سفر به روستای میمند، یکی از شگفتانگیزترین روستاهای دنیا
همین چند وقت پیش بود که به دوستی گفتم کاش غاری وجود داشت که وقتی آدم دلش میخواست چند روزی تنها بماند به آنجا میرفت و کتاب و لپ تاپش را هم با خودش میبرد. اصلا به نظرم همه ما نیاز داریم هر از چند گاهی زمانی را فقط به خودمان اختصاص دهیم؛ مثلا برای چند روز تنهایی به سفر برویم و حال و هوایی تازه کنیم. مقصد سفرمان میتواند شهری شلوغ و پرهیاهو باشد میتواند روستایی بکر و سراسر آرامش باشد و ما را با دنیایی متفاوت آشنا کند. حالا شما هم اگر مثل من دنبال غار و گوشه دنجی هستید بد نیست سری به روستای میمند بزنید و شبی هم در غارهای مسکونی آن بمانید. سفر به روستای صخرهای میمند و اقامت در خانههای غار مانند آن که در دل کوه ساخته شدهاند، تجربه منحصر به فردی را برای شما رقم خواهد زد. اگر از آنهایی که به روستای میمند رفتهاند از تجربه سفرشان بپرسید میگویند هر کس در طول عمرش باید حتما حداقل یک بار را به این روستا سفر کند.
میمند، روستایی اسرارآمیز در دل صخرهها
اگر قصد اقامت در کرمان را داشتید حتما از روستای میمند که در ۳۸ کیلومتری شمال شرقی شهر بابک در استان کرمان قرار دارد دیدن نمایید. این روستا خاطر معماری صخرهای و منحصر به فرد، سالانه گردشگران بسیاری را از داخل وخارج کشور به خود جذب میکند، به خصوص از وقتی که منظر فرهنگی میمند در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد، این سکونتگاه باستانی بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفت. آن چه که میمند را از سایر روستاها متمایز میکند به جز معماری آن، این مساله است که با گذشت هزاران سال هنوز هم زندگی به شکل سنتی در رگهای آن جریان دارد. البته که تکنولوژی وارد روستا شده اما مردمان روستای میمند استقبال چندانی از آن نمیکنند و بسیاری از آنها اغلب از ابزار و وسایل سنتی بهره میبرند.
روستای میمند آب و هوای معتدل کوهستانی دارد، در نتیجه تابستانهای آن معتدل و زمستانها سرد است. به طور کل میتوان گفت بهترین فصل سفر به میمند بهار و تابستان است. هوای خوش و لطیف این فصول به خصوص بهار و دشتهای سرسبز اطراف میتوانند خاطرهای خوش و به یاد ماندنی برای شما رقم بزنند.
تاریخچه روستای دستکند میمند
احتمالا برایتان این سوال پیش میآید که قدمت روستای میمند به چه زمانی برمیگردد؟ اولین بار چه کسانی این خانهها را در دل صخرهها ساختند؟ و اصلا چرا به این شکل خانه ساختند؟ روستای میمند یکی از روستاهای باستانی ایران و از قدیمیترین روستاهای جهان به حساب میآید اما در مورد تاریخچه آن چندین نقل قول وجود دارد. گروهی از باستان شناسان ایرانی و خارجی با بررسی نقوش سنگ نگارههایی که در این منطقه یافت شده قدمت آن را حدود ۱۲۰۰۰ سال تخمین زدهاند. اما مطالعه پژوهشگران سازمان میراث فرهنگی بر روی سفالهایی که در دژ میمند کشف شده نشان میدهد که قدمت این روستا به ۲ تا ۳ هزار سال پیش برمیگردد و مدارک قطعیتری در این رابطه وجود دارد. در نهایت میتوان نتیجه گرفت این روستا حداقل ۲ تا ۳ هزار سال قدمت دارد و گنجینهای ارزشمند در کشورمان محسوب میشود.
در مورد این که در گذشته این خانهها توسط چه کسانی و چرا به این شکل ساخته شده هم دو نظر متفاوت وجود دارد. روایتی وجود دارد که میمند در قرنهای هشتم و هفتم پیش از میلاد به دست آریاییها و در نتیجه اعتقادات مهرپرستی آنها ساخته شده، چرا که یکی از ارکان آیین مهرپرستی جاودانگی و شکست ناپذیری پدیدهها بوده و به همین خاطر کوهها نزد مردم قداست داشتهاند. از این جهت خانههای خود را در دل کوه ساختهاند، خانههایی دستکند که تا به امروز هم پابرجا ماندهاند.
اما نظریه دیگر میگوید قدمت روستای میمند به قرن دوم و سوم میلادی بازمیگردد. در اواخر حکومت اشکانیان و اوایل دوره ساسانیان قبایل کوچ نشین بخش جنوبی کرمان به نقاط خوش آب و هوا کوچ میکردند. یکی از این نقاط خوش آب و هوا میمند بود که در آن ساکن شدند و خانه خود را در دل صخره بنا کردند و با کشاورزی و دامداری روزگار گذراندند.
معماری خانهها و جریان زندگی در میمند امروزی
همانطور که گفتیم در میمند بافت و ساختار خانهها بیش از هر چیزی جلب توجه میکند. روستای میمند و خانههای آن به خاطر استحکامی که دارند در طول این هزاران سال کمتر دچار تحولات کالبدی و اجتماعی شدهاند و هنوز هم مردمانی ساکن آن هستند و با روی گشاده و با مهربانی از مسافران استقبال میکنند. نکته قابل توجه این است که خانههای میمند در طی سالها با برداشتن خاک و کندن کوه ساخته شده، بدون این که نیازی به روی هم گذاشتن ملات و آجر و خشت باشد. این همه زیبایی و شگفتی ساعتها میتواند شما را غرق تماشا کند.
کیچه نامی است که میمندیها به خانههایشان میدهند. کیچهها یک شکل نیستند و ساختار متفاوتی دارند، اما به طور کل ۲ تا ۵ طبقهای هستند و یک یا چند اتاق و اصطبل نیز دارند. حدود ۴۰۵ کیچه کوچک و بزرگ و ۲۵۶۰ اتاق در روستای میمند وجود دارد. فضای داخلی خانهها بسیار ساده اما دلنشین طراحی و چیده شده است. برای پوشاندن کف اتاق اغلب از گلیم، نمد و قالیهای دستبافت میمندی استفاده میشود و چندین طاقچه در اتاق برای نگهداری ظروف، چراغ و جای رخت خوابها کنده شده است. جالب است این را هم بدانید که کیچههای روستای میمند دودکش ندارند در نتیجه پخت و پز و سوزاندن هیزم به مرور باعث سیاه شدن دیوارها شده است. اما همین دود منجر به عایق شدن دیوارها و سقف و استحکام بیشتر آنها میشود.
خیلی از اهالی روستای میمند به دامداری مشغولند و چهار ماه اول سال را در سرآغلهای دشت سپری میکنند، در چهار ماه بعدی به امور باغداری میپردازند و نهایتا در چهار ماه پایانی سال برای سکونت به این منطقه میآیند.
دیدنیهای میمند
اصلیترین جاذبه روستای میمند خانههای منحصر به فرد و بافت این روستاست که میتواند شما را ساعتها به قدم زدن در این روستا، تماشای این همه زیبایی و همنشینی و هم صحبت شدن با مردمانش مجاب کند. با این حال جاذبههای دیگری نیز وجود دارد که میتوانید از آنها نیز دیدن کنید. حمام میمند که مانند سایر سازههای روستا در دل کوه کنده شده، مسجد میمند با معماری خاص، حسینیه میمند که اگر محرم به این روستا بروید میتوانید شاهد مراسم عزاداری جالب و متفاوتش باشید و مدرسه میمند تعدادی از جاذبههای گردشگری میمند هستند.
امکانات رفاهی و اقامتی روستای میمند
برای اقامت میتوانید به شهرهای اطراف هم بروید، اما پیشنهاد ما این است که حتما یک شب را در این خانههای دستکند بمانید. در همان نزدیکی ورودی روستا چندین خانه تحت عنوان اقامتگاه بومگردی وجود دارد که پذیرای مسافران است. اقامت در این اتاقها به خوبی شما را به حال و هوای گذشتهها میبرد. همچنین برخی از اهالی روستای میمند به منظور درآمدزایی خانه خود را برای اقامت گردشگران آماده کردهاند، میتوانید آنها را اجاره کرده و شبی خاطره انگیز را پشت سر بگذارید.
برای نوش جان کردن غذا در روستا نیز میتوانید به سراغ سفره خانه سنتی روستا بروید. غذاهای محلی لذیذی در این رستوران سرو میشود که طعم خوش آنها تا مدتها زیر زبانتان میماند.
روستای تاریخی میمند شاهکاری ساخته شده به دست بشر در طی سالیان طولانی و میراثی گرانقدر برای ماست. با سفر به روستای میمند و بازدید از آن و خرید محصولات از اهالی میتوانید علاوه بر به دست آوردن تجربهای ناب به اقتصاد این روستا نیز کمک کنید.