با کیفیتها و قیمتهای گوناگون پذیرای گردشگران باشند. با این حال هیچ چیز به اندازه اقامت در مجموعههای بوم گردی و خانههای محلی یزد، زندگی در این شهر را به درستی به شما نشان نخواهند داد. به شما توصیه میکنیم که با مراجعه به وب سایت شب، از اقامتگاهها و خانههای بومی یزد دیدن کنید و از تخفیفهای ارائه شده برای رزرو آنها استفاده نمایید. همچنین میتوانید در صورت هرگونه سوال با تیم پشتیبانی شب تماس گرفته و سوالات و خواستههای خود را با ما در میان بگذارید. فراموش نکنید که در فصول پر گردشگر یزد، بیشتر خانهها و اقامتگاهها با حجم عظیمی از مسافران روبهرو میشوند و ممکن است در این زمان پیدا کردن اقامتگاهی مناسب با بودجه و سلیقه شما، کمی سخت و دشوار باشد. بنابراین باید به سرعت نسبت به رزرو آنلاین محل اقامت مد نظر خود اقدام نمایید.
غذاهای محلی شهر یزد
یزد نیز مانند دیگر شهرهای ایران، غذاهای محلی و جذابی دارد که چشیدن آنها بر هر مسافر و گردشگری واجب است. به دلیل شرایط آب و هوایی گرم و خشک و اقلیم متفاوت این منطقه، خوراک یزد اغلب با ادویه جات متفاوت و حبوبات پخته میشود. آبگوشت گوجه بادمجان، کوفته لپه، تاس کباب، آش شولی و قیمه نخود از جمله محبوبترین غذاهای یزد هستند که سفره مردم خونگرم این شهر را به رنگ و بوی خاصشان مزین میکنند. برخی دیگر از غذاهای ساده و در عین حال خوشمزه یزد شامل آش ماش، آش انار، آش آبغوره، قلیه کدو، کله گیپا و قلیه سیبزمینی میشوند.
بخوانید از: ۲۵ تا از خوشمزهترین غذاهای سنتی یزد
رستوران های یزد
شهر یزد از نظر مساحت، چندان وسیع نیست و پیدا کردن بهترین رستورانهای شهر در چشم بهم زدنی امکان پذیر خواهد بود. اگر هوس کردید تا غذای محلی یزدی را در رستورانهای بومی شهر نوش جان کنید، میتوانید با مراجعه به رستورانهای مارکوپلو و رستوران تالار یزد، از فضای زیبا و خوراک خوشمزه آنها لذت ببرید.
بخوانید از: لیست کامل کافه ها و رستورانهای یزد
البته در یزد رستورانهای بین المللی نیز وجود دارند که در آنها علاوه بر غذاهای بومی، خوراک ایرانی و فرنگی نیز سرو میشود. رستوران نگین یزد و رستوران هتل باغ مشیر الممالک از جمله رستورانهای قدیمی و مجلل شهر هستند که غذایشان را به بهترین کیفیت سرو مینمایند.
هزینه های سفر به یزد
برای هر مسافری، هزینهها و بودجهبندی از جمله مهمترین بخشهای سفر شناخته میشود. هزینه سفر به یزد مانند دیگر شهرهای ایران، کاملا به فصل سفر، شیوه رفت و آمد، هزینه اقامتگاه و بازدید از جاذبههای گردشگری بستگی دارد. با این حال هزینه سفر به یزد برخلاف بسیاری از شهرها، مناسب و مقرون به صرفه است و با وجود محدودیت بودجه، به راحتی میتوان با تغییر شیوه حمل و نقل و اقامتگاه، سفری دل انگیز را تجربه کرد. نباید فراموش کرد که به دلیل هوای مطبوع یزد در پاییز و اوایل بهار، سفر در این دو فصل کمی گرانتر از دیگر مواقع سال است. خوشبختانه در یزد انواع هتلها و اقامتگاههای کم هزینه وجود دارند که میتوان با مشخص کردن بودجه و برنامهریزی هزینهها، بهترین گزینه را در میان آنها انتخاب کرد.
بخوانید از: بهترین رستورانهای سنتی یزد؛ شولی و کباب کنار حوض
مراکز خرید و بازارهای یزد
بدون اغراق یک نکته جذاب در راهنمای سفر به یزد، پرسه زدن در بازارها و مراکز خرید و تهیه سوغاتیهای هیجان انگیز است. در شهر یزد مراکز خرید، به تعداد و تنوع شهرهایی همچون شیراز و یا مناطق شمالی وجود ندارند؛ با این حال فروشگاههای کوچک و بزرگ شهر، انواع محصولات را با کیفیتی مناسب عرضه میکنند. مرکز خرید الماس از جمله فروشگاههای مدرن یزد است که در آن محصولاتی مانند پوشاک زنانه، مردانه و بچگانه، کیف و کفش و لوازم آرایشی و بهداشتی به فروش می رسد. مرکز خرید آریا و مرکز خرید شقایق از دیگر فروشگاههای معروف و شناخته شده یزد به حساب میآیند که بیشتر محصولات آنها شامل پوشاک، کیف و کفش و لوازم آرایشی و بهداشتی میشوند. اما اگر هوس کردید تا سری به بازارهای سنتی شهر بزنید و از نزدیک به تماشای فعالیت حجرهداران یزدی بنشینید، ما به شما “بازار خان” را پیشنهاد میکنیم. این بازار خشتی که در زمان ناصرالدین شاه ساخته شده است، به عنوان یکی از عریضترین و قدیمیترین بازارهای شهر شناخته میشود و بهترین محل برای خرید سوغات محلی یزد به حساب میآید.
بخوانید از: بازدید از بازارهای تاریخی یزد؛ خانه ترمههای رنگی
جشنواره ها و مراسم آیینی و فرهنگی شهر یزد
احتمالا در صفحات مجازی و یا رسانههای جمعی، با برخی از آداب و رسوم مردم خونگرم یزد آشنا شدهاید. یزدیها از جمله هموطنان خوش ذوق، خلاق و نوآور در برگزاری جشنها و به ویژه مراسم مذهبی شناخته میشوند. مراسمی همچون عاشورا و تاسوعا و اعیادی مانند عید فطر، عید قربان، عید غدیرخم، میلاد حضرت محمد (ص) و نیمه شعبان هر سال به شکل متفاوتی در این شهر برپا میشود. یکی از مهمترین آداب و مراسم یزدیها در زمان عاشورا، مراسم نخل گردانی است که هر سال گردشگران فراوانی برای شرکت در آن از گوشه و کنار کشور راهی یزد میشوند. در این مراسم، نخل نوعی سازه چوبی است که نماد تابوت امام حسین به حساب میآید و توسط مردم در روز عاشورا و دیگر ایام سوگواری بلند شده و در خیابان ها چرخانده میشود.
بخوانید از: آداب و رسوم مردم یزد
کیسه دوزی از دیگر رسوم مردم یزد است که به نیت شفای بیماران انجام میشود. این آئین کهن، در شب 24 ماه رمضان و در میان نماز ظهر و عصر برگزار میگردد و در آن، پارچهای به نیت شفای بیماران بریده میشود تا کار دوخت روی آن صورت پذیرد. با این حال مراسم مذهبی تنها در میان مسلمانان یزد دیده نمیشود و هموطنان زرتشتی نیز آداب و رسوم خود را به زیبایی در این شهر برگزار میکنند. جشن سده از جمله جشنوارههای مهم زرتشتیان است که در فصل زمستان و 10 بهمن ماه برپا میشود. این مراسم با آتش زدن هیزمی که مردم از روزهای قبل در مرکز شهر گرد آوردهاند، آغاز میگردد.
سوغاتی های یزد
هیجان انگیزترین و جذابترین بخش راهنمای سفر به یزد، تهیه و خرید سوغات رنگارنگی است که نظیرشان در هیچ کجای این خاک پیدا نمیشود. خوشبختانه در این شهر تاریخی، هر آنچه که بخواهید، از خوردنیهای خوشمزه تا صنایع دستی رنگارنگ، قابل تهیه است. برای خرید سوغاتی های یزد میتوانید اطلاعات کامل آنها را در بلاگ شب بخوانید. اگر تصمیم دارید خرید سوغاتی را به خوراکیهای متنوع محدود کنید، میتوانید با خرید حلوا ارده، کیک یزدی، باقلوا و قطاب، چمدانتان را شیرین کام کنید و به قول قدیمیها، دلی از عزا در آوردید. با این حال به شما توصیه میکنیم که خرید سوغات را تنها به خوردنیهای یزدی محدود نکنید. در یزد انواع ترمه، چادرشب، زیرانداز، ظروف مسی و شمد با کیفیت بالا و سلیقه بینظیر مردمان این خطه بافته میشوند که در گوشه و کنار شهر و مغازههای کوچک و بزرگ قابل تهیه هستند.
صنایع دستی
یزد مانند دیگر شهرهای ایران دارای بازار سنتی و مراکز خرید مدرن است، اما به گردشگران توصیه می کنیم که به بازارهای سنتی بروند. زمانی که وارد چنین بازارهایی می شوید می توانید از سویی با معماری عالی آن آشنا شوید و همچنین مشغول خرید سوغاتی و صنایع دستی سهر شوید. صنایع دستی یزد به مانند: ترمه، ظروف مسی، طلا و نقره است. برای خرید همه این موارد می توانید به بازار «خان» بروید. خجسته و رضائی معروفترین فروشگاه های این بازار هستند. برای خرید ظروف مس، فقط باید به بازار مسگرها بروید که در مقابل بازار خان واقع شده است. «قطاب» و «باقلوا» محبوب ترین سوغات یزد هستند که می توانید بهترین نوع آنها را از فروشگاه حاجی خلیفه خریداری کنید. اگر دوست دارید به مراکز خرید مدرن بروید، ستاره و آریا می توانند انتخاب خوبی باشند.
اطلاعات شهری مورد نیاز در یزد
یکی دیگر از نکات مهم در راهنمای سفر به یزد، اطلاعات شهری این شهر است که هر مسافری باید نسبت به آنها آگاه باشد. برخی از مهمترین شمارهها و نشانیهای مراکز مهم یزد به شرح زیر هستند:
- کد یزد: ۳۵
- فاصله از تهران: ۶۳۱ کیلومتر
- مدت زمان سفر هوایی از تهران: ۱ ساعت و ۷ دقیقه
- مدت زمان سفر با قطار تندرو از تهران: ۶ ساعت
- مدت زمان سفر زمینی از تهران: ۶ ساعت و ۳۳ دقیقه
فرودگاه بین المللی یزد
فرودگاه بین المللی شهید صدوقی یزد با کد AZD یاتا و OIYY ایکائو، در دهستان فجر و فاصله ۱۰ کیلومتری از مرکز شهر یزد قرار دارد. آدرس فرودگاه بین المللی یزد: آزادگان، بلوار ولایت
ایستگاه راه آهن یزد
ایستگاه راه آهن یزد مهمترین ایستگاه استان یزد است. خطوط اصلی ایستگاه راه آهن یزد در مسیر تهران- بندرعباس، تهران- کرمان، تهران- زاهدان و بافق- مشهد قرار دارند. آدرس ایستگاه راه آهن یزد: بلوار حمیدیا، میدان راه آهن یزد
پایانه مسافربری یزد
ترمینال غدیر یزد در شمال غرب شهر یزد واقع شده است و در مسیر بسیاری از شهرهای ایران مسافران را جابهجا میکند. ترمینال یزد در بیرون از شهر قرار دارد و به وسیله اتوبوس و تاکسی قابل دسترس است. آدرس ترمینال غدیر یزد: جاده خضرآباد، ابتدای بلوار صنعت، پایانه الغدیر
بیمارستانها و مراکز درمانی یزد
- کلینیک ویژه امام علی (ع) یزد
آدرس: یزد، بلوار نواب صفوی، کلینیک امام علی (ع) شماره تلفن:۳۵۳۶۳۰۱۷۰۳
- بیمارستان شهید رهنمون یزد
آدرس: یزد، خیابان فرخی، بیمارستان شهید رهنمون شماره تلفن: ۳۵۳۶۲۶۰۰۰۱
- بیمارستان مرتاض یزد
آدرس: یزد، خیابان کاشانی، بیمارستان مرتاض شماره تلفن: ۳۵۳۸۲۴۰۰۹ و ۳۵۳۸۲۴۸۰۰۱
سخن آخر؛ یزد شهر بادگیرها
در راهنمای سفر به یزد، با شما از این خطه تاریخی و جذاب سخن گفتیم و برخی از مهمترین ویژگیهای این شهر ناب و کهن را بر شمردیم. یزد از دیرباز، به عنوان زادگاه آب، خاک و معماری شناخته میشده است و امروز نیز جایگاه ویژهای در میان مردم این دیار دارد. گرچه در این مطلب و دیگر مطالب منتشر شده در صفحات مجازی، از یزد سخنهای بسیار گفته شده است، با این حال نباید فراموش کرد که هیچ چیز مانند سفر و تجربه کردن لحظات، به درستی حق مطلب را درباره این شهر دیدنی ادا نمیکند. خوشبختانه در یزد، خانهها و اقامتگاههای بومگردی کوچک و بزرگی وجود دارند که به گرمی میزبان مسافران خواهند بود. میتوانید برای اجاره ویلا، اقامتگاه و رزرو آپارتمان در یزد از سایت شب نیز کمک بگیرید.
سوالات متداول راهنمای سفر به یزد
بهترین فصل سفر به یزد چه زمانی است؟
در فصل بهار و پاییز آبوهوای یزد رو به خنکی میرود و کوچههای قدیمی شهر، با هجوم مسافران رنگ و بوی دیگری به خود میگیرند. بنابراین بدون تردید میتوان گفت که اوایل بهار و اواسط پاییز، بهترین فصل سفر به یزد است.
در سفر به یزد، از چه شیوههایی حمل و نقل میتوان استفاده کرد؟
در شهر یزد، تاکسیها و اتوبوسهای مسافربری وظیفه اصلی حمل و نقل مسافران شهری را برعهده دارند. همانطور که در راهنمای سفر به یزد اشاره شد، میتوان با ماشین شخصی، قطار، هواپیما و اتوبوس نیز به یزد سفر کرد.
برخی از مهمترین سوغات یزد شامل چه چیزهایی میشوند؟
حلوا ارده، کیک یزدی، باقلوا و قطاب از جمله سوغات خوراکی شهر یزد به شمار میروند. همچنین در این شهر انواع ترمه، چادرشب، زیرانداز، ظروف مسی و شمد با کیفیت بالا و سلیقه بینظیر مردمان این شهر بافته میشوند که در گوشه و کنار شهر و مغازههای کوچک و بزرگ قابل تهیه هستند.