فهرست مطالب
یک روز بیشتر به سال نو و عید نوروز نمونده. یکی از مراسم ملی و باستانی که اقوام ایرانی به سبک خودشون رسیدنش رو جشن میگیرند.درسته که چیدن هفت سین توی تموم خونه ها انجام میشه اما خیلی از شهرهای ایران این ایام سال رو به شیوه خودشون برگذار میکنند.
البته که امسال به خاطر این ویروس ناخونده قراره نوروز متفاوتی داشته باشیم و توی خونه هامون بمونیم.اما بد نیست حالا که خونه هستیم و وقت بیشتری داریم،کمی بیشتر از رسوم نوروزی بعضی مناطق ایران صحبت کنیم. امیدواریم با رعایت نکات ایمنی و بهداشتی، سال دیگه همین موقع همگی دور هم مشغول جشن و شادی باشیم!
نوروز در لرستان
توی استان لرستان و قبل از سال نو،خانواده دختری که تازه ازدواج کرده بود با بردن پارچه و خوراکی به عنوان عیدی،سری به خونه نوعروس میزدند. از چند روز قبل از عید هم بعضی جوانها به پشت بام خونه ها میرفتند و از دریچه کوچیکی که روی سقف خونه ها بود پارچه بلندی رو به داخل خونه میفرستادند.صاحب خونه هم اگر خوراکی داشت توی پارچه قرار میداد و دوباره پارچه توسط جوانها بالا کشیده میشد.
مردم دیار لرستان به شب قبل از نوروز “شو الفه ” یا “شب الفه” میگن. توی این شب آتیش بازی و مراسم کوفته پزون انجام میشه. البته که با گذشت زمان، سه شنبه آخر سال به عنوان روز آتیش بازی تغییر میکنه، اما در لرستان این مراسم متعلق به شب سال نو بوده. معمولآ ظهر روز اول سال نو هم خورشت قرمه سبزی به عنوان غذای سال نو توسط مامان بزرگها درست میشده. جالبه بدونین مراسم هموطنان کرد هم بسیار شبیه به مردم لرستان برگذار میشه.
نوروز در پایتخت
اما توی تهران و در شب چهارشنبه سوری مراسم ” قاشق زنی” حسابی رواج داشته.این رسم رو خیلی از شهرهای دیگه هم دارند و به شیوه خودشون انجام میدن.
توی این مراسم عمومآ مردان چادر به سرشون میکنن به صورتی که چهره شون پیدا نباشه. بعد با یک قابلمه و قاشق، سراغ خونه های محله میرند و با کوبیدن قاشق روی قابلمه درخواست آذوقه میکنند.
مهمترین شرط قاشق زنی ناشناس بودن قاشق‌زن بوده. نه قاشق‌زن و نه صاحب منزل نباید با هم دیگه صحبت میکردند. اومدن حاجی فیروز یکی دیگه از نشونه های نوروزی توی تهران بوده. “حاجی فیروز” مرد سیاه چهره ایه که لباس قرمز به تن میکنه و با دایره و دنبک توی خیابونها به رقص و خوندن مشغول میشه. یک جورایی حاجی فیروز خبر رسونِ سال جدید و نوروز شناخته میشده. اما تهرانی ها معمولآ سال جدید رو با “رشته پلو ” و ” سبزی پلو” شروع میکردند. رسم بر این بوده که در 13 روز عید،غذاهایی که با پلو درست میشده خورده بشه. غذاهایی مثل عدس پلو، باقالی پلو، پلو با انگور و ….
نوروز در دامغان
مردم دامغان توی نوروز به جای سبزی پلو با ماهی، “مانی پلو” درست میکنند.مانی پلو یک غذای اصیل دامغانیِ که با لپه و کشمش و زرشک و گوشت درست میشه.
همیشه سفره پذیرایی دامغانی ها با شیرینی های خونگی تزئین میشده.سوهان، کلمبو، پا درازو، کلوچه محلی، شیرینی پنجره ای ،مویز و نخودچی کشمش از جمله خوردنی های نوروزی مردم این شهر بوده. جالبه بدونین عید دیدنی دامغانی ها در زمانهای مشخص انجام میشده.صبح ها آقایون عید دیدنی میرفتند و خانومها هم هروقت سرشون خلوت بوده و مهمونی نداشتند.عیدی بچه های فامیل هم یا تخم مرغ های رنگی بوده یا مغز گردو و بادوم.
دامغانی ها همچنین انگور و بادوم و پسته و انار رو از فصل زمستون نگه میداشتند و زمان نوروز به عنوان میوه ها و تنقلات نوروزی استفاده میکردند.
نوروز در گیلان
مگه میشه اسم گیلان بیاد و خبری از غذاهای خوشمزه نباشه؟
گیلانی های با سلیقه توی شب چهارشنبه سوری ترشه تره،ماهی شور، ماهی دودی و کوکوی اشپل درست میکنند.البته مرغ و ماهی شکم پر هم جزو غذاهای نوروزی گیلان به حساب میاد.مراسم آتیش بازی و قاشق زنی هم مشابه چیزی که در شهرهای دیگه وجود داره برگذار میشه. گیلانی ها همچنین برنج و تخمه کدو رو بو میدن و به عنوان آجیل نوروزی توی سفره هاشون استفاده میکنند. تا یادمون نرفته بگیم که به مناسبت ورود بهار و رسیدن خیر و برکت،در بعضی شهرهای گیلان ” نوروزخانی” هم انجام میشه.توی این مراسم گروهی در کوچه و خیابان به راه می‌افتند و شعرهای نوروزی میخونند.
نوروز در یزد
در قدیم مراسم آتیش بازی در یزد در آخرین روز سال برگذار میشد. آخرین شبِ سال روی پشت بامها آتیش برپا میشد تا وداعی باشه با زمستون و سرما. یزدی ها همچنین عقیده داشتند که اگر توی اون آتیش اسفند بریزند تا سال دیگه خبری از چشم زخم و چشم خوردن نیست.
روز اول سال، پدر یا بزرگ خانواده با شیرینی و سکه مراسم عیدی دادن رو انجام میداد و اشعار قدیمی فارسی میخوند. بعد هم افراد خانواده به خونه بزرگترین فردِ فامیل میرفتند و دیداری تازه میکردند. یکی از غذاهایی که توی نوروز و در یزد پخته میشه “آش شولی” هست. آشی که با چغندر و عدس و سبزی درست میشه و سرکه یا رب انار از چاشنی های اصلی این غذاست.
نوروز در جنوب
جنوبی های خونگرم اعتقاد دارند که توی چهارشنبه‌سورى با شکوندن کوزه ،قضا و بلا از خانواده ها دور میشه. به همین دلیل کوزه های نو و کهنه به زمین زده میشه تا هیچ چیز بدی اتفاق نیفته.
مردم جنوب همچنین با پختن شیرینی رنگینک و نون های خونگی آماده جشن گرفتن نوروز میشن. توی دید و بازدیدهای عید،میزبان ها معمولآ غذای سنتی میپزند و با ماهی و میگو و خرما سفره شون رو تزئین میکنند.
نوروز در خراسان
مردم قدیم خراسان در چهارشنبه سوری ” آش رشته” درست میکردند.اونها همینطور برای روز اول سال نو “رشته پلو” می پختند چون اعتقاد داشتند که اگر اول سال حتی یک قاشق رشته بخورند تا آخر سال رشته کارهاشون باز میشه.
بعضی خانواده های خراسانی هم اعتقاد دارند که اولین کسی که بعد از سال تحویل به خونه میاد باید یک آقای خوشرو و خوش اخلاق باشه و همراه خودش گلدون یا گل بیاره!
نوروز در آذربایجان غربی و شرقی
یکی از مراسم هموطنان ترک زبان ” بایرام پایی” هست. توی این مراسم دختری که به تازگی ازدواج کرده از طرف افراد فامیل غذا دریافت میکنه.غذاها معمولآ در مجمع بزرگ و به همراه هدیه های دیگه برای نوعروس فرستاده میشن.
اما مراسم خوش آمدگویی نوروز در آذربایجان به شکل متفاوتی انجام میشه. در این مراسم برخی افراد با چرخوندن یک بز چوبی کوچیک در کوچه ها و خوندن شعرهای ترکی، اومدن عید رو به مردم خبر میدن.این مراسم به اسم ” تکم چی” شناخته میشه. در روزهای قدیم، خانواده های ترک زبان توی سفره سفیدی که گوشه هاش رو گلدوزی کرده بودند هفت سین میچیدند و در همون سفره هم از مهمونها پذیرایی میکردند.
سایت شب، رزرو آنلاین ویلا و سوئیت
