راهنمای سفر به اورامان تخت؛ بهشت کردستان کجاست؟

در سفر به برخی مناطق ایران گاهی این تصور برایمان پیش می‌آید که خدا برای نقاشی و زیباترکردن آن وقت بیشتری گذاشته است. اورامان تخت یا هورامان یکی همین مناطق است که آن را با نام بهشت غرب ایران هم می‌شناسند؛ روستایی که هم طبیعت فریبنده و هم مردمی خونگرم و مهمان‌نواز دارد و زمانی که پایتان را در خاکش می‌گذارید، آن‌قدر وابسته‌اش می‌شوید که دیگر برگشت برایتان سخت می‌شود.

در این مقاله قرار است شما را با هورامان آشنا کنیم و تمامی دانستنی‌های سفر به این روستا مثل تاریخچه، جاهای دیدنی، بهترین زمان سفر، بهترین مسیر دسترسی و نحوه اجاره اقامتگاه در آن را با شما در میان می‌گذاریم.

برای اجاره ویلا و سوئیت در کردستان کلیک کنید

درباره روستای اورامان

اورامان تخت روستایی بهشتی در غرب ایران است که در نزدیکی مرز استان کرمانشاه و کردستان قرار دارد و یکی از جاهای دیدنی مریوان محسوب می‌شود. اگر تاکنون به روستای ماسوله در گیلان سفر کرده باشید، تصور کردن اورامان برایتان آسان می‌شود؛ چون این روستا هم مثل ماسوله به‌صورت طبقاتی و در دامنه کوه ساخته شده و آب‌وهوا و طبیعتی بی‌نظیر دارد. همچنین مثل ماسوله، از بهترین مقاصد برای سفر تابستانی است.

اورامان در اصل بخشی از یک منطقه تاریخی با نام اورامانات است که 3 بخش آن در ایران و بخش دیگر آن در حلبچه عراق قرار دارد. این روستا از جنوب به استان کرمانشاه، از غرب به کوه تخت و کشور عراق، از شمال به مریوان و از شرق به شهرهای سروآباد و سنندج محدود می‌شود. تعداد زیادی از جاذبه‌های طبیعی کردستان مثل کوه شاهو و رودهای لیله و سیروان در نزدیکی اورامان قرار دارند.

تاریخچه روستای اورامان

مهم‌ترین مسئله تاریخی این روستا، به نام آن برمی‌گردد که در اصل هورامان است و به دلیل یک اشتباه در نامه‌نگاری‌های دولتی، به اورامان تبدیل شده است. به همین دلیل بسیاری آن را با نام اورامان تخت می‌شناسند. در مورد نام‌گذاری هورامان نیز چند تئوری مختلف وجود دارد که 2 مورد زیر، از بقیه منطقی‌تر به نظر می‌رسند:

• ترکیب اهورا و مان (به معنای خانه و جایگاه): جایگاه اهورامزدا
• ترکیب هور (به معنای خورشید در اوستا) و مان: جایگاه خورشید

این روستا یکی از قدیمی‌ترین مناطق در ایران و جهان است و اسناد تاریخی کشف شده از این منطقه و روستاهای هجیج و پالنگان نشان می‌دهد که قدمت زندگی در اورامانات به دوران پارینه‌سنگی برمی‌گردد. بر همین اساس، این روستا و مناطق اطراف آن چیزی بین 12 تا 40 هزار سال قدمت دارند.

مردم این روستا از قوم کرد هستند و به گویش هورانی (از شاخه‌های زیبان گورانی) صحبت می‌کنند. اهالی اورامان به سنت‌های دیرینه خود پایبند هستند و برگزاری هرساله مراسم پیر شالیار در این روستا، این پایبندی را اثبات می‌کند.

برای رزرو اقامتگاه بومگردی کلیک کنید

معماری روستای اورامان

همان‌طور که گفتیم، معماری این روستا شباهت زیادی به روستای ماسوله دارد؛ البته تراکم و شیب خانه‌های این روستا به‌مراتب بیشتر است و به همین دلیل به آن روستای هزار ماسوله هم می‌گویند. شیوه معماری این روستا باعث شده که ظاهری هرمی‌شکل پیدا کند.

سنگ‌های کوه‌های اطراف ماده اولیه ساخت خانه‌های اورامان است و شیب و معماری عجیب این روستا باعث شده که پشت‌بام هر خانه، حیاط خانه بالایی باشد. گرچه در سال‌های اخیر ساخت‌وساز خانه‌های مدرن در این روستا رونق گرفته؛ اما هنوز هم می‌توانید خانه‌های سنگی زیبا با پنجره‌های چوبی آبی‌رنگ را در آن پیدا کنید.

بخوانید از: همه چیز در مورد سنندج

جاهای دیدنی اورامان تخت

اورامان تخت از معدود جاهایی است که هم جاذبه‌های طبیعی زیبا و هم جاذبه‌های تاریخی مهم دارد و از هر سمتی که به این روستا نزدیک شوید، طبیعت زیبای آن خود را به رخ می‌کشد. به جز قدم زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌های این روستا و تماشای چشم‌اندازهای زیبا، دره‌ها و چشمه‌ها، توصیه می‌کنیم که حتماً به این مکان‌ها هم سر بزنید:

آرامگاه پیر شالیار

پیر شالیار مهم‌ترین و محبوب‌ترین شخصیت هورامان است. روایات موجود حکایت از این دارند که پیر شالیار از نوادگان امام صادق بوده و به دلیل کرامات و معجزاتی که داشته، مردم روستا برای او احترام زیادی قائل هستند. اهالی اورامان معتقدند که پیر شالیار توانسته قدرت تکلم و شنوایی دختر حاکم بخارا را به او بازگرداند و به همین دلیل حاکم بخارا او را به عنوان داماد خود نیز انتخاب کرده است.

هر ساله مردم این روستا در بهمن‌ماه سالروز ازدواج پیر شالیار و دختر حاکم بخارا را جشن می‌گیرند. آرامگاه این عارف بزرگ در جنوب روستا و در میان کوه‌های تخت ثانی و پیر رستم قرار دارد.

مسجد جامع اورامان تخت

مسجد جامع این روستا مهم‌ترین اثر تاریخی آن است که توسط خود مردم محلی و با استفاده از مصالح طبیعی (چوب و سنگ) ساخته شده است. جاذبه اصلی این مسجد، 14 ستون وسط آن است که روکش چوب گردو دارد و روی آن‌ها طرح‌های اسلیمی کار شده است. پنجره‌های زیبای مسجد نیز از چوب گردو ساخته شده‌اند.

این مسجد مرکز اصلی تجمعات و برگزاری مراسم رسمی در روستا است و چشم‌اندازی بی‌نظیر به کوه‌های کردستان دارد.

قلعه اورامان

در حال حاضر از چیزی که به آن قلعه اورامان می‌گویند تنها چند ستون سنگی باقی مانده است. این ستون‌ها روی یکی از کوه‌های اطراف روستا قرار دارند و نکته شگفت‌انگیز در مورد آن‌ها این است که سنگ‌های آن‌ها بدون هیچ ملاتی روی یکدیگر قرار گرفته‌اند.

این قلعه در گذشته و به‌خصوص دوران صفویان ارزش استراتژیک بالایی داشته و از آن برای حفاظت از اورامانات و مناطق اطراف استفاده می‌شده است. در حال حاضر با ایستادن در موقعیت این قلعه می‌توانید چشم‌اندازی زیبا به روستا داشته باشید.

رودخانه سیروان

رودخانه سیروان از مهم‌ترین رودخانه‌های اقلیم کردستان است که از به هم پیوستن رودهای قشلاق و گاوه‌رود به وجود آمده و در نهایت با گذر از اورامانات به کردستان عراق می‌ریزد. این رودخانه در مسیر خود جاذبه‌های طبیعی زیادی را ایجاد کرده است و در نزدیکی مرز عراق سدی با نام داریان روی آن احداث کرده‌اند که دریاچه این سد از زیباترین جاذبه‌های نزدیک اورامان محسوب می‌شود.

عرض این رودخانه برای قایق‌سواری و تفریحات آبی مناسب است و با نشستن در کرانه آن می‌توانید از مناظر اطراف لذت ببرید.

بخوانید از: راهنمای سفر به سنندج، شهری در حصار کوه‌های کردستان

نحوه دسترسی به روستای اورامان

اگر بخواهید از تهران به این روستا سفر کنید، سریع‌ترین مسیر دسترسی به آن از جاده ساوه است. بعد از ورود به این جاده باید از ساوه، همدان و سنندج رد شوید و بعد از سروآباد خروجی اورامان را می‌بینید. پیشنهاد ما این است که مسیرتان را کمی طولانی‌تر کنید و از همدان جاده کرمانشاه را در پیش بگیرید و از آنجا خودتان را به پاوه و بعد روستای هجیج برسانید؛ چون جاده هجیج به اورامان یکی از زیباترین جاده‌های ایران و جهان است و حیف است که رانندگی در آن را از دست بدهید.

بهترین زمان سفر به اورامان تخت

روستای هورامان 1500 متر از سطح زمین ارتفاع دارد و در دل کوه‌های کردستان واقع شده است. همین موضوع باعث شده که این روستا آب‌وهوایی سرد و کوهستانی داشته باشد.

هوای اورامان تخت در فصل بهار بسیار دلپذیر و مطبوع است و در تابستان گرمای طاقت‌فرسایی ندارد؛ اما از پاییز رو به سردی می‌رود و در اکثر روزهای زمستان تبدیل به یخ‌بندان می‌شود. با این اوصاف، از اردیبهشت تا شهریور بهترین زمان بازدید از این روستا است؛ چون در این زمان هم هوا با شما یار است و هم اورامان در زیباترین حالت خود قرار دارد.

بخوانید از: غذاهای محلی کردستان، به خوشمزگی زبان شیرین کردی

مراسم پیر شالیار اورامانات

یکی از جاذبه‌های فرهنگی روستا که هر ساله افراد زیادی را از سرتاسر اقلیم کردستان و نقاط مختلف کشور به آنجا می‌کشاند، مراسم پیر شالیار است. این مراسم در اصل بزرگداشت سالگرد ازدواج پیر شالیار با دختر حاکم بخارا است که هر ساله در هفته دوم بهمن برگزار می‌شود و نزدیک به 3 روز طول می‌کشد.

البته این مراسم پیشواز هم دارد و در هفته اول بهمن، ابتدا گردوی درختان وقفی پیر شالیار بین مردم توزیع می‌شود و آن‌ها این گردوها را به نشانه برکت به خانه می‌برند. بعد از آن اهالی روستا به دیدار بستگان خود می‌روند.

در یک روز قبل از جشن اصلی، کودکان با کیسه‌های خالی در خانه‌ها را می‌زنند و مردم این کیسه‌ها را با آجیل و تنقلات پر می‌کنند. در چهارشنبه دوم بهمن‌ماه، دام‌های نذری جلوی آرامگاه پیر شالیار قربانی می‌شوند و با بخشی از گوشت آن آشی به نام ولوشین پخته می‌شود. بخش دیگر گوشت را هم بین مردم روستا تقسیم می‌کنند.

مراسم با دف زنی، رقص و سماع در عصر روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه دوم بهمن به اتمام می‌رسد.

بخوانید از: درباره غنای فرهنگ، هنر و موسیقی کردی بخوانید!

مکان‌های دیدنی نزدیک روستای اورامان

اورامان تخت در یکی از زیباترین مناطق اقلیم کردستان قرار گرفته و در نزدیکی آن جاذبه‌های طبیعی متعددی قرار دارد که دیدن آن‌ها خالی‌ازلطف نیست. در سفر به این روستا، پیشنهاد می‌کنیم از جاذبه‌های زیر هم دیدن کنید:

• چشمه بل
• رود لیله
• غار قوری قلعه
• روستای درکی
• کوه شاهو
• گردنه ژالانه

رستوران‌ها و غذا خوری‌های نزدیک به روستای اورامان

این روستا بافتی سنتی و قدیمی دارد و اکثر رستوران‌های آن نیز فضایی سنتی و خودمانی دارند. به همین دلیل نباید توقع پیدا کردن رستوران‌های لوکس یا فست‌فود را در این روستا داشته باشید.

برای صرف غذا در هورامان می‌توانید به کافه‌رستوران محلی کوردیا مراجعه کنید که کباب‌های لذیذی دارد یا سراغ کبابی کوگا بروید که در جنوب روستا واقع شده است.

اقامت در روستای اورامان با شب

در این مقاله هر آنچه باید در مورد سفر به اورامان تخت می‌دانستید را با شما در میان گذاشتیم؛ یعنی از بهترین زمان سفر، تاریخچه، مسیر دسترسی، جاهای دیدنی و بهترین رستوران‌های این روستا گفتیم.

بیشتر گزینه‌های اقامتی در این روستا، شامل خانه‌های سنتی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی می‌شود که اقامت در آن‌ها تجربه زندگی به شیوه سنتی را در اختیارتان می‌گذارد و شما را با فرهنگ روستای هورامان بیشتر آشنا می‌کند. برای رزرو این اقامتگاه‌ها، پیشنهاد می‌کنیم وارد صفحه اجاره ویلا و سوئیت در مریوان شوید.

سؤالات متداول درباره سفر به اورامان تخت

اورامان تخت کجاست؟

این روستای تاریخی در دل کوه‌های کردستان و در نزدیکی مرز استان کردستان و کرمانشاه قرار دارد.

فاصله اورامان تا سنندج چقدر است؟

فاصله این روستا تا مرکز استان کردستان، نزدیک به 150 کیلومتر است.

فاصله اورامان تا مریوان چقدر است؟

این روستا تا مریوان حدود 60 کیلومتر فاصله دارد.