قلعه رودخان کجاست؟ قلعه‌ای که اسرار کوهستان را می‌داند

می‌گویند بناهای تاریخی هزاران داستان در سینه خود دارند و اگر روی دیوارهای آن‌ها دست بگذارید و بتوانید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید، احتمالاً این داستان‌ها را می‌شنوید. اگر هم تخیلتان خیلی خوب باشد، احتمالاً خودتان را در تعدادی از آن‌ها تصور می‌کنید. مثلاً همین قلعه رودخان گیلان را در نظر بگیرید. مگر می‌شود پای خود را در جای پای سربازان ساسانی بگذارید و وحشت و اضطراب آن‌ها از حمله اعراب را درک نکنید؟

این مقاله به معرفی قلعه‌ای اختصاص دارد که بیشتر از هزار و یک شب داستان در سینه دارد و خوشبختانه آن قدر سرپا مانده که بتواند این داستان‌ها را با ما در میان بگذارد. البته رسیدن به این شهرزاد قصه‌گو کمی دشواری دارد؛ اما پیمودن آن به دیدن مناظر تکرارنشدنی و شنیدن اسرار کوهستان و قصه شکست‌ها و پیروزی‌ها می‌ارزد.

قلعه رودخان کجاست؟

قلعه رودخان یکی از جاهای دیدنی فومن در استان گیلان است که تا این شهر سرسبز و زیبا حدود 25 کیلومتر فاصله دارد. این دژ باستانی در ارتفاعات جنگلی ساخته شده و دسترسی به آن تنها با پیمودن تعدادی زیادی پله و بالا رفتن از شیب کوه امکان‌پذیر است.

از کنار این قلعه، رودخانه خروشان و پر آبی با نام رخون می‌گذرد که چندین آبشار زیبا هم دارد. مجاورت این رودخانه با قلعه باعث شد که نام آن را «قلعه رودخانه‌ای» یا در زبان تالشی «روخون قلعه» بگذارند. این نام به مرور زمان تغییر کرد و به قلعه رودخان تبدیل شد. این قلعه در دوره‌های مختلف تاریخی با نام‌های قلعه حسامی، قلعه سگسال و قلعه هزارپله نیز خوانده شده است.

به جز قدمت بالای قلعه و معماری خاص آن که به دوران ساسانیان می‌رسد، جنگل‌های انبوه و سرسبز جنوب فومن، مه، رودخانه مجاور قلعه و آبشارهای آن و مناظر بالای قلعه، از زیبایی‌های این جاذبه گردشگری محسوب می‌شوند و باعث شده‌اند که این قلعه در کل ایران شهرت پیدا کند.

آدرس قلعه رودخان: استان گیلان، 25 کیلومتری جنوب غربی فومن، بالای روستای رودخان

ساعات بازدید: نیمه اول سال 8 صبح تا 6 عصر و نیمه دوم سال 8 صبح تا 5 عصر

بهترین زمان بازدید از قلعه رودخان گیلان

درست است که این قلعه در ارتفاعات جنوب فومن قرار گرفته؛ اما ارتفاع و فاصله آن از سطح دریا آن‌قدر نیست که بتوانیم آب‌وهوای قلعه هزارپله را کوهستانی محسوب کنیم. تابستان‌های منطقه اطراف قلعه مثل بسیاری از نقاط شمال گرم و شرجی است و رطوبت بالایی دارد؛ اما بهار و تابستان هوای آن لطیف و دلپذیر می‌شود و به همین دلیل این 2 فصل بهترین زمان بازدید از این قلعه محسوب می‌شوند.

زمستان‌های قلعه هزارپله گیلان سرد و برفی است و ممکن است مسیر پرپیچ‌وخم و پلکانی آن یخ‌زده و صعب‌العبور شود.

بهترین مسیر دسترسی به قلعه رودخان

تمامی راه‌های دسترسی به این قلعه، از شهر مجسمه‌ها یا همان فومن می‌گذرد. اگر بخواهید از تهران خودتان را به فومن برسانید، باید وارد جاده قزوین-رشت شوید و پیش از رسیدن به پارک جنگلی سراوان، وارد جاده فومن به سراوان شوید. بعد از عبور از سقالکسر، شفت، جیرده و … به فومن می‌رسید.

برای دسترسی به قلعه از فومن هم باید به سمت جنوب این شهر بروید و وارد جاده گشت-نوگوراب و سپس جاده قلعه رودخان شوید. پس از رسیدن به روستای رودخان، باید مسیر پیاده‌روی قلعه هزارپله را در پیش بگیرید. مسیر تهران تا این قلعه حدود 350 کیلومتر است و پیمودن آن بدون توقف، حدود 5 ساعت و خرده‌ای زمان می‌برد.

البته خودروی شخصی تنها راه دسترسی به قلعه نیست و می‌توانید خودتان را با هواپیما، قطار یا اتوبوس به رشت برسانید و سپس با تاکسی یا اتوبوس به فومن بروید. تاکسی‌های قلعه رودخان در خیابان یادآوران فومن می‌ایستند و شما را تا پارکینگ قلعه می‌برند.

جهت مشاهده و اجاره ویلا در شمال کلیک کنید

قلعه رودخان چند پله دارد؟

برای آن‌هایی که زیاد اهل پیاده‌روی نیستند یا مشکلاتی مثل کمردرد و پادرد دارند، جواب این سؤال کوتاه و ناامیدکننده است. مسیر کوهستانی این قلعه حدود 1600 پله دارد که پیمودن آن حدود 2 ساعت طول می‌کشد. البته در طول راه چند توقف گاه، بوفه و رستوران وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها کمی استراحت کنید و بعد مسیر را ادامه بدهید. تمامی مسیر روستای رودخان تا قلعه پله دارد و در هیچ بخشی از مسیر نیازی نیست کوهنوردی کنید.

تاریخچه قلعه رودخان

در سال 1830 میلادی یک باستان شناس لهستانی با نام خوچکو در کوه‌های جنوب فومن دست به اکتشاف زد و موفق شد این قلعه را کشف کند. به مرور زمان تمامی بخش‌های مختلف قلعه رودخان و 960 پله داخل آن از زیر خاک بیرون کشیده شدند.

بنای اولیه این قلعه در دوران ساسانیان و زمان حمله اعراب به ایران گذاشته شده و در طول زمان توسط حاکمان مختلف از جمله پادشاهان سلجوقی و سلطان حسام‌الدین امیره دباج بازسازی شده است. سنگ‌نوشته‌ای که این حاکم از خود در قلعه هزار پله به یادگار گذاشته بود، باعث شد که تا مدت‌ها آن را با نام قلعه حسامی بشناسند.

روایت‌های متعددی وجود دارد که هیچ دشمنی نتوانسته این قلعه را فتح کند و هر حاکمی که در آن پناه گرفته شکست نخورده است.

معماری قلعه رودخان فومن

این قلعه تاریخی و زیبا 7 هکتار مساحت و 500 متر طول دارد. ارتفاع برج و باروهای آن به 1500 متر می‌رسد و با استفاده از آجر، سنگ، گچ، ساروج و آهک ساخته شده است. این قلعه دارای 2 بخش اصلی با نام ارگ و قورخانه است که شاه‌نشین (بالاترین بخش قلعه) در ارگ قرار دارد و قورخانه هم محل استقرار و زندگی سربازان بوده است.

انتهای مسیر دسترسی به قلعه رودخان، به دروازه آن می‌رسد که ضلع شمالی قلعه محسوب می‌شود و 2 برج بلند در اطراف آن قرار دارد. به غیر از این 2 برج، چند برج دیگر نیز در اطراف قلعه وجود دارند که برخی از آن‌ها در 2 طبقه ساخته شده‌اند و برای رفاه سربازان، به اجاق و دودکش مجهز بوده‌اند. در داخل دیوارها و برج‌ها سوراخ‌هایی وجود دارد که از آن‌ها برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی به دشمنان استفاده می‌شده است.

شاه‌نشین در بخش غربی قلعه قرار دارد و ساختار و معماری آن با بخش‌های دیگر متفاوت است که در 2 بخش تحتانی، فوقانی و تراس ساخته شده و شاه یا حاکم از تراس آن بر کل قلعه نظارت می‌کرده است. چشمه و منبع اصلی تأمین آب قلعه هم در حیاط شاه‌نشین قرار دارد.

در ضلع جنوبی قلعه غاری دیده می‌شود که به بیرون قلعه راه دارد و از آن برای فرار و خبر دادن به نگهبانان استفاده می‌شده است.

قلعه رودخان چه امکاناتی دارد؟

در خود قلعه هزارپله تنها امکاناتی مثل سرویس بهداشتی، نمازخانه و آب آشامیدنی وجود دارد و امکانات اصلی قلعه در نزدیکی پارکینگ و ابتدای مسیر پله نوردی قرار دارد. در این بخش بازاری وجود دارد که در آن تعداد زیادی فروشگاه صنایع‌دستی و سوغاتی، رستوران و چند عکاس‌خانه به چشم می‌خورد که در آخری می‌توانید با لباس‌های محلی عکس یادگاری بگیرید. بازار قلعه رودخان با نام بازار اسکموفروش‌ها هم مشهور است.

اگر برایتان سؤال شده که اسکمو چیست، باید بگوییم که چیزی شبیه به بستنی یخی یا همان آلاسکا است که با آب‌میوه‌های ترش درست می‌شود و گاهی اوقات خود میوه را هم داخل آن می‌ریزند.

تفریحات قلعه رودخان چیست؟

بزرگ‌ترین تفریح این قلعه، بازدید از یک بنای باستانی و بسیار مهم است که شانس دیدن چشم‌اندازهای زیبا از کوه و جنگل را هم به دنبال دارد. به جز پیاده‌روی، عکاسی و لذت بردن از چیزهایی که اشاره کردیم، می‌توانید در بازارچه محلی پایین مسیر شکم گردی کنید، اسکمو و غذاهای محلی نوش جان کنید و با لباس‌های محلی عکس بگیرید.

جاهای دیدنی نزدیک به قلعه رودخان گیلان

بیشتر جاهای دیدنی نزدیک به این قلعه، در نزدیکی شهر فومن قرار دارند و اگر می‌خواهید به قلعه رودخان گیلان و جاهای دیدنی نزدیک آن دسترسی خوبی داشته باشید، توصیه می‌کنیم با کمک سایت شب در شهر فومن یک اقامتگاه رزرو کنید و از جاذبه‌های شهر مجسمه‌ها هم لذت ببرید. از میان جاهای دیدنی نزدیک قلعه می‌توانیم به فهرست زیر اشاره کنیم:

• روستای ماسوله گیلان
• روستای فوشه
• آبشار دودوزن
• دریاچه زیبای سقالکسار

برای آشنایی با سایر جاهای دیدنی اطراف قلعه، راهنمای سفر به فومن را بخوانید.

نکات بازدید از قلعه رودخان

برای بازدید از قلعه هزارپله، حواستان به نکات زیر باشد:

• مسیر پله نوردی قلعه برای افراد سالمند، کودکان و آن‌هایی که مشکلاتی حرکتی دارند، مناسب نیست.
• برای پیمودن مسیر حتماً کفش مناسب بپوشید و به جز آب‌معدنی، کرم ضدآفتاب، کلاه، عینک‌دودی و یک خوراکی مختصر چیز دیگری با خود برندارید تا زیاد خسته نشوید.
• حتماً پول نقد همراه خود داشته باشید تا در صورتی خرابی کارت‌خوان باجه ورودی یا هر کدام از فروشگاه‌ها و رستوران‌ها، توی ذوقتان نخورد.
• با استفاده از چوب‌دستی، فشار کمتری به زانوهایتان وارد می‌شود.
• توصیه می‌کنیم پیش از عزیمت به قلعه، از خوردن اسکمو، لواشک و ترشیجات اجتناب کنید تا در مسیر اذیت نشوید و فشارتان پایین نیاید.

اقامت در قلعه رودخان با شب

در این مقاله قلعه رودخان را به شما معرفی کردیم که یکی از جاذبه‌های گردشگری فومن و استان گیلان است. همچنین به مسیر دسترسی، جاهای دیدنی اطراف، امکانات، تاریخچه و معماری آن نیز پرداختیم. برای دسترسی بهتر به این جاذبه طبیعی و تاریخی و جاذبه‌های اطراف آن، می‌توانید وارد صفحه اجاره ویلا و سوئیت در فومن شوید و اقامتگاه متناسب با شرایط و بودجه خود را از شب رزرو کنید.

سؤالات متداول درباره قلعه رودخان

قلعه رودخان کجاست؟

استان گیلان، 25 کیلومتری جنوب غرب فومن، روستای رودخان

قلعه رودخان چند پله دارد؟

برای دسترسی به این قلعه باید حدود 1600 پله را طی کنید.

جاهای دیدنی قلعه رودخان کدام‌اند؟

شاه‌نشین و قورخانه قلعه، جنگل، رودخانه رخون، بازار اسکمو فروش‌ها