آذربایجان شرقی از آن دسته استان‌هایی است که نقطه به نقطه آن سرشار از جاذبه‌های دیدنی تاریخی و طبیعی است. در مقاله سفر به آذربایجان شرقی، به‌طور جامع این استان، چگونگی سفر به آن و هر آنچه که در این سفر نیاز دارید بدانید را با هم بررسی کردیم. حالا اما می‌خواهیم دقیق‌تر و جزئی‌تر به جاهای دیدنی آذربایجان شرقی نگاهی بیاندازیم.
این استان زیبا، به دلیل داشتن آب و هوای معتدل و خنک، یکی از بهترین مقاصد سفر برای فصل تابستان است که می‌تواند یک خاطره بی‌نظیر برایتان بسازد. پس با ما همراه باشید تا جاهای دیدنی آذربایجان شرقی را با هم ببینیم و لذت ببریم.
مشهورترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی
آذربایجان شرقی چه در داخل شهرهایش و چه در دل کوه و جنگل‌هایش انواع دیدنی‌ها را جای داده است. از مکان‌های تاریخی و کلیساهای متعدد تا طبیعت زیبای ارسباران و کوه و دره‌های طبیعی. در ادامه معروف‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی را باهم بررسی می‌کنیم.
کلیسای سنت استپانوس
کلیسای سنت استپانوس (استپانوس مقدس) یکی از مشهورترین، مهم‌ترین و البته زیباترین کلیساهای تاریخی ارامنه در ایران است. این کلیسا در نزدیکی مرز ایران و آذربایجان و در بخش جنوبی رودخانه ارس قرار دارد. فاصله کلیسای سنت استپانوس از شهرستان جلفا در حدود ۲۰ کیلومتر است و برای رسیدن به آن باید به سمت شمال غربی جلفا حرکت کنید و از جاده مرزی بگذرید. سنت استپانوس در منطقه‌ای کوهستانی-دره‌ای قرار گرفته است. به دلیل موقعیت خاص این کلیسا و معماری منحصر به‌فردش یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی است.
این کلیسا چندین سال است که در دست مرمت و از میراث جهانی ثبت شده در یونسکو است. در رابطه با ساخت اولیه کلیسا چندین روایت مختلف وجود دارد و دقیقا مشخص نیست اما طبق آخرین تحقیقات، ساخت کلیسا به دوره صفوی برمیگردد. سنت استپانوس یکی از یاران اصلی حضرت عیسی (ع) و اولین شهید در راه ابلاغ دین مسیحیت بوده است که این کلیسا با یاد این قدیس بزرگ، چنین نام گرفته است.
بازار تبریز
بازار بزرگ تبریز، یکی از قدیمي‌ترین بازارهای کشور است که هنوز هم بعد از چندین سال، ظاهر سنتی خود را حفظ کرده است. همین ظاهر سنتی و ساخته‌ای که هنوز بعد از چندین سال پابرجاست، این بازار را تبدیل به یکی از مشهورترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی کرده است. بازار تبریز در مرکز شهر تبریز قرار دارد. بازار تبریز بزرگترین بازار سرپوشیده جهان است و از همین جهت در لیست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. در بازار تبریز دهانه‌ها و گذرهای مختلفی وجود دارد که بسته به نوع فعالیت نام‌گذاری شده‌اند.
برای اجاره سوئیت در تبریز کلیک کنید.
برای رسیدن به بازار بزرگ تبریز کافیست خود را به شهر تبریز برسانید و آن وقت از هرکس آدرس این بازار را بپرسید مسیر را به شما نشان می‌دهد. پیشنهاد ما این است که برای گشتن این بازار به اندازه کافی زمان بگذارید چراکه به قدری شما را شگفت‌زده می‌کند که نمی‌توانید از آن دل بکنید.
ائل گلی
ائل گلی یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی تبریز است که در بخش جنوب شرقی این شهر قرار دارد. عمارت ائل گلی در میان یک دریاچه مصنوعی قرار دارد که با درختان و پارک احاطه شده است. ائل گلی که قبل از انقلاب شاه گلی نام داشت، در زبان ترکی به معنای دریاچه مردم (دریاچه شاه قبل از انقلاب) است.
برای رسیدن به این مجموعه می‌توانید از مترو استفاده کنید و در ایستگاه مترو ائل گلی پیاده شوید یا خود را به بلوار ائل گلی برسانید.
مقبره الشعرا
تبریز شهر شاعران و عاشقان به‌نام است. به همین خاطر تعداد زیادی از شاعران فقید سرزمین ما در این شهر و در یک محل دفن هستند. مقبره الشعرا محل آرامگاه ابدی شاعران و ادیبانی از جمله اسدی طوسی، خاقانی شروانی، شاهپور نیشابوری، لسانی شیرازی، شاعر نامی شهریار و تعداد زیادی از شاعران دیگر است. علما و افراد دیگری نیز در این محوطه آرام گرفته‌اند از جمله هفت خواهران، میرزا شفیع مستوفی، دکتر مهدی روشن ضمیر و …. طبق گفته‌های تاریخی، نزدیک به ۴۰۰ تن از بزرگان فرهنگ و علم و ادب در محوطه آرامستان دفن شده‌اند.
مقبره الشعرا در محله سرخاب تبریز قرار دارد و در گذشته به قبرستان سرخاب معروف بوده است؛ اما بعد از دفن تعدادی از شاعران در این آرامستان، نام این منطقه به مقبره الشعرا تغییر پیدا کرد و حالا یکی از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی است. البته قبور این علما و ادیبان در سالیان طولانی تقریبا از بین رفته است و حالا تنها بنای یادبودی در این محوطه قرار دارد که شامل آرامگاه شهریار تبریزی است. برای رسیدن به مقبره الشعرا باید خود را به خیابان ثقه الاسلام و تکیه حیدر برسانید.
رصدخانه مراغه
رصدخانه مراغه یکی از مشهورترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی است. این رصدخانه که بعد از حمله مغول‌ها و به تلاش خواجه نصیرالدین طوسی، نجم‌الدین کاتبی و فخرالدین مراغه‌ای و با حمایت هلاکوخان ساخته شد، تا چندین صده قبل‌تر، بزرگترین مرکز علمی جهان اسلام بود. امروزه تنها بخش‌های معدودی از این رصدخانه باقی‌مانده است.
رصدخانه مراغه روی تپه‌ای با ارتفاع ۱۱۰ متر در بخش غربی مراغه قرار گرفته است. برای رسیدن به این رصدخانه باید از بلوار پاسداران به بلوار ولیعصر برسید و سپس وارد جاده رصدخانه شوید.
کلیسای چوپان
کلیسای چوپان که نام دیگر آن کلیسای آندره وروتی مقدس است، یکی از کلیساهای ارمنی آذربایجان شرقی است که در غرب جلفا و در فاصله بسیار کمی از رودخانه ارس قرار دارد. ساخت کلیسای چوپان مربوط به دوره صفویه است و طبق روایت‌ها، دلیل اینکه اسم این کلیسا چوپان است این است که در آن زمان، چوپان‌های ارمنی در این محل عبادت می‌کردند و دو برادر این کلیسا و کلیسای جفت آن در آن سوی رود ارس را بنا کردند. البته متاسفانه جفت دیگر کلیسا تخریب شده است.
این کلیسا در فاصله ۷ کیلومتری غرب جلفا قرار دارد و تقریبا با ۲۰ دقیقه رانندگی می‌توانید به این کلیسای تاریخی و زیبا برسید.
روستای کندوان
روستای سنگی کندوان، یکی از روستاهای خاص ایران است که در آذربایجان شرقی قرار دارد. دلیل خاص بودن این روستا، خانه‌هایی است که در دل کوه کنده شده‌اند و هنوز هم ساکنین روستا در همین خانه‌ها سکونت دارند. کندوان با داشتن آب و هوای خنک و معتدل در تابستان یکی از مقاصد اصلی سفر در تابستان است.
برای اجاره سوئیت در کندوان کلیک کنید.
کندوان در جنوب تبریز و در منطقه سهند قرار دارد. برای رسیدن به کندوان باید ابتدا خود را به تبریز و اسکو برسانید و سپس وارد مسیر کندوان شوید. راستی، حواستان باشد که حتی در تابستان، حتما لباس گرم همراه داشته باشید تا در صورت سرد شدن هوا، به مشکل نخورید.
مسجد کبود تبریز
مسجد کبود تبریز که حالا در میانه شهر قرار دارد، در قرن ۹ هجری قمری ساخته شده است. نام اصلی این مسجد در زمان ساخت، عمارت مظفریه بوده است. البته زمانه خیلی با این مسجد مهربان نبود و بخش زیادی از آن در قرن‌های گذشته تخریب شده بود. دلیل اصلی تخریب اما زلزله‌ای بود که در سال ۱۱۸۵ شمسی گنبد و مناره‌های مسجد را فرو ریزاند. اما بعد از نزدیک به دو قرن و در سال ۱۳۱۸، بخش‌های تخریب شده بنا مجددا ساخته شد و تعمیر و مرمت کاشی‌کاری‌ها نیز همچنان ادامه دارد.
مسجد کبود در مرکز شهر تبریز و نزدیک به میدان ساعت و بازار بزرگ قرار دارد. این مسجد در تقاطع خیابان امام و خیابان خاقانی قرار دارد و هم با خودروی شخصی و هم با مترو و حمل‌ونقل عمومی می‌توانید به این مسجد سر بزنید.
گنبد کبود مراغه
یکی از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی، گنبد کبود مراغه است. این گنبد یکی از آثار ملی است که از زمان سلجوقیان باقی‌مانده است. البته بعضی از اسناد می‌گویند این گنبد مربوط به زمان حمله مغولان و در واقع آرامگاه مادر هلاکوخان است؛ اما این موضوع هیچ‌وقت تایید نشده است.
برای رسیدن به گنبد کبود مراغه کافیست خود را به مرکز شهر مراغه برسانید. مسیر ورودی این مجموعه از خیابان موسوی است.
معبد مهر مراغه؛ از ناشناخته‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی
معبد مهر مراغه، یکی از اولین معابد و عبادتگاه‌های ایران است که به زمان اشکانیان یا حتی قبل از آن برمیگردد؛ نشانه‌هایی که از قبرستان این محوطه کشف شده است نشان از عصر آهن دارند. این معبد که پرستشگاه مهرپرستان (آیین پرستش خورشید) بوده است، در یک محوطه بزرگ با چندین بخش مختلف از جمله آرامستان، عبادتگاه، اصطبل و … قرار دارد. معبد مهر یک معبد زیرزمینی است که در دل زمین ایجاد شده است و با وجود چندین خاک‌برداری که انجام شده، تنها بخشی از آن مشخص شده است.
معبد مهر در بخش جنوبی مراغه و در روستای ورجوی قرار دارد. برای رسیدن به این معبد خارق‌العاده باید از کمربندی جنوبی مراغه به سمت ورجوی حرکت کنید.
داش قلعه سی و قلعه چای عجب شیر
قلعه چای و داش قلعه سی، از زیباترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی هستند که در منطقه عجب شیر قرار دارند. این منطق کوهستانی-دره‌ای شامل چندین قلعه و بقایای آن‌ها می‌شوند و با داشتن طبیعت چشم‌گیر، یکی از زیباترین مقاصد سفر تابستانی هستند.
برای رسیدن به این مناطق و بازدید از نقاط مختلف آن‌ها، نیاز به حداقل یک روز کامل دارید. در این مسیر باید ابتدا خود را به مرکز عجب شیر برسانید و سپس به سمت شرق و روستای قوزلوجه حرکت کنید. در این مسیر سد قلعه چای را نیز فراموش نکنید.
قلعه ضحاک هشترود
در بخش هشترود آذربایجان شرقی، قلعه‌ای در میان کوه قرار دارد که به اساطیر ایرانی نسبت داده می‌شود. قلعه ضحاک که بر بلندای یک کوه در جنوب شرقی هشترود قرار دارد، یادآور داستان ضحاک ماردوش شاهنامه است. این قلعه طبیعت و تاریخ و زیبایی را یکجا دارد و تقریبا هر بیننده‌ای را مجذوب خود مي‌کند.
برای رسیدن به قلعه ضحاک باید ابتدا به هشترود برسید و سپس به علی آباد سفلی بروید. مسیر علی آباد را به سمت جنوب ادامه دهید و در میانه مسیر با کمک تابلوها خود را روستای عربلو برسانید. البته برای رسیدن به قلعه باید مسیر زیادی را پیاده طی کنید پس حتما در ابتدای روز سفر خود را شروع کنید و تجهیزات و راهنما همراه داشته باشید.
منطقه باستانی کاغذ کنان میانه
کاغذ کنان یکی از قدیمی‌ترین مناطق ایران است که در بخش شرقی شهرستان میانه قرار دارد. دلیل نام‌گذاری این منطقه این بوده است که در زمان‌های دور (ابتدای ورود اسلام تا زمان حمله مغولان) این منطقه به ساخت کاغذ معروف بوده است و ساکنان محلی آن در کارگاه‌های خانگی که به کاغذخانه معروف بوده است به ساخت کاغذ مشغول بودند.
کاغذ کنان در حال حاضر منطقه‌ای حفاظت شده است که شامل انواع گونه‌های گیاهی و جانوری خاص می‌شود. برای رسیدن به این منطقه باید ابتدا از میانه خود را به روستای آقکند برسانید و سپس وارد مناطق طبیعی و کوهستانی اطراف شوید.
آبشار آسیاب خرابه
آبشار آسیاب خرابه یکی از زیباترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی است. این آبشار در شهرستان جلفا قرار دارد. آبشار آسیاب خرابه ارتفاع کمی دارد اما طول آن و البته حوضچه‌ای که به واسطه ریزش آب در پایین آن تشکیل شده است، منظره‌ای چشم‌گیر را رقم زده است.
برای رسیدن به آبشار آسیاب خرابه باید از جلفا به سمت شرق حرکت کنید. پس از گذشت از مرزاد با کمک تابلو راهنما وارد جاده آبشار آسیاب خرابه شوید. در انتهای مسیر نیز باید بخشی را به صورت پیاده طی کنید تا به آبشار برسید.
کوه عینالی
کوه عینالی پربازدید‌ترین کوه شهر تبریز است. عینالی در بخش شمالی تبریز قرار دارد. دلیل شهرت این کوه، نیروگاه توربین بادی است که در بالای آن قرار دارد. البته وجود دریاچه، منطقه تفریحی و تله کابین نیز در محبوبیت این منطقه بین گردشگران بی‌تاثیر نیست. از جاذبه‌های این منطقه می‌توانیم به باغ پرندگان، تفرجگاه، امام‌زادگان عین‌علی و زین‌علی (عون ابن علی و زین ابن علی)، تله کابین تبریز و … اشاره کنیم.
برای رسیدن به عینالی باید خود را به بلوار ایده لو برسانید و پس از خروج از بافت شهر، به منطقه تفریحی گردشگری عینالی می‌رسید.
جنگل ارسباران
جنگل ارسباران که معروف‌ترین منطقه جنگلی آذربایجان شرقی است، به قدری زیباست که به یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی تبدیل شده است. این جنگل در بخش شمالی استان قرار دارد. شهرهای کلیبر، سیران، احمدآباد، خدا آفرین و چندین روستای دیگر در این منطقه جنگلی قرار دارند.
برای دیدن جنگل‌های ارسباران می‌توانید خود را به یکی از شهرهای شمالی استان آذربایجان شرقی برسانید و از زیبایی بی‌نظیر این منطقه حفاظت شده جنگلی لذت ببرید. با اجاره سوئیت در کلیبر می‌توانید سفر ساده‌تری برای بازدید از جنگل ارسباران و جاهای دیدنی آذربایجان شرقی داشته باشید.
روستای حیله ور
آذربایجان شرقی در است از انواع جاذبه‌های سنگی؛ مانند روستاهایی که در قرون گذشته در دل سنگ کنده شده‌اند، معابد ساخته شده در دل زمین یا نگاره‌های سنگی مختلف. روستای حیله ور نیز یکی از این جاذبه‌های تاریخی است که خانه‌های آن در دل کوه کنده شده‌اند. قدمت این روستا تقریبا به دوره ایلخانی و صفوی برمیگردد. حیله ور در شهرستان اسکو و در فاصله ۱۸ کیلومتری آن قرار دارد. فاصله حیله ور تا روستای معروف کندوان تنها ۲ کیلومتر است اما گردشگران کمتری از وجود آن خبر دارند.
خانه‌های روستای حیله ور در دل زمین و به‌صورت دالان‌های تو در تو و مرتبط ساخته شده‌اند و در نگاه اول قابل تشخیص نیستند. اما وقتی نزدیک‌تر می‌شوید می‌توانید ورودی هر دالان را ببینید. برای رسیدن به حیله ور باید از روستای کندوان در حدود ۲ کیلومتر به سمت غرب حرکت کنید و برای دیدن منازل باستانی باید مسافتی را پیاده طی کنید.
قله سهند و دامنه‌های سرسبزش
کوه سهند یکی از بزرگترین کوه‌های آتشفشانی ایران است که در حال حاضر غیر فعال است. قله سهند ۳۷۰۷ متر ارتفاع دارد و یکی از مهم‌ترین مناطق طبیعی ایران و آذربایجان است. زیبایی و طبیعت بی‌نظیر این منطقه، باعث شده است تا نام دیگر سهند، عروس کوه‌های ایران باشد.
بهترین فصل سفر به قله و دامنه‌های سهند فصل بهار و تابستان است که هوا در معتدل‌ترین حالت خود قرار دارد. همچنین در این فصول دشت‌های اطراف منطقه پر می‌شوند از گل و گیاهان سرسبز و رنگارنگ و جلوه‌ای زیبا را برای مسافران رقم می‌زنند. برای رسیدن به منطقه سهند باید خود را به جنوب تبریز برسانید. مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این منطقه وجود دارد که با کمک مسیریاب‌ها یا افراد محلی می‌توانید بهترین مسیر را پیدا کنید.
آلاداغ لار (کوه رنگی)
کوه‌های رنگی رشته کوه‌هایی هستند که بخش بزرگی از شمال غرب و حتی شرق ایران را در برمی‌گیرند. در آذربایجان شرقی و زنجان، بخش بزرگی از این کوه‌های رنگی قرار دارد که به آلاداغ لار معروف هستند. دلیل رنگی بودن این کوه‌ها وجود مواد معدنی مختلف در خاک فشرده این کوه‌ها و اکسید شدن این مواد در تماس با اکسیژن هوا است.
برای رسیدن به کوه‌های آلاداغ لار می‌توانید مسیر خود را از زنجان به سمت تبریز شروع کنید و در مسیر از این منظره زیبا لذت ببرید. همچنین پس از عبور از تبریز و در مسیر به سمت اهر نیز بخش‌های از کوه‌های رنگی زیبا وجود دارد که می‌توانید از نزدیک از آن‌ها دیدن کنید.
صخره‌های سیلدیریم
یکی از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی که محبوب صخره نوردان است، صخره‌های سیلدیریم در بخش زنوز شهرستان مرند است. این صخره‌ها که ساختار عمودی و خاصی دارند، یکی از محبوب‌ترین مقاصد برای صخره‌نوردان هستند.
برای رسیدن به این صخره‌ها باید خود را به میانه و روستای زنوز برسانید. فراموش نکنید که برای صخره‌نوردی باید حتما دانش و مهارت لازم را در کنار امکانات کامل داشته باشید.
آبشار بلوکان میانه
یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی شهرستان میانه، آبشار بلوکان است. این آبشار در نزدیکی روستانی بلوکان و در وسط یک دره قرار دارد. ارتفاع آبشار بلوکان حدود ۱۰ متر است و پایین آن حوضچه کوچکی از آب تشکیل شده است که در تمام فصول سال آب خنک و حتی سردی دارد.
برای رسیدن به این آبشار باید ابتدا خود را به میانه و روستان بلوکان برسانید و سپس مسیر روستا تا آبشار را پیاده طی کنید. این مسیر در حدود ۲ ساعت پیاده روی دارد.
ترکمانچای
منطقه ترکمانچای که بیشتر به دلیل عهدنامه ترکمانچای معروف است، یکی دشت سرسبز و زیبا در جنوب شرقی تبریز و آذربایجان شرقی است. ترکمانچای نیز از روستاهای تابعه شهرستان میانه است. ترکمانچای فاصله کمی تا جاده تاریخی ابریشم دارد و در زمان‌های گذشته از شهرهای مهم ایران بوده است. عقد عهدنامه ترکمانچای در این روستا خود نشان دهنده قدمت و اهمیت تاریخی آن است.
برای رسیدن به ترکمانچای باید از تبریز به سمت میانه حرکت کنید (یا بالعکس). سپس در نزدیکی میانه (فاصله ۴۰ کیلومتری شهر میانه) وارد مسیر ترکمانچای شوید.
آبشار هرگلان
آبشار هرگلان یا آبشار شرشر هرگلان، یکی از جاذبه‌های دیدنی آذربایجان شرقی است که در روستان هرگلان شهرستان عجب شیر قرار دارد. نام قدیم روستان هرگلان بهاردشت بود و ممکن است این آبشار را به این نام نیز بشناسند. بهترین فصل سفر به این آبشار مرتفع و زیبا فصل بهار است که آب آبشار در حداکثر مقدار خود است و از ابتدای تابستان مقدار آب کاهش پیدا می‌کند.
برای رسیدن به این آبشار باید از عجب شیر به سمت هرگلان بروید و سپس مسیر آبشار را پیاده طی کنید. تقریبا ۲ساعت و ۳۰ دقیقه زمان برای رسیدن به آبشار نیاز دارید.
تفرجگاه ماهار
تفرجگاه ماهار، یک دشت سرسبز و وسیع، پوشیده از انواع گل و گیاهان مختلف است که هرساله در فصول مختلف سال پذیرای مسافران از نقاط مختلف ایران است. این دشت زیبا یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی بین مسافران است. ماهار در روستای زنوز شهرستان مرند قرار دارد. باقت گیاهی زیبا، رودخانه‌های متعدد، آب و هوای معتدل و فضای وسیع، این منطقه را به یکی از پرطرفدارترین مقاصد سفر تابستانی تبدیل کرده است.
برای رسیدن به تفرجگاه ماهار باید ابتدا به مرند و زانوز برسید و سپس از افراد محلی آدرس دشت ماهار را بخواهید.
کلام آخر
اگر تصمیم به سفر به آذربایجان شرقی گرفتید و قصد دیدن از جاهای دیدنی آذربایجان شرقی را کردید، برای اقامت خود می‌توانید روی شب حساب کنید. در سای شب انواع اقامتگاه ویلایی، آپارتمانی سنتی و بوم‌گردی در نقاط مختلف آذربایجان وجود دارد که می‌توانید به راحتی رزرو کنید.همچنین می‌توانید نسبت به اجاره ویلا در سراسر ایران اقدام نمایید.
پاسخ به سوالات متداول:
چقدر از تهران تا آذربایجان شرقی راه است؟
از تهران تا نقاط مختلف آذربایجان شرقی به‌طور میانگین ۹ ساعت راه است.
آب و هوای آذربایجان شرقی چطور است؟
آذربایجان شرقی دارای آب و هوای خنک و معتدل است و در فصول سرد کاهش دمای زیادی دارد و معمولا برفی است.
بهترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی کجا هستند؟
کلیسای سنت استپانوس، بازار تبریز، رصدخانه مراغه، رودخانه ارس و … از بهترین جاهای دیدنی آذربایجان شرقی هستند.
بهترین فصل سفر به آذربایجان شرقی کی است؟
اواسط بهار تا اواسط پاییز بهترین فصل سفر به آذربایجان شرقی است.
من تبریز زندگی میکنم البته تبریزی نیستم تبریز شهر خوبیه مردمش هم خوبن ولی اگر با ماشین خودتون میاین یجا پارک کنیم و با تاکسی بگردین چون خیابوناش فوق العاده خرابه و راننده های تبریز افتضاح رانندگی میکنن خلاصه باید قید ماشینتون رو بزنین
ممنون از راهنماییتون دوست عزیز