معرفی مساجد تاریخی شیراز؛ زیبارویان هزار رنگ و باستانی

به عقیده نگارنده، شیراز با اردیبهشت هم معنی است. برای بررسی این ادعا، تصور کنید در یک هوای لطیف بهاری از عطر بهارنارنج سرمست شده‌اید، فال حافظی در جیب دارید، یک پرس کلم‌پلوی خوشمزه نوش جان کرده‌اید و وارد مسجد هزار رنگ نصیرالملک می‌شوید. آن همه جادو شما را میخکوب می‌کند و احساس می‌کنید بیشتر از پیش عاشق زندگی شده‌اید. خاصیت اردیبهشت هم همین است، هر سال دل ما را می‌برد و باعث می‌شود بیشتر عاشق زندگی شویم.

البته مساجد تاریخی شیراز محدود به مسجد نصیرالملک نمی‌شود؛ ولی حال و هوای این مسجد همیشه بهاری است و بیشتر از همه ما را یاد اردیبهشت می‌اندازد. در این مقاله قصد داریم شما را با مهم‌ترین مساجد تاریخی شیراز آشنا کنیم؛ جاهایی که آرامش و زیبایی اردیبهشتی در تار و پودشان خانه کرده و از نگاه کردن به سلسله طاق‌های زیبای آن‌ها سیر نمی‌شوید و گوش دادن به سکوتشان سنگینی تمامی غصه‌ها را سبک می‌کند.

مسجد نصیرالملک؛ آن هزار رنگ شهرآشوب، دردانه صورتی!

شروع کردن معرفی مساجد تاریخی شیراز بدون مسجد نصیرالملک گناه کبیره است. حتی این مسجد می‌تواند در معرفی زیباترین جاهای دیدنی شیراز هم جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. مسجدی که انگار هر کاشی از آن با وسواس و دقت انتخاب شده و به عقیده بسیاری در مقرنس‌کاری بی‌نظیر است. گل‌های زیبای بهار شیراز از سر و روی این مسجد بالای می‌روند و ممکن است پس از خروج از این مسجد گردن درد بگیرید؛ چون نمی‌شود به طاق‌های بلند و پرجزئیات آن زل نزد.

شهرت این مسجد به حدی است که به شهرت تحت جمشید و حافظیه شانه می‌زند و اگر شبستان غربی آن را ببینید، شاید به این نتیجه برسید که مسجد نصیرالملک از هر جایی در شیراز زیباتر است. کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که پایش به این مسجد باز شده باشد و پای پنجره‌های شبستان غربی آن عکس نگرفته باشد؛ جایی که نور از میان شیشه‌های رنگی پنجره‌ها وارد می‌شود و انعکاس آن روی فرش‌ها و دیوارها هر کسی را مبهوت می‌کند.

بعد از این که حسابی در مسجد نصیرالملک عکس گرفتید، توصیه می‌کنیم به جاذبه‌های اطراف آن هم سری بزنید. خانه قوام، خانه زینت‌الملک و تعدادی از دیگر مساجد تاریخی شیراز (مسجد عتیق و مسجد نو) در میان آن‌ها قرار دارند.

آدرس مسجد نصیرالملک: شیراز، خیابان لطفعلی‌خان زند، محله گود عربان، انتهای کوچه نصیرالملک

ساعات بازدید: 8 صبح تا 5 عصر

برای رزرو اقامتگاه بومگردی در شیراز کلیک نمایید

مسجد وکیل شیراز؛ یادگار وکیل‌الرعایا

مسجد وکیل بخشی از مجموعه وکیل شیراز است که شامل بازار، حمام و ارگ وکیل می‌شود. این مسجد با بازار و حمام همسایه است و یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین مساجد تاریخی شیراز و ایران محسوب می‌شود. مسجد وکیل به دستور کریم‌خان زند (مؤسس سلسله زندیه، مشهور به وکیل‌الرعایا) ساخته شده و نزدیک به 300 سال قدمت دارد.

برخلاف مسجد نصیرالملک، مسجد وکیل کاشی‌کاری کمتری دارد و بیشتر زیبایی‌های آن با خشت ایجاد شده است. این نکته در شبستان اصلی مسجد بیشتر به چشم می‌خورد و البته سادگی یکدست طاق‌های خشتی آن به‌شدت چشمگیر است. البته طاق‌های میانی این شبستان کاشی‌کاری‌های زیبایی دارند و اگر زیر طاق آخر (محل قرارگیری منبر و محراب) بروید و صدایی ایجاد کنید، آن صدا در سرتاسر مسجد می‌پیچد.

مسجد وکیل از جمله جاذبه‌های تاریخی شیراز هم محسوب می‌شود؛ اما استحکام بالای بنای آن باعث شده که هنوز برای برپایی نماز جماعت و مراسم مذهبی مهم کاربرد داشته باشد.

آدرس مسجد وکیل شیراز: شیراز، خیابان طالقانی، غرب بازار وکیل

ساعات بازدید: 8 صبح تا 8 شب

مسجد مشیرالملک؛ مهمان محله ارامنه شیراز

مسجد مشیرالملک یکی دیگر از مشهورترین مساجد تاریخی شیراز است که در محله سنگ سیاه این شهر واقع شده و به همین دلیل به آن مسجد سنگ سیاه هم می‌گویند. قدمت این مسجد به دوران قاجار برمی‌گردد و به دستور ابوالحسن‌خان مشیرالملک (والی وقت شیراز) ساخته شده است. همانند مسجد وکیل و مسجد نصیرالملک، معماری مسجد مشیر هم بی‌نظیر و خیره‌کننده است و هنگام ورود به آن، طاق‌های ورودی شبستان‌ها نظرتان را جلب می‌کند.

مثل سایر مساجد تاریخی شیراز، در این طاق‌ها هم از کاشی‌های هفت رنگ با طرح گل و مرغ و آیات قرآن استفاده شده است. همچنین شبستان‌های این مسجد هم برای فصول مختلف تفکیک شده‌اند و شبستان‌های بهاره، تابستانه و زمستانه در بخش‌های مختلف آن قرار دارند. یکی از جاذبه‌های این مسجد تاریخی، ساعت آن است که در همان دوران محمدحسن خان مشیرالملک از انگلستان وارد شده و به اصرار او اعداد ساعت را به فارسی تغییر داده‌اند.

آدرس مسجد مشیرالملک شیراز: شیراز، محله سنگ سیاه، خیابان قاآنی شمالی، محله ارامنه

ساعات بازدید: 8 صبح تا 6 عصر

مسجد جامع عتیق شیراز؛ قدیمی‌ترین مسجد شیراز

مسجد جامع عتیق یکی دیگر از زیباترین مساجد تاریخی شیراز است که در صحن حرم حضرت شاه‌چراغ قرار دارد. بنای این مسجد به قرن سوم هجری برمی‌گردد و آن را قدیمی‌ترین مسجد شیراز می‌دانند. البته مسجد عتیق در دوره‌های مختلف تاریخی بازسازی شده و مشهورترین بازسازی، مربوط به دوران شاه اسحاق اینجو در قرن هشتم هجری است. در این دوران بنایی با نام خدای‌خانه در وسط حیاط مسجد عتیق ساخته شد که معماری متفاوت و خاصی دارد و به کعبه ثانی هم مشهور است.

در دوران گذاشته کاروان‌های حاج مدتی طولانی را برای رسیدن به خانه خدا در راه بودند و ازآنجایی‌که همیشه امکان همراهی روحانیون با حجاج وجود نداشت، از بنای خدای‌خانه به عنوان محلی برای آموزش مراسم حاج استفاده می‌کردند.

در مورد مسجد عتیق شایعات و باورهای مختلفی وجود دارد. برخی از مردم شیراز معتقدند که حافظ شیرازی در این مسجد نماز می‌خوانده و برخی هم معتقدند که مسجد عتیق را روی بنایی باستانی ساخته‌اند و عصای حضرت موسی در آن بنا نگهداری می‌شده است.

آدرس مسجد عتیق شیراز: شیراز، ضلع شرقی حرم شاه‌چراغ

ساعات بازدید: 8 صبح تا 8 عصر

مسجد نو یا مسجد شهدا؛ بزرگ‌ترین مسجد ایران

مسجد نو یا مسجد اتابک بزرگ‌ترین مسجد ایران است که در ضلع غربی حرم حضرت شاه‌چراغ قرار دارد و از نظر قدمت، دومین مسجد تاریخی شیراز محسوب می‌شود. مسجد نو در اواخر قرن ششم هجری ساخته شده و بارها زلزله‌های مختلف آن را تخریب کرده است. بنای مسجد نو بعد از زلزله 1296 قمری (دوران قاجار) به صورت کامل بازسازی شد و به همین دلیل نام مسجد نو را روی آن گذاشتند.

همانند سایر مساجد تاریخی شیراز، برای تزیین دیوارهای خارجی این مسجد هم از کاشی‌های هفت رنگ استفاده شده است؛ اما در دیوارهای داخلی آن خبری از کاشی‌کاری نیست و شبستان‌های آن از نظر سادگی با مسجد وکیل رقابت می‌کنند. هنوز هم از این مسجد برای برگزاری مراسم مذهبی، نماز جماعت و نمازجمعه استفاده می‌شود.

آدرس مسجد نو شیراز: شیراز، ضلع غربی حرم شاه‌چراغ

ساعات بازدید: 24 ساعته

برای اقامت در شهر شعر و بهارنارنج، از شب کمک بگیرید

در این مقاله از بلاگ شب به معرفی 5 مورد از مهم‌ترین مساجد تاریخی شیراز پرداختیم؛ مساجدی که در دوره‌های تاریخی مختلف ساخته شده‌اند و هر کدام زیبایی‌های خاص خود را دارند. اگر عازم شیراز هستید و می‌خواهید به این مساجد و سایر جاذبه‌های شیراز دسترسی خوبی داشته باشید، وارد صفحه اجاره ویلا و سوئیت در شیراز شوید و با رزرو اقامتگاه از شب، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سفر را حذف کنید.

سؤالات متداول درباره مساجد تاریخی شیراز

مهم‌ترین مساجد تاریخی شیراز کدام‌اند؟

مسجد نصیرالملک، مسجد وکیل، مسجد مشیر، مسجد نو و مسجد جامع عتیق

مسجد نصیرالملک کجاست؟

شیراز، خیابان لطفعلی‌خان زند، محله گود عربان، انتهای کوچه نصیرالملک

مسجد جامع عتیق کجاست؟

شیراز، ضلع شرقی حرم شاه‌چراغ